Kāśikāvṛttī1: gama hana jana khā ghasa ityeteṣām aṅgānām upadhāyā lopo bhavatyajādau pratyaye See More
gama hana jana khā ghasa ityeteṣām aṅgānām upadhāyā lopo bhavatyajādau pratyaye kṅiti anaṅi
parataḥ. jagmatuḥ. jagmuḥ. jaghnatuḥ. jaghnuḥ. jajñe, jajñāte, jajñire. cakhnatuḥ.
cakhnuḥ. jakṣatuḥ. jakṣuḥ. akṣan pitaro 'momadanta pitaraḥ. kṅiti iti kim? gamanam.
hananam. anaṅi iti kim? agamat. aghasat. aci ityeva, gamyate. hanyate.
Kāśikāvṛttī2: gamahanajanakhanaghasāṃ lopaḥ kṅityanaṅi 6.4.98 gama hana jana khā ghasa ityete See More
gamahanajanakhanaghasāṃ lopaḥ kṅityanaṅi 6.4.98 gama hana jana khā ghasa ityeteṣām aṅgānām upadhāyā lopo bhavatyajādau pratyaye kṅiti anaṅi parataḥ. jagmatuḥ. jagmuḥ. jaghnatuḥ. jaghnuḥ. jajñe, jajñāte, jajñire. cakhnatuḥ. cakhnuḥ. jakṣatuḥ. jakṣuḥ. akṣan pitaro 'momadanta pitaraḥ. kṅiti iti kim? gamanam. hananam. anaṅi iti kim? agamat. aghasat. aci ityeva, gamyate. hanyate.
Nyāsa2: gamahanajanakhanaghasāṃ lopaḥ kṅityanaṅi. , 6.4.98 "anaṅi" iti ajādāva See More
gamahanajanakhanaghasāṃ lopaḥ kṅityanaṅi. , 6.4.98 "anaṅi" iti ajādāvayaṃ pratiṣedhaḥ, tena tattulye'jādāveva pratyaye kāryaṃ vijñāyate, ityāha--"ajādau pratyaye" iti. "jadhnatuḥ, jadhnuḥ" iti. "abhyāsācca" 7.3.55 iti kutvam. "jajñatuḥ, jajñuḥ" iti. "jana janane" (dhā.pā.1105), parasmaipadī jauhotyādikaḥ, "stoḥ ścunā ścaḥ" 8.4.39 iti ścutvam(). "jajñe" iti. "jani prādurbhāve" (dhā.pā.1149) ātmanepadī divādiḥ, "liṭastajhayoreśirec()" 3.4.81 ityeś(). "jakṣatuḥ" iti. adeḥ "liṭa()nyatarasyām()" 2.4.40 iti ghaslādeśaḥ, "khari ca" 8.4.54 iti ghakārasya kakāraḥ, "śāsivasidhasīnāñca" 8.3.60 iti ṣatvam(). atha vā--"gharalṛ adane" (dhā.pā.715) ityasyaitadrūpam(). "akṣan()" iti. luṅ(), "luṅsanorghaslṛ" 2.4.37 iti ghaslādeśaḥ, "mantre ghasahvara" 2.4.80 ityādinā lerluk(), jherantādeśaḥ, saṃyogāntalopaḥ. śeṣaṃ pūrvavat(). "adhasat(), agamat()" iti. puṣādisūtreṇa 3.1.55 aṅa॥
Laghusiddhāntakaumudī1: eṣāmupadhāyā lopo'jādau kṅiti na tvaṅi. jagmatuḥ. jagmuḥ. jagamitha, jagantha.
Sū #507 See More
eṣāmupadhāyā lopo'jādau kṅiti na tvaṅi. jagmatuḥ. jagmuḥ. jagamitha, jagantha.
jagmathuḥ. jagma. jagāma, jagama. jagmiva. jagmima. gantā..
Laghusiddhāntakaumudī2: gamahanajanakhanaghasāṃ lopaḥ kṅityanaṅi 507, 6.4.98 eṣāmupadhāyā lopo'jādau kṅi See More
gamahanajanakhanaghasāṃ lopaḥ kṅityanaṅi 507, 6.4.98 eṣāmupadhāyā lopo'jādau kṅiti na tvaṅi. jagmatuḥ. jagmuḥ. jagamitha, jagantha. jagmathuḥ. jagma. jagāma, jagama. jagmiva. jagmima. gantā॥
Bālamanoramā1: gamahana. upadhāyā iti. `ūdupadhāyāḥ' ityatastadanuvṛtteriti bhāvaḥ. ajādā Sū #200 See More
gamahana. upadhāyā iti. `ūdupadhāyāḥ' ityatastadanuvṛtteriti bhāvaḥ. ajādāviti. `aci
śnudhātvi'tyato'nuvṛttasya acītyasya aṅgākṣiptapratyayaviśeṣaṇatayā tadādividhilābha
ta bhāvaḥ. kṅitītyukteścakhānetyatra nopadhālopaḥ. anaṅīti kim ?. agamat. cakhne
cakhnāte ityādi. vyaya. ayaṃ vittatyāge'pi, arthanirdeśasyopalakṣaṇatvāt.
avyayīditi. `hmyante'ti na vṛddhiḥ. caṣa bhakṣaṇa iti. cacāṣa ceṣatuḥ. chaṣa hiṃsāyāmiti.
vairūpyasaṃpādakādeśāditvādettvābhyāsalopo na. tadāha–cacchaṣaturiti. guhū.
udupadho'yam. ūdit.
Bālamanoramā2: gamahanajanakhanaghasāṃ lopaḥ kṅityanaṅi 200, 6.4.98 gamahana. upadhāyā iti. &qu See More
gamahanajanakhanaghasāṃ lopaḥ kṅityanaṅi 200, 6.4.98 gamahana. upadhāyā iti. "ūdupadhāyāḥ" ityatastadanuvṛtteriti bhāvaḥ. ajādāviti. "aci śnudhātvi"tyato'nuvṛttasya acītyasya aṅgākṣiptapratyayaviśeṣaṇatayā tadādividhilābha ta bhāvaḥ. kṅitītyukteścakhānetyatra nopadhālopaḥ. anaṅīti kim?. agamat. cakhne cakhnāte ityādi. vyaya. ayaṃ vittatyāge'pi, arthanirdeśasyopalakṣaṇatvāt. avyayīditi. "hmyante"ti na vṛddhiḥ. caṣa bhakṣaṇa iti. cacāṣa ceṣatuḥ. chaṣa hiṃsāyāmiti. vairūpyasaṃpādakādeśāditvādettvābhyāsalopo na. tadāha--cacchaṣaturiti. guhū. udupadho'yam. ūdit.
Tattvabodhinī1: gamahana `aci śnudhātubhruvā'mityato'cītyanuvartate. `ūdupadhāyā gohaḥ03 Sū #173 See More
gamahana `aci śnudhātubhruvā'mityato'cītyanuvartate. `ūdupadhāyā gohaḥ' ityata
upadhāgrahaṇaṃ ca. tadāha– eṣāmupadhāyā ityādi. jagmatuḥ. jagmuḥ. jaghnatuḥ. jagghuḥ.
jajñe. jajñāte. jakṣatuḥ. jakṣuḥ. anaṅīti anaṅīti kim ?. agamat. cīvṛ. cīvaraṃ-
- varuāṃ. `cīvarapīvaramīvare'tyuṇādiṣu nipātita'yam. vyaya gatau. vittatyāge tu
nityamātmanepadīgata iti manoramā. na kutrāpi gata iti cintyaiva sā. avyayīditi.
yāntatvānna vṛddhiḥ. spaśa bādhanasparśanayoḥ. `ṇiśrī'ti cleścaṅi–apaspaśat. -
- `atsmṛddṛtvaraprathe'tyādinā abhyāsasyā'tvaṃ sanvadittvāpavādaḥ. paspaśā.
yaṅantādaci `yaṅo'ci ca' iti luk. `ajādyataḥ' iti ṭāp. `dīrgho'kitaḥ' ityabhyāsasya
dīrghastu na bhavati, saṃjñāpūrvakavidheranityatvādityāhuḥ. `japajabhadahadaśabhañjapasāṃ
ce'tyatra paseti sautro dhātuḥ. pasatītyādi. yaṅlukostu `japajabhe'tyanenaivābhyāsasya
nuk. yaṅi– paṃpasyate.luki –paṃpasīti. paṃpasiti kaṇḍvādiḥ. paṃpasyati.
Tattvabodhinī2: gamahanajanakhanaghasāṃ lopaḥ kṅityanaṅi 173, 6.4.98 gamahana "aci śnudhātu See More
gamahanajanakhanaghasāṃ lopaḥ kṅityanaṅi 173, 6.4.98 gamahana "aci śnudhātubhruvā"mityato'cītyanuvartate. "ūdupadhāyā gohaḥ" ityata upadhāgrahaṇaṃ ca. tadāha-- eṣāmupadhāyā ityādi. jagmatuḥ. jagmuḥ. jaghnatuḥ. jagghuḥ. jajñe. jajñāte. jakṣatuḥ. jakṣuḥ. anaṅīti anaṅīti kim?. agamat. cīvṛ. cīvaraṃ-- varuāṃ. "cīvarapīvaramīvare"tyuṇādiṣu nipātita'yam. vyaya gatau. vittatyāge tu nityamātmanepadīgata iti manoramā. na kutrāpi gata iti cintyaiva sā. avyayīditi. yāntatvānna vṛddhiḥ. spaśa bādhanasparśanayoḥ. "ṇiśrī"ti cleścaṅi--apaspaśat. -- "atsmṛddṛtvaraprathe"tyādinā abhyāsasyā'tvaṃ sanvadittvāpavādaḥ. paspaśā. yaṅantādaci "yaṅo'ci ca" iti luk. "ajādyataḥ" iti ṭāp. "dīrgho'kitaḥ" ityabhyāsasya dīrghastu na bhavati, saṃjñāpūrvakavidheranityatvādityāhuḥ. "japajabhadahadaśabhañjapasāṃ ce"tyatra paseti sautro dhātuḥ. pasatītyādi. yaṅlukostu "japajabhe"tyanenaivābhyāsasya nuk. yaṅi-- paṃpasyate.luki --paṃpasīti. paṃpasiti kaṇḍvādiḥ. paṃpasyati.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents