Kāśikāvṛttī1:
ṅe ityavibhaktiko nirdeśaḥ. ṅe ityetasya prathamayośca vibhaktyoḥ prathādvitīyay
See More
ṅe ityavibhaktiko nirdeśaḥ. ṅe ityetasya prathamayośca vibhaktyoḥ prathādvitīyayoḥ
yuṣmadasmadbhyām uttarayoḥ am ityayam ādeśo bhavati. tubhyaṃ dīyate. mahyaṃ diyate.
prathamayoḥ tvam. aham. yuvām. āvām. yūyam. vayam. tvām. mām. yuvām. āvām.
Kāśikāvṛttī2:
ṅe prathamayoram 7.1.28 ṅe ityavibhaktiko nirdeśaḥ. ṅe ityetasya prathamayośca
See More
ṅe prathamayoram 7.1.28 ṅe ityavibhaktiko nirdeśaḥ. ṅe ityetasya prathamayośca vibhaktyoḥ prathādvitīyayoḥ yuṣmadasmadbhyām uttarayoḥ am ityayam ādeśo bhavati. tubhyaṃ dīyate. mahyaṃ diyate. prathamayoḥ tvam. aham. yuvām. āvām. yūyam. vayam. tvām. mām. yuvām. āvām.
Nyāsa2:
ṅe prathamayoram?. , 7.1.28 "ṅe ityavibhaktiko'yaṃ nirdeśaḥ" (iti). &q
See More
ṅe prathamayoram?. , 7.1.28 "ṅe ityavibhaktiko'yaṃ nirdeśaḥ" (iti). "supāṃ suluk()" 7.1.39 iti ṣaṣṭha()ā luptatvāt(). prathamayoriti ṣaṣṭhīdvivacanāntam()--prathamā ca prathamā ca te prathame, tayoḥ prathamayoḥ. ṣaṣṭhīnirdeśasyobhayatra tulyatvāt? prathamayoḥ pratyayayoḥ svaukārayogrrahaṇamiti kasyacidbhrāntiḥ syāt(), atastāṃ nirākartumāha--"vibhaktyoḥ" iti. etadeva spaṣṭīkartumāha--"prathamādvitīyayoḥ" iti. kathaṃ punardvitīyā prathamāśabdenocyate? upadeśe prathamāsāmīpyāt(). bhavati hi sāmīpyāt? tācchabdyam(), yathā--gaṅgāyāṃ ghoṣa iti. atha vibhaktyoridaṃ grahaṇaṃ na pratyayoḥ--iti kuto'yaṃ niścayaḥ? liṅgāt(). tatpunarliṅgaṃ "dvitāyāyāñca" 7.2.87 ityattvavidhānam(). taddhyādeśārthamucyate; anādeśe hi "yuṣmadasmadoranādeśe" nānyathā. nanu ca "yo'ci" (7.2.89) iti yatvabādhanārtham? "dvitīyāyāñca" (7.2.87) ityādvacanaṃ syāt()? naitadasti; tadarthe dvivacane yakārameva viśeṣaṇaṃ vidadhyāt()--"yo'cyadvitīyāyām()" iti, "yo'cyanaci" iti vā drūyāta. ato dvitīyāyāmāttvavidhānaṃ jñāpakamevaitadvibhaktigrahaṇasya. "tabhyam(), mahram()" iti. maparyantayoryuṣmadasmadostabhyamahrāvādeśau. "śeṣe lopaḥ" 7.2.90, "ami pūrvaḥ" 6.1.103.
"tvam(), aham()" iti. "tvāhau sau" 7.2.94. "yuvām(), āvām? iti. "yuvavau dvivacane" 7.2.92 iti yuvāvau, "prathāyaśca" 7.2.88 ityādinā'ttvam(). "yūyam, vayam()" iti. "yūyavayau jasi" 7.2.93. "tvām(), mām()" iti. tvamāvekavacane" 7.2.97, "dvitīyāyāñca" 7.2.87 ityāttvam(). atha kimarthamamādeśa ucyate, na makāra evocyate? sa caikāltvādāderbhaviṣyati, tatra parasya saṃyogāntalopena siddham(), "śeṣe lopaḥ" (7.2.90) iti ṭilopānna sidhyatīti cet()? naiṣa doṣaḥ; seṣe lopo yadyapi ṭilopaḥ syāt(), tathāpi "tvāhau sau" (7.2.94) ityevamādīnāmakārāntatvāt? siddhyatyeva; te cāvaśyakamakārāntā vidheyāḥ, antodāttatvaṃ yathā syāt(). na ca makārādeśe "suci ca" 7.3.102 iti dīrghatvaṃ prāpnoti; "aṅgavṛtte punaraṅgavṛttāvidhirniṣṭhitasya" (vyā.pa.38) iti vacanāt(). evaṃ tarhi vaicitryārthamamādeśavidhānam(). atha vā--makāra evādeśaḥ, akārastūccāraṇārthaḥ; na hranyathāsminnirdeśa ādāvante vā'kāramakṛtvā makāra ucacārayituṃ śakyate. "ṅetsuṭoḥ" iti. vaktavye "ṅe prathamayoḥ" iti vacanaṃ vaicitryārtham()॥
Laghusiddhāntakaumudī1:
yuṣmadasmadbhyāṃ parasya ṅe ityetasya prathamādvitīyayoścāmādeśaḥ.. Sū #313
Laghusiddhāntakaumudī2:
ṅeprathamayoram 313, 7.1.28 yuṣmadasmadbhyāṃ parasya ṅe ityetasya prathamādvitīy
See More
ṅeprathamayoram 313, 7.1.28 yuṣmadasmadbhyāṃ parasya ṅe ityetasya prathamādvitīyayoścāmādeśaḥ॥
Bālamanoramā1:
atha yuṣmadasmacchabdayo prakriyāṃ darśayati–ṅe prathamayoram. `yuṣmadasmadbhyāṃ
See More
atha yuṣmadasmacchabdayo prakriyāṃ darśayati–ṅe prathamayoram. `yuṣmadasmadbhyāṃ
ṅaso'ś' ityato `yuṣmadasmadbhyā'mityanuvartate. paraśabdo'dhyāhartavyaḥ. `ṅe' iti
luptaṣaṣṭhīkaṃ pṛthakpadam. prathamayo'riti pratamādvitīyāvibhaktyorlākṣaṇikamiti
bhāṣyaṃ. tadāha yuṣmadasmadbhyāmityādinā. soramādeśe kṛte `na vibhaktau' iti masya
nettvam. yuṣmad am, asmad am iti sthitam. adhikṛtyeti. `kāryāṇi
vakṣyante' iti śeṣaḥ.
Bālamanoramā2:
ṅe prathamayoram , 7.1.28 atha yuṣmadasmacchabdayo prakriyāṃ darśayati--ṅe prath
See More
ṅe prathamayoram , 7.1.28 atha yuṣmadasmacchabdayo prakriyāṃ darśayati--ṅe prathamayoram. "yuṣmadasmadbhyāṃ ṅaso'ś" ityato "yuṣmadasmadbhyā"mityanuvartate. paraśabdo'dhyāhartavyaḥ. "ṅe" iti luptaṣaṣṭhīkaṃ pṛthakpadam. prathamayo"riti pratamādvitīyāvibhaktyorlākṣaṇikamiti bhāṣyaṃ. tadāha yuṣmadasmadbhyāmityādinā. soramādeśe kṛte "na vibhaktau" iti masya nettvam. yuṣmad am, asmad am iti sthitam. adhikṛtyeti. "kāryāṇi vakṣyante" iti śeṣaḥ.
Tattvabodhinī1:
ṅe prathamayoram. `yuṣmadasmabhdyāṃ ṅaso''sityato
`yuṣmadasmabhdyā039;mi Sū #342
See More
ṅe prathamayoram. `yuṣmadasmabhdyāṃ ṅaso''sityato
`yuṣmadasmabhdyā'mityanuvartate. `ṅe'iti pṛthakpadaṃ luptaṣaṣṭhīkam. `prathamayo'riti
dvivacanabalena pratamāśabdaḥ prathamādvitīyabhayārthake ityāśayena vyācaṣṭe—
yuṣmadasmadbhyāṃ parasya ṅe ityetasyetyādinā. `ṅesuṭo'riti suvacam.
Tattvabodhinī2:
ṅe prathamayoram 342, 7.1.28 ṅe prathamayoram. "yuṣmadasmabhdyāṃ ṅaso'"
See More
ṅe prathamayoram 342, 7.1.28 ṅe prathamayoram. "yuṣmadasmabhdyāṃ ṅaso'"sityato "yuṣmadasmabhdyā"mityanuvartate. "ṅe"iti pṛthakpadaṃ luptaṣaṣṭhīkam. "prathamayo"riti dvivacanabalena pratamāśabdaḥ prathamādvitīyabhayārthake ityāśayena vyācaṣṭe---yuṣmadasmadbhyāṃ parasya ṅe ityetasyetyādinā. "ṅesuṭo"riti suvacam.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents