Kāśikāvṛttī1: ārabdho 'parisamāptaśca vartamānaḥ. tasmin vartamāne 'rthe vartamanād dhātoḥ laṭ See More
ārabdho 'parisamāptaśca vartamānaḥ. tasmin vartamāne 'rthe vartamanād dhātoḥ laṭ
pratyayo bhavati. pacati. paṭhati.
Kāśikāvṛttī2: vartamāne laṭ 3.2.123 ārabdho 'parisamāptaśca vartamānaḥ. tasmin vartamāne 'rth See More
vartamāne laṭ 3.2.123 ārabdho 'parisamāptaśca vartamānaḥ. tasmin vartamāne 'rthe vartamanād dhātoḥ laṭ pratyayo bhavati. pacati. paṭhati.
Nyāsa2: vatrtamāne laṭ. , 3.2.123 "prārabdho'parisamāptaśca" iti. prārabdho ya See More
vatrtamāne laṭ. , 3.2.123 "prārabdho'parisamāptaśca" iti. prārabdho yaḥ sādhayituṃ prastutaḥ, na ca samāptimupagataḥ sa vatrtamāna ityucyate. vatrtamānagrahaṇaṃ dhātvadhikārāt tadarthasyaiva viśeṣaṇaṃ vijñāyata ityāha--- "vatrtamāne" ityādi. na hradhātvarthe dhātorvṛttiḥ sambhavati. laṭaṣṭakāraḥ "ṭita ātmanepadānāṃ ṭere" 3.4.79 iti viśeṣaṇārthaḥ. akāraḥ "vido laṭo vā " 3.4.83 iti viśeṣaṇārthaḥ; ikāre hraccārite liḍādīnāṃ grahaṇaṃ syāt॥
Laghusiddhāntakaumudī1: vartamāna kriyā vṛtterdhātorlaṭ syāt. aṭāvitau. uccāraṇa sāmarthyāllasya
netvam Sū #376 See More
vartamāna kriyā vṛtterdhātorlaṭ syāt. aṭāvitau. uccāraṇa sāmarthyāllasya
netvam. bhū sattāyām.. 1.. kartṛ vivakṣāyāṃ bhū l iti sthite —.
Laghusiddhāntakaumudī2: vartamāne laṭ 376, 3.2.123 vartamāna kriyā vṛtterdhātorlaṭ syāt. aṭāvitau. uccār See More
vartamāne laṭ 376, 3.2.123 vartamāna kriyā vṛtterdhātorlaṭ syāt. aṭāvitau. uccāraṇa sāmarthyāllasya netvam. bhū sattāyām॥ 1॥ kartṛ vivakṣāyāṃ bhū l iti sthite ---.
Bālamanoramā1: vartamāne laṭ. `dhāto'riti sūtramā tṛtīyādhyāyasamāpteradhikṛtam. `vartamā Sū #2 See More
vartamāne laṭ. `dhāto'riti sūtramā tṛtīyādhyāyasamāpteradhikṛtam. `vartamāne' iti
tatrānveti. vartamāne'rthe vidyamānāddhātorlaḍiti labhyate. phalitamāha-
- vartamānakriyāvṛtteriti. dhātvarthakriyāyā vartamānatvaṃ tu
vartamānakālavṛttitvam. kālasya tu vartamānatvam–atītānāgatabhinnakālatvam.
`bhūtabhaviṣyatoḥ pratidvandvī vartamānaḥ kāla' iti bhāṣyam. vartamānatvaṃ ca na
pratyayārthabhūtakatrrādiviśeṣaṇam. atītapākādikriye kartari vartamāne
pacatītyādyāpatteḥ, kiṃtu dhātvarthaviśeṣaṇameva vartamānatvam. laṭ tu tasya dyotaka
eva. aṭāvitāviti. na ca akāra uccāraṇārtha evāstviti vācyaṃ, liḍādi vailakṣaṇyāya
tasyāvaśyakatvāt. tathā ca tasya itsaṃjñāṃ vinā
nivṛttyupāyā'bhāvāditsaṃjñaivādartavyeti bhāvaḥ.
Bālamanoramā2: vartamāne laṭ 2, 3.2.123 vartamāne laṭ. "dhāto"riti sūtramā tṛtīyādhyā See More
vartamāne laṭ 2, 3.2.123 vartamāne laṭ. "dhāto"riti sūtramā tṛtīyādhyāyasamāpteradhikṛtam. "vartamāne" iti tatrānveti. vartamāne'rthe vidyamānāddhātorlaḍiti labhyate. phalitamāha-- vartamānakriyāvṛtteriti. dhātvarthakriyāyā vartamānatvaṃ tu vartamānakālavṛttitvam. kālasya tu vartamānatvam--atītānāgatabhinnakālatvam. "bhūtabhaviṣyatoḥ pratidvandvī vartamānaḥ kāla" iti bhāṣyam. vartamānatvaṃ ca na pratyayārthabhūtakatrrādiviśeṣaṇam. atītapākādikriye kartari vartamāne pacatītyādyāpatteḥ, kiṃtu dhātvarthaviśeṣaṇameva vartamānatvam. laṭ tu tasya dyotaka eva. aṭāvitāviti. na ca akāra uccāraṇārtha evāstviti vācyaṃ, liḍādi vailakṣaṇyāya tasyāvaśyakatvāt. tathā ca tasya itsaṃjñāṃ vinā nivṛttyupāyā'bhāvāditsaṃjñaivādartavyeti bhāvaḥ.
Tattvabodhinī1: vartamāne laṭ. vartamāna ityetatprakṛtyarthaviśeṣaṇamityāha-
- vartamānakriyāvṛ Sū #2 See More
vartamāne laṭ. vartamāna ityetatprakṛtyarthaviśeṣaṇamityāha-
- vartamānakriyāvṛtterdhātoriti. dhātoriti sūtramā tṛtīyādhyāyāntamadikriyata iti
bhāvaḥ. laṭ syāditi. tasya vācyatvamanupadameva sphuṭībhaviṣyati. vartamānakālastu na
tadvācyaḥ, kiṃtu dyotya eva. laṅādiṣvapi bhūtādikālo yathāyathaṃ dyotya
evetyavagantavyam. vastutastu vācyatvābhyupagamo'pi sugama iti vidhyādisūtre
vakṣyāmaḥ॥ aṭāvitāviti. `akāra uccāraṇārtha' iti tu noktaṃ,
liḍādivailakṣṇyasaṃpādanāya tasyāvaśyavaktavyatvāt.
Tattvabodhinī2: vatrtamāne laṭ 2, 3.2.123 vartamāne laṭ. vartamāna ityetatprakṛtyarthaviśeṣaṇami See More
vatrtamāne laṭ 2, 3.2.123 vartamāne laṭ. vartamāna ityetatprakṛtyarthaviśeṣaṇamityāha-- vartamānakriyāvṛtterdhātoriti. dhātoriti sūtramā tṛtīyādhyāyāntamadikriyata iti bhāvaḥ. laṭ syāditi. tasya vācyatvamanupadameva sphuṭībhaviṣyati. vartamānakālastu na tadvācyaḥ, kiṃtu dyotya eva. laṅādiṣvapi bhūtādikālo yathāyathaṃ dyotya evetyavagantavyam. vastutastu vācyatvābhyupagamo'pi sugama iti vidhyādisūtre vakṣyāmaḥ॥ aṭāvitāviti. "akāra uccāraṇārtha" iti tu noktaṃ, liḍādivailakṣṇyasaṃpādanāya tasyāvaśyavaktavyatvāt.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents