Kāśikāvṛttī1:
ukārapratyayāntasya karoteḥ akārasya sthāne ukāraḥ ādeśo bhavati sārvadhātuke kṅ
See More
ukārapratyayāntasya karoteḥ akārasya sthāne ukāraḥ ādeśo bhavati sārvadhātuke kṅiti
parataḥ. kurutaḥ. kurvanti. sārvadhātukagrahaṇaṃ kim? bhūtapūrve 'pi sārvadhātuke yathā
syāt, kuru. taparakaraṇaṃ laghūpadhasya guṇanivṛttyartham. kṅiti ityeva, karoti. karoṣi.
karomi.
Kāśikāvṛttī2:
ata ut sārvadhātuke 6.4.110 ukārapratyayāntasya karoteḥ akārasya sthāne ukāraḥ
See More
ata ut sārvadhātuke 6.4.110 ukārapratyayāntasya karoteḥ akārasya sthāne ukāraḥ ādeśo bhavati sārvadhātuke kṅiti parataḥ. kurutaḥ. kurvanti. sārvadhātukagrahaṇaṃ kim? bhūtapūrve 'pi sārvadhātuke yathā syāt, kuru. taparakaraṇaṃ laghūpadhasya guṇanivṛttyartham. kṅiti ityeva, karoti. karoṣi. karomi.
Nyāsa2:
ata utsārvadhātuke. , 6.4.110 "ukārapratyayāntasya" ityādi. ukāraḥ pra
See More
ata utsārvadhātuke. , 6.4.110 "ukārapratyayāntasya" ityādi. ukāraḥ pratyayo'nto yasya sa tathoktaḥ. ukārapratyayāntaśca karotiḥ sārvadhātukattvaṃ na vyabhicarati, anenābhiprāyeṇāha--"sārvadhātukagrahaṇaṃ kim()" iti? "bhūtapūrve'pi" ityādi. asati sārvadhātukagrahaṇe karoterukārapratyayāntasya kṅiti pratyaye parata uttvamucyamānaṃ yatra kṅit? sārvadhātukaṃ parabhūtaṃ tatraiva syāt()--kurutaḥ, kurvantītyādiṣu; kurvitra herluki kṛte kṅitpratyayasyābhāvāt? "na lumatāṅgasya" 1.1.62 iti pratyayalakṣaṇapratiṣedhāttu na syāt(). tasmādbhūtapūrve'pi sārvadhātuke yathā syādityevamarthaṃ sārvadhātukgrahaṇ().
atha taparakaraṇaṃ kimartham(), yāvatā yadyapi bhāvyamāna ukāraḥ savarṇānāṃ grāhako bhavati, tathāpyāntaratamyānmātrikastha sthāne mātrika eva bhaviṣyati? ityata āha--taparakaraṇam()" ityādi. asati hi taparakaraṇa ukārapratyayamāśritya "sārvadhātukārdhadhātukayoḥ" 7.3.84 iti guṇe kṛte raparatve ca yaduttvaṃ tasyokārasya "pugantalaghūpadhasya ca" 7.3.86 iti guṇaḥ syāt(). tasmāt? taparakaraṇaṃ kriyate--hyasvasyaiva śravuṇaṃ yathā syāt(), lakṣamāntareṇa yo dīrghaḥ. prāpnoti sa mā bhūditi॥
Laghusiddhāntakaumudī1:
upratyayāntasya kṛño'kārasya uḥ syāt sārvadhātuke kṅiti| kurutaḥ|| Sū #680
Laghusiddhāntakaumudī2:
ata utsārvadhātuke 575, 6.4.110 utpratyayāntasya kṛño'ta utsārvadhātuke kṅiti. v
See More
ata utsārvadhātuke 575, 6.4.110 utpratyayāntasya kṛño'ta utsārvadhātuke kṅiti. vidāṅkurutāt. vidāṅkurutām. vidāṅkurvantu. vidāṅkuru. vidāṅkaravāṇi. avet. avittām. aviduḥ॥
Bālamanoramā1:
ata ut. upratyayāntasyeti. `utaśca pratyayā'dityatastadanuvṛtteriti bhāvaḥ Sū #298
See More
ata ut. upratyayāntasyeti. `utaśca pratyayā'dityatastadanuvṛtteriti bhāvaḥ.
akārasya uttve kṛte tasya laghūpadhaguṇamāśaṅkya āha—tapareti. idaṃ sthānivatsūtre
bhāṣye spaṣṭam. vidāṅkurutāmiti. vidāṅkurvantvityapi jñeyam. `na
bhakurchurā'miti niṣedhāt `hali ce'ti dīrgho na. herlugiti. tarhi
sārvadhātukā'bhāvātkathamuttvamityata āha–ābhīyatveneti. vidāṃkurviti.
vidāṃkurutāt vidāṃkurutam vidāṃkuruta. vidāṃkaravāṇīti. āṭaḥ pittvena
ṅittvā'bhāvādukārasya guṇa iti bhāvaḥ. vidāṃkaravāva vidāṃkaravāma. laḍa\ufffdāha—
avediti. halṅyādinā sipo lope viśeṣamāha—
Bālamanoramā2:
ata utsārvadhātuke 298, 6.4.110 ata ut. upratyayāntasyeti. "utaśca pratyayā
See More
ata utsārvadhātuke 298, 6.4.110 ata ut. upratyayāntasyeti. "utaśca pratyayā"dityatastadanuvṛtteriti bhāvaḥ. akārasya uttve kṛte tasya laghūpadhaguṇamāśaṅkya āha---tapareti. idaṃ sthānivatsūtre bhāṣye spaṣṭam. vidāṅkurutāmiti. vidāṅkurvantvityapi jñeyam. "na bhakurchurā"miti niṣedhāt "hali ce"ti dīrgho na. herlugiti. tarhi sārvadhātukā'bhāvātkathamuttvamityata āha--ābhīyatveneti. vidāṃkurviti. vidāṃkurutāt vidāṃkurutam vidāṃkuruta. vidāṃkaravāṇīti. āṭaḥ pittvena ṅittvā'bhāvādukārasya guṇa iti bhāvaḥ. vidāṃkaravāva vidāṃkaravāma. laḍa()āha---avediti. halṅyādinā sipo lope viśeṣamāha---
Tattvabodhinī1:
kṅiti kim ?. karoti. karoṣi. luko'siddhatvāditi.
sārvadhātukagrahaṇamuttarārtha Sū #258
See More
kṅiti kim ?. karoti. karoṣi. luko'siddhatvāditi.
sārvadhātukagrahaṇamuttarārthameva nātrā''vaśyakam. `iha bhūtapūrvagatyā
sārvadhātukaparatvāmāśrīyate' iti vṛttimate tvasiddhatvavarṇanasyopayogaleśo'pi
nāstīti jñeyam.
Tattvabodhinī2:
ata utsārvadhātuke 258, 6.4.110 kṅiti kim?. karoti. karoṣi. luko'siddhatvāditi.
See More
ata utsārvadhātuke 258, 6.4.110 kṅiti kim?. karoti. karoṣi. luko'siddhatvāditi. sārvadhātukagrahaṇamuttarārthameva nātrā''vaśyakam. "iha bhūtapūrvagatyā sārvadhātukaparatvāmāśrīyate" iti vṛttimate tvasiddhatvavarṇanasyopayogaleśo'pi nāstīti jñeyam.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents