aniteḥ iti vartate. upasargasthānnimittātuttarasya anitinakārasya padānte vartamānasya ṇakārādeśo bhavati. he prāṇ. he parāṇ. padāntasya iti pratiṣedhasya apavādo 'yam. antaśca padāpekṣo gṛhayate. kecit tu pūrvasūtre eva etadantagrahaṇaṃ sāmīpyārtham abhisambadhnanti. nimittasamīpasthaikavarṇavyavahitasya anitinakārasya padānte vartamānasya ṇakārādeśo yathā syāt. iha mā bhūt, paryaniti iti. tair dvitīyam api padāntasya ṇatvārtham antagrahaṇam āśrayitavyam eva. yeṣāṃ tu paryaṇiti iti bhavitavyam iti darśanam, teṣāṃ pūrvasūtre na artho 'ntagrahaṇena.

aniteḥ 8.4.19 aniteḥ nakārasya upasargasthānnimittāduttarasya ṇakārādeśo bhavati. prāṇiti. parāṇiti.

aniteḥ. , 8.4.19 "prāṇiti" iti. "()āsa prāṇane" (dhā.pā.1069), "ana ca" ["ca" nāsti--dhā.pā.](dhā.pā.1070), pūrvavacchapo luk(), "rudhādibhyaḥ sārvadhātuke" 7.2.76 itīṭ(). ñaniteriti śtipā nirdeśo dhātunirdeśārtha eva; na yaṅluṅ()nivṛttyarthaḥ; na hraniteryaṅprāptirasti, halāditvābhāvāt()॥

antaḥ. `anite'riti sūtramanuvartate, `raṣābhyāṃ no ṇaḥ' iti ca. anta iti ṣaṣṭha\ufffdrthe prathamā.padasyā'nto vivakṣitaḥ. `upasargādasamāse'pī'tyata upasargādityanuvartate. tadāha– padāntasyetyādinā. he prāṇiti. prapūrvādaneḥ kvibantātsaṃbodhanaikavacanasya halṅyādilopaḥ, nasya ṇaḥ. nalopastu na, `na ṅisaṃbuddhyoḥ' iti niṣedhāt. mitraśīriti. mitrāṇi śāstīti vigrahaḥ. śāsaḥ kvip. `śāsa idaṅhaloḥ' nityupadhāyā ittvam?, `rvorupadhāyāḥ' iti dīrghaḥ. mitraśiṣāvityādau apadānttavānna dīrghaḥ. āśāsaḥ kvāviti. `āṅaḥ śāsu icchāyā'mityātmanepadī. tasya `śāsa idaṅhaloḥ' iti ittvaṃ tu na bhavati, tatra parasmaipadina eva śāsegrrahaṇāt. anyathā āśāste ityādāvapi ittvāpatteḥ. ata `āśāsaḥra kvā'viti vidhiḥ. ittvottve iti. gṛ? dhātoḥ kvipi, ṛta ittve,raparatve, sorlope, `rvorupadhāyāḥ' itidīrghe gīriti rūpam. pṛ?dhātoḥ kvipi, `udoṣṭha\ufffdpūrvasye'ti ṛta uttve, raparatve , sulope, upadhādīrghe pūriti rūpamityarthaḥ.

aniteḥ 308, 8.4.19 aniteḥ. "raṣābhyāṃ no ṇaḥ" ityanuvartate. "upasargādasamāse'pī"tyata upasargāditi. tadāha--upasargasthāditi. bhinnapadasthatvādaprāptau vacanam. jakṣadhātuḥ seṭ. valādau sārvadhātuke'pi "rudādibhyaḥ" iti seṭ.

antaḥ. aniteriti vartate, anto'tra padāpekṣo gṛhrate, nā'niterapekṣayā, avyabhicārādata āha– padāntasyeti.he prāṇiti. ana prāṇane. kvip. `anunāsikasye'ti dīrghaḥ. `na ṅisaṃbuddhyo'riti nalopaniṣedhaḥ. anyatra tu nalopena bhāvyamiti saṃbuddhyantamudāhmatam. mitraśīriti. lupte'pi kvippratyaye pratyayalakṣaṇanyāyena halādikitpratyayaparatvamasti, `varṇāśraye nāsti pratyayalakṣaṇa' mityetadvarṇaprādhānya evetyuktatvāditi bhāvaḥ. śāsu anuśiṣṭau. āṅaḥ śāsu icchāyām, ātmanepadī. `śāsa i'dityādinā siddhe `kvāvevu upadhāyā ittva' miti niyamārthamidam. tena āśāste iti siddhamityeke. anye tu vidhyarthamevedaṃ, na niyamārthaṃ, prāptyabhāvāt. na ca `śāsa idaṅhalo'riti ittvasya prāptarastīti vācyaṃ, tatrāṅsāhacaryātparasmaipadina eva sāsegrrahaṇāt. yadyapi `sartiśāstī'ti sūtre pṛthagyogakaraṇādarterluṅi ārata samārateti padadvaye'pyaṅiti siddhāntastathāpyuttarārthatayā parasmaipadagrahaṇānuvṛtterapyākare spaṣṭatayā parasmaipade dṛṣṭo yaḥ śāsistasmātparasyā'ṅiti niṣkarṣaḥ. tathā cāśāste ityatra ittvaprasaktireva nāstītyāhuḥ. vastutastu `āśiṣi liṅloṭau' , `kṣiyāśīḥ praiṣeṣu' ityādinirdeśenaiva siddhamiti nedamapūrvaṃ vārtikam. `ittvaṃ vācyaṭamityasya ittvaṃ vyākhyeyamityarthaḥ. āśiṣītyādyukta nirdeśāditi dik. sumvāviti. `oḥ supi' iti yaṇ.

aniteḥ 268, 8.4.19 aniteḥ. "upasargādasamāse'pī"tyata upasargāditi vartate, "raṣābhyā"mityato "no ṇaḥ" itica. tadāha-- upasargasthādityādi.