Kāśikāvṛttī1:
purā ityanena yuktaṃ tiṅantaṃ parīpsāyām arthe vibhāṣā nānudāttaṃ bhavati. parīp
See More
purā ityanena yuktaṃ tiṅantaṃ parīpsāyām arthe vibhāṣā nānudāttaṃ bhavati. parīpsā
tvarā. adhīṣva mānavaka, purā vidyotate vidyut. purā stanayati stanayitnuḥ.
purāśabdo 'tra bhaviṣyadāsattiṃ dyotayati. paiipsāyām iti kim? naḍena sma purā
adhīyate. atra bhūtakālaviprakarṣaṃ purāśabdo dyotayati. ūrṇayā sma purā adhīyate.
Kāśikāvṛttī2:
purā ca parīpsāyām 8.1.42 purā ityanena yuktaṃ tiṅantaṃ parīpsāyām arthe vibhāṣ
See More
purā ca parīpsāyām 8.1.42 purā ityanena yuktaṃ tiṅantaṃ parīpsāyām arthe vibhāṣā nānudāttaṃ bhavati. parīpsā tvarā. adhīṣva mānavaka, purā vidyotate vidyut. purā stanayati stanayitnuḥ. purāśabdo 'tra bhaviṣyadāsattiṃ dyotayati. paiipsāyām iti kim? naḍena sma purā adhīyate. atra bhūtakālaviprakarṣaṃ purāśabdo dyotayati. ūrṇayā sma purā adhīyate.
Nyāsa2:
purā ca parīpsāyām?. , 8.1.42 cakāro vibhāṣetyanukarṣaṇārthaḥ. "parīpsāyāma
See More
purā ca parīpsāyām?. , 8.1.42 cakāro vibhāṣetyanukarṣaṇārthaḥ. "parīpsāyāmarthe" iti. gamyamāna iti śeṣaḥ. "parīpsā tvarā" iti. sambhramaḥ=aśupravṛttirityarthaḥ. "adhīṣva māṇavaka" ityādi. tvaritamadhīṣvetyedho'rtho gamyate. tathā hratra purā vidyotate vidyut(), purā stanayati staniyuritatyetadubhayamapyadhyayanadiṣayayostvarāyāḥ kāraṇatvenopātam(). vidyuddyotanādau hi na paṭhitavyaṃ parvadivaseṣviva. etaduktaṃ bhavati--yasmādacirakālabhāvi vidyuddyotanaṃ stanayitnustananaṃ vā'dhyayanantarāyo'to'dhīṣyeti. "purā vidhīyate" iti. "yāvatpurānipātayorlaṭ(), 3.3.4, anudāttettvādātmanepadam(). adupadeśāllasārvadhātukānudāttatve 6.1.180 kṛte dhātusvareṇādyudāttametat(). "purā stanayati" iti. "stana gadī devaśabde" (dhā.pā.1859,1860) curādiṇic(). adantatvādbṛddhyabhāvuḥ. etadapi pūrvavanmadhyodāttam(). "purāśabdo'tra bhaviṣyadāsatiṃ()ta dyotayati" iti. bhaviṣyadvidyuddyotanādiradhyayanāntarāyo yastasya pratyāsatiṃ()ta sāmīpyarmācarakālabhāditvaṃ dyotayati. tena tvarā gamyata ityabhiprāyaḥ॥
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents