Kāśikāvṛttī1:
pibateḥ aṅgasya ṇau caṅi upadhāyāḥ lopo bhavati, abhyāsasya īkārādeśo bhavati. a
See More
pibateḥ aṅgasya ṇau caṅi upadhāyāḥ lopo bhavati, abhyāsasya īkārādeśo bhavati. apīpyat,
apīpyatām, apīpyan. upadhālope kṛte oḥ puyaṇ vacanaṃ jñāpakaṃ ṇau sthānivadbhāvasya
iti sthānivadbhāvād dvirvacanam.
Kāśikāvṛttī2:
lopaḥ pibaterīcca abhyāsasya 7.4.4 pibateḥ aṅgasya ṇau caṅi upadhāyāḥ lopo bhav
See More
lopaḥ pibaterīcca abhyāsasya 7.4.4 pibateḥ aṅgasya ṇau caṅi upadhāyāḥ lopo bhavati, abhyāsasya īkārādeśo bhavati. apīpyat, apīpyatām, apīpyan. upadhālope kṛte oḥ puyaṇ vacanaṃ jñāpakaṃ ṇau sthānivadbhāvasya iti sthānivadbhāvād dvirvacanam.
Nyāsa2:
lopaḥ pibaterīccābhyāsasya. , 7.4.4 hyasvatve prāpte tadapavādaḥ pibaterlopo vid
See More
lopaḥ pibaterīccābhyāsasya. , 7.4.4 hyasvatve prāpte tadapavādaḥ pibaterlopo vidhauyate, īkāraścābhyāsasyeti. upadhādhikārādupadhāyā eva. paryāyeṇa lopekārau mā bhūtām()--ityevamarthamadhyāsagrahaṇam(). "apīpyat()" iti. "pā pāne" (dhā.pā.925), ṇic(), "śācchāsāhvāvyāvepām()" 7.3.37 iti yuk(). nanu ca nityatvāt? paratvācca pūrvamupadhālope kṛte'nackatvād? dvirvacanena na bhavitavyam()? ityata āha--"upadhālope kṛte" ityādi. subodham(). pibrāteḥ śtipā nirdeśo yaṅlugnivṛttyarthaḥ--apāpayaditi. "pā rakṣaṇe" (dhā.pā.1056, "pai ovai śoṣaṇe" (dhā.pā.920,921)--ityetayostu nivṛttyarthaḥ sa nopapadyate; tatra hrokasya lugvikaraṇatvādeva na bhaviṣyati, aparasya tu lākṣaṇikatvāt()॥
Bālamanoramā1:
lopaḥ pibateḥ. caṅpare ṇāviti. `ṇau caṅyupadhāyāḥ' ityatastadanuvṛtteriti Sū #415
See More
lopaḥ pibateḥ. caṅpare ṇāviti. `ṇau caṅyupadhāyāḥ' ityatastadanuvṛtteriti bhāvaḥ.
apīpyaditi. `nānarthake'lo'ntyavidhi'ritsya anabhyāsavikāra iti
niṣedhādabhyāsā'ntyasya īttvam. iha upadhālope kṛte'glopitvādalaghūpadhatvācca
sanvattvadīrghayoraprāptāvīttvavidhiḥ. artihīti pugiti. `krameṇodāhyiyate' iti
śeṣaḥ. arpayatīti. ṛdhātorudāharaṇam. vṛdiṃ?dha bādhitvā nityatvāt puk. guṇaḥ.
hyepayatīti. `hyī lajjāyā'mityasya rūpam. vlepayatīti. `vlī viśaraṇe' ityasya
rūpam. repayatīti. `rī kṣaye' ityasyodāharaṇam. `knūyī śabde' ityasya
knopayatītyudāhariṣyannāha– yalopa iti. knūyīdhātorṇau puki `lopo vyo'riti yalopa
ityarthaḥ. tataḥ knūp i iti sthite alaghūpadhatve'pi pugantatvādguṇaḥ. kṣmāpayatīti.
`kṣmāyī vidhūnane' asmāṇṇau puki yalopaḥ. ādantasyodāharati– sthāpayatīti. luṅi caṅi
atiṣṭhap a t iti sthite–
Bālamanoramā2:
lopaḥ pibaterīccābhyāsasya 415, 7.4.4 lopaḥ pibateḥ. caṅpare ṇāviti. "ṇau c
See More
lopaḥ pibaterīccābhyāsasya 415, 7.4.4 lopaḥ pibateḥ. caṅpare ṇāviti. "ṇau caṅyupadhāyāḥ" ityatastadanuvṛtteriti bhāvaḥ. apīpyaditi. "nānarthake'lo'ntyavidhi"ritsya anabhyāsavikāra iti niṣedhādabhyāsā'ntyasya īttvam. iha upadhālope kṛte'glopitvādalaghūpadhatvācca sanvattvadīrghayoraprāptāvīttvavidhiḥ. artihīti pugiti. "krameṇodāhyiyate" iti śeṣaḥ. arpayatīti. ṛdhātorudāharaṇam. vṛdiṃ()dha bādhitvā nityatvāt puk. guṇaḥ. hyepayatīti. "hyī lajjāyā"mityasya rūpam. vlepayatīti. "vlī viśaraṇe" ityasya rūpam. repayatīti. "rī kṣaye" ityasyodāharaṇam. "knūyī śabde" ityasya knopayatītyudāhariṣyannāha-- yalopa iti. knūyīdhātorṇau puki "lopo vyo"riti yalopa ityarthaḥ. tataḥ knūp i iti sthite alaghūpadhatve'pi pugantatvādguṇaḥ. kṣmāpayatīti. "kṣmāyī vidhūnane" asmāṇṇau puki yalopaḥ. ādantasyodāharati-- sthāpayatīti. luṅi caṅi atiṣṭhap a t iti sthite--
Tattvabodhinī1:
apīpyaditi. upadhālopasya dvitve kartavye pratiṣedhātkṛte lope
sthānivadbhāvādv Sū #363
See More
apīpyaditi. upadhālopasya dvitve kartavye pratiṣedhātkṛte lope
sthānivadbhāvādvā pāy?śabdasya dvitve halādiḥ śeṣe īkāraḥ. saca anabhyāsavikāra iti
niṣedhādantyasyādeśaḥ. ihā'glopitvādalaghūpadhatvācca
sanvadittvadīrghayoraprāptavittvaṃ vidhīyate. vlepayatītyādi. vlī varaṇe. rīṅ
kṣaye. knūyī śabde unde cākṣmāyī vidhūnane.
Tattvabodhinī2:
lopaḥ pibaterīccābhyāsasya 363, 7.4.4 apīpyaditi. upadhālopasya dvitve kartavye
See More
lopaḥ pibaterīccābhyāsasya 363, 7.4.4 apīpyaditi. upadhālopasya dvitve kartavye pratiṣedhātkṛte lope sthānivadbhāvādvā pāy()śabdasya dvitve halādiḥ śeṣe īkāraḥ. saca anabhyāsavikāra iti niṣedhādantyasyādeśaḥ. ihā'glopitvādalaghūpadhatvācca sanvadittvadīrghayoraprāptavittvaṃ vidhīyate. vlepayatītyādi. vlī varaṇe. rīṅ kṣaye. knūyī śabde unde cākṣmāyī vidhūnane.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents