Kāśikāvṛttī1:
vida jñāne ityetasmād dhātoruttarasya śatuḥ vasurādeśaḥ bhavati. vidvān, vidvāṃs
See More
vida jñāne ityetasmād dhātoruttarasya śatuḥ vasurādeśaḥ bhavati. vidvān, vidvāṃsau,
vidvāṃsaḥ. sthānivadbhāvādugitkārye siddhe vasoḥ ukārakaraṇaṃ vasoḥ samprasāraṇam
6-4-131 ityatra kvasorapi sāmānyagrahaṇārtham. ekānubandhakagrahaṇe na
dvyanubandhakasya ityetadapi na bhavati. tathā sati ukārakaraṇam anarthakaṃ syāt.
anyatarasyāṃgrahaṇaṃ kecidanuvartayanti. vidan, vidantau, vidantaḥ.
Kāśikāvṛttī2:
videḥ śatur vasuḥ 7.1.36 vida jñāne ityetasmād dhātoruttarasya śatuḥ vasurādeśa
See More
videḥ śatur vasuḥ 7.1.36 vida jñāne ityetasmād dhātoruttarasya śatuḥ vasurādeśaḥ bhavati. vidvān, vidvāṃsau, vidvāṃsaḥ. sthānivadbhāvādugitkārye siddhe vasoḥ ukārakaraṇaṃ vasoḥ samprasāraṇam 6.4.131 ityatra kvasorapi sāmānyagrahaṇārtham. ekānubandhakagrahaṇe na dvyanubandhakasya ityetadapi na bhavati. tathā sati ukārakaraṇam anarthakaṃ syāt. anyatarasyāṃgrahaṇaṃ kecidanuvartayanti. vidan, vidantau, vidantaḥ.
Nyāsa2:
videḥ śaturvasuḥ. , 7.1.36 yadyapi videriti sāmānyanirdeśo'yam(), tathadhāpi jñā
See More
videḥ śaturvasuḥ. , 7.1.36 yadyapi videriti sāmānyanirdeśo'yam(), tathadhāpi jñānārthasya grahaṇaṃ vijñāyate. tasyaiva hi śatānantaraḥ sambhavati, nānyeṣāṃ vidīnām(). tatra sattāvicāraṇārthayoḥ śaturasambhava eva; ātmanepaditvam(). lābhārthasya tūbhayayaditvāt? sambhavatyasau, na tvanantaraḥ; śapratyayena vyavadhānāt(). jñānārthasya tu lugvikaraṇatvācchaturvikaraṇakṛtaṃ vyavadhānaṃ nāsti, atastasyaiva grahaṇamityāha--"vida jñāne" iti. "vidvān()" iti. ugittvānnum(), "sāntamahataḥ saṃyogasya" 6.4.10 iti dīrghaḥ. anyatarasyāṃgrahaṇamanuvatrtate. tena pakṣe vidan(), vidantau, vidanta ityādyapi bhavati. ecaca gamyamānatvādvṛttau noktam().
atha kimarthamukāro'nubandhaḥ kriyate, numādyugitkāryaṃ yathā syāditi cet()? na; tasya sthānivadbhāvenaiva siddhatvādityata āha--"sthānivadbhāvāt()" ityādi. "kvaso'pi" iti. apiśabdādasyāpi. asatyukāre sāmānyārthe kvasoreva grahaṇaṃ syāt(), nānyasya. atha "vasoḥ samprasāraṇam()" 6.4.131 iti sūtraṃ kriyata evāsyaiva grahaṇārtham(), na kvasoḥ; nanu ca satyapyukārakaraṇe sāmānyagrahaṇaṃ nopapadyate, ekānubandhakapari(vyā.pa.52) bhā,yāsyaiva grahaṇaṃ syāt(), na kvasoḥ? ityāha--"ekānubandhakagrahaṇe" ityādi. etat? paribhāṣāsūtram(). na bhavati. nopatiṣṭhata ityarthaḥ. kiṃ kāraṇaṃ na bhavati? ityāha--"tathā ca sati" ityādi. evañca satītyarthaḥ. yadi kriyamāṇe'pyukāra ekānubandhaparibhāṣopatiṣṭhate, evaṃ satyukārakaraṇamanarthakaṃ syāt(). vinā'pi tena "vasaḥ samprasāraṇam()" ityucyamāne kevalasyāsya grahaṇaṃ labhyata eva. tasmādukārakaraṇasāmathryādiyaṃ paribhāṣā nopatiṣṭhate॥
Laghusiddhāntakaumudī1:
vetteḥ parasya śaturvasurādeśo vā. vidan. vidvān.. Sū #836
Laghusiddhāntakaumudī2:
videḥ śaturvasuḥ 836, 7.1.36 vetteḥ parasya śaturvasurādeśo vā. vidan. vidvān॥
Bālamanoramā1:
videḥ śaturvasuḥ. vetteriti. `vida jñāne' iti lugvikaraṇasyaiva grahaṇam, Sū #907
See More
videḥ śaturvasuḥ. vetteriti. `vida jñāne' iti lugvikaraṇasyaiva grahaṇam, śatuḥ
parasmaipadatvāt, vidyatervintteścātmanepaditvāt. yadyapi vindatirubhayapadī,
tathāpi tasya grahaṇaṃ, `niranubandhakagrahaṇe na sānubandhakasye'tyukteriti bhāvaḥ. vā
syāditi. `tuhrostāta'ṅṅityatastadanuvṛtteriti bhāvaḥ. viduṣīti.
ugittvānṅīp, vanasoḥ saṃprasāraṇaṃ, pūrvarūpam, ṣatvam.
Bālamanoramā2:
videḥ śaturvasuḥ 907, 7.1.36 videḥ śaturvasuḥ. vetteriti. "vida jñāne"
See More
videḥ śaturvasuḥ 907, 7.1.36 videḥ śaturvasuḥ. vetteriti. "vida jñāne" iti lugvikaraṇasyaiva grahaṇam, śatuḥ parasmaipadatvāt, vidyatervintteścātmanepaditvāt. yadyapi vindatirubhayapadī, tathāpi tasya grahaṇaṃ, "niranubandhakagrahaṇe na sānubandhakasye"tyukteriti bhāvaḥ. vā syāditi. "tuhrostāta"ṅṅityatastadanuvṛtteriti bhāvaḥ. viduṣīti. ugittvānṅīp, vanasoḥ saṃprasāraṇaṃ, pūrvarūpam, ṣatvam.
Tattvabodhinī1:
videḥ. sthānivattvādeva siddhe vasorugitkaraṇaṃ `vasoḥ saṃprasāraṇa039;mityat Sū #746
See More
videḥ. sthānivattvādeva siddhe vasorugitkaraṇaṃ `vasoḥ saṃprasāraṇa'mityatra
kvasorapi sāmānyagrahaṇārtham. tatsāmathryācca `ekānubandhagrahaṇe na
dvayanubandhakasye'tyetadapi na pravartate.
Tattvabodhinī2:
videḥ śaturvasuḥ 746, 7.1.36 videḥ. sthānivattvādeva siddhe vasorugitkaraṇaṃ &qu
See More
videḥ śaturvasuḥ 746, 7.1.36 videḥ. sthānivattvādeva siddhe vasorugitkaraṇaṃ "vasoḥ saṃprasāraṇa"mityatra kvasorapi sāmānyagrahaṇārtham. tatsāmathryācca "ekānubandhagrahaṇe na dvayanubandhakasye"tyetadapi na pravartate.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents