Kāśikāvṛttī1: 
aṅitaśca herdhirādeśo bhavati. vā chandasi iti pitvenāsya aṅittvam. somaṃ rārand 
See More
aṅitaśca herdhirādeśo bhavati. vā chandasi iti pitvenāsya aṅittvam. somaṃ rārandḥ.
asamabhyaṃ taddharyaśva prayandhi. yuyodhyasmajjuhurāṇamenaḥ. aṅitaḥ iti kim? hvayaṃ
prīṇīhi. rārandhi iti ramervyatyayena parasmaipadam , śapaḥ ślu, abhyāsadīrghatvaṃ
chāndasatvāt. malopābhāvas tu aṅittvādeva. prayandhi iti yameḥ śapo luk. yuyodhi
iti yauteḥ śapaḥ śluḥ.
Kāśikāvṛttī2: aṅitaś ca 6.4.103 aṅitaśca herdhirādeśo bhavati. vā chandasi iti pitvenāsya aṅi See More
aṅitaś ca 6.4.103 aṅitaśca herdhirādeśo bhavati. vā chandasi iti pitvenāsya aṅittvam. somaṃ rārandH. asamabhyaṃ taddharyaśva prayandhi. yuyodhyasmajjuhurāṇamenaḥ. aṅitaḥ iti kim? hvayaṃ prīṇīhi. rārandhi iti ramervyatyayena parasmaipadam , śapaḥ ślu, abhyāsadīrghatvaṃ chāndasatvāt. malopābhāvas tu aṅittvādeva. prayandhi iti yameḥ śapo luk. yuyodhi iti yauteḥ śapaḥ śluḥ.
Nyāsa2: aṅitaśca. , 6.4.103 "vā chandasi" ityādi. "sārvadhātukamapit()&qu See More
aṅitaśca. , 6.4.103 "vā chandasi" ityādi. "sārvadhātukamapit()" 1.2.4 ityapitaḥ sārvadhātukasya ṅittvaṃ vidhīyate, chandasi viṣaye "vā chandasi" 3.4.88 ityanena heryadapittvaṃ tadvikalpyate. tena pakṣe tasya ṅittvaṃ na bhavati.
atha rārandhīti kathaṃ parasmaipadam(), yāvatā ramirayamātmatmanepadī? kathaṃ vātra śapaḥ śravaṇaṃ na bhavati? kathañcābyāsasya dīrghatvam(), kathañca "anudāttopadeśa" (6.4.37) ityādinā makāralopo na bhavati? ityāha--"rārandhi" ityādi. "śapaḥ śluḥ" iti brāuvāmena "ślau" 6.1.10 iti dvirvacanamityuktaṃ bhavati. makāralopābhāvastvaṅittvāde siddha iti nāsau yatnasādhya ityabhiprāyaḥ. "yameḥ śapaḥ" iti. "bahulaṃ chandasi 2.4.73 ityanena. "yoteḥ śapaḥ śluḥ" iti. "bahulaṃ chandasi" 2.4.76 ityanena॥
Bālamanoramā1: śasi viśeṣamāha–pādaḥ pat. bhasya aṅgasyeti cādhikṛtaṃ pa
bhasya aṅgasyeti cādhi See More
śasi viśeṣamāha–pādaḥ pat. bhasya aṅgasyeti cādhikṛtaṃ pa
bhasya aṅgasyeti cādhikṛtaṃ pāda ityanena viśeṣyate. tadantavidhiḥ. tadāha–
pācchabdāntamiti. pācchabdasyeti. pācchabdāntasya vidhīyamāno.ñapi padādeśaḥ
`nirdiśyamānasyādeśā bhavantī'ti pācchabdasyaiva sarvādeśo bhavati, na tu tadantasyeti
bhāvaḥ. ityādīti. supade. supadaḥ. supadaḥ. supadoḥ 2. supadi. iti dāntāḥ. athathāntāḥ.
agnimaditi. `mantha viloḍane' iti bhvādau. `mantha viloḍane' iti kyādau. ubhābhyāmapi
kvipi `aniditā'mini nalope agnimathiti rūpam. tataḥ subutpattiḥ. sau jaśtvacartve
iti bhāvaḥ. bhyāmādau jaśtvena thasya daḥ. agnimadbhyāmityādi. supi `khari ce'ti
catrvam, agnimatsu. `mathe viloḍane' ityasyāpyetadeva rūpam.
`mathihiṃsāsaṃkleśanayoḥ' iti iditastu nalopā'bhāvāt agniman agnimanthāvityādi.
iti thāntāḥ. atha cāntāḥ. ṛtvigityādisūtreṇeti. pra-añcatītyarthe `añcu
gatipūjanayoḥ' iti gatyarthakāddhātornopadhātkvinnityarthaḥ. pūjārthasya tvagre
vakṣyate. kvini `halantya'miti nakāra it. ikāra uccāraṇārthaḥ. `laśakvataddhite' iti
kakāra it. `verapṛktasye'ti vakāralopaḥ.
Bālamanoramā2: pādaḥ pat , 6.4.103 śasi viśeṣamāha--pādaḥ pat. bhasya aṅgasyeti cādhikṛtaṃ paśa See More
pādaḥ pat , 6.4.103 śasi viśeṣamāha--pādaḥ pat. bhasya aṅgasyeti cādhikṛtaṃ paśasi viśeṣamāha--pādaḥ pat. bhasya aṅgasyeti cādhikṛtaṃ pāda ityanena viśeṣyate. tadantavidhiḥ. tadāha--pācchabdāntamiti. pācchabdasyeti. pācchabdāntasya vidhīyamāno.ñapi padādeśaḥ "nirdiśyamānasyādeśā bhavantī"ti pācchabdasyaiva sarvādeśo bhavati, na tu tadantasyeti bhāvaḥ. ityādīti. supade. supadaḥ. supadaḥ. supadoḥ 2. supadi. iti dāntāḥ. athathāntāḥ. agnimaditi. "mantha viloḍane" iti bhvādau. "mantha viloḍane" iti kyādau. ubhābhyāmapi kvipi "aniditā"mini nalope agnimathiti rūpam. tataḥ subutpattiḥ. sau jaśtvacartve iti bhāvaḥ. bhyāmādau jaśtvena thasya daḥ. agnimadbhyāmityādi. supi "khari ce"ti catrvam, agnimatsu. "mathe viloḍane" ityasyāpyetadeva rūpam. "mathihiṃsāsaṃkleśanayoḥ" iti iditastu nalopā'bhāvāt agniman agnimanthāvityādi. iti thāntāḥ. atha cāntāḥ. ṛtvigityādisūtreṇeti. pra-añcatītyarthe "añcu gatipūjanayoḥ" iti gatyarthakāddhātornopadhātkvinnityarthaḥ. pūjārthasya tvagre vakṣyate. kvini "halantya"miti nakāra it. ikāra uccāraṇārthaḥ. "laśakvataddhite" iti kakāra it. "verapṛktasye"ti vakāralopaḥ.
Tattvabodhinī1: pādaṛ pat. tadavayavasyeti. etacca `nirdisyamānasyādeśā bhavantī';ti paribh Sū #366 See More
pādaṛ pat. tadavayavasyeti. etacca `nirdisyamānasyādeśā bhavantī'ti paribhāṣayā
labhyate. iyaṃ ca paribhāṣā `ṣaṣṭhīsthāneyoge'tyanena jñāpitā. tathāhi `asterbhūḥ'`iko
yaṇacī'-tyādau sāmīpyādisambandhaprasaṅge[.pi]lakṣyānurodhena
vyākhyānādankaraṅgatvāt `sthānivadādeśaḥ'iti jñāpakācca sthāneyogatve
siddhe'pyārabhyamāṇena `ṣaṣṭhīsthāneyoge'tyanena ṣaṣṭha\ufffdnkatamuccāryamāṇameva
sthānena yujyate na tu pratīyamānamityartho labhyate. tathāca `nirdiśyamānasyādeśā
bhavantī'ti siddham. `alo'ntyasya'`ādeḥ parasye'ti yogau
tvārambhasāmathryānnirdiśyamānaparibhāṣāyā bādhakau, tena `pumaḥ khayyampare'`udaḥ
sthāstambho'rityādau na doṣa iti dik॥ iti dāntāḥ. agnimaditi.
mathnātermanthateśca kvipi etadeva rūpam. iditastu na nalopābhāvādignimanthau.
agnimanthaḥ॥ iti thāntāḥ.
Tattvabodhinī2: pādaḥ pat 366, 6.4.103 pādaṛ pat. tadavayavasyeti. etacca "nirdisyamānasyād See More
pādaḥ pat 366, 6.4.103 pādaṛ pat. tadavayavasyeti. etacca "nirdisyamānasyādeśā bhavantī"ti paribhāṣayā labhyate. iyaṃ ca paribhāṣā "ṣaṣṭhīsthāneyoge"tyanena jñāpitā. tathāhi "asterbhūḥ""iko yaṇacī"-tyādau sāmīpyādisambandhaprasaṅge[.pi]lakṣyānurodhena vyākhyānādankaraṅgatvāt "sthānivadādeśaḥ"iti jñāpakācca sthāneyogatve siddhe'pyārabhyamāṇena "ṣaṣṭhīsthāneyoge"tyanena ṣaṣṭha()nkatamuccāryamāṇameva sthānena yujyate na tu pratīyamānamityartho labhyate. tathāca "nirdiśyamānasyādeśā bhavantī"ti siddham. "alo'ntyasya""ādeḥ parasye"ti yogau tvārambhasāmathryānnirdiśyamānaparibhāṣāyā bādhakau, tena "pumaḥ khayyampare""udaḥ sthāstambho"rityādau na doṣa iti dik॥ iti dāntāḥ. agnimaditi. mathnātermanthateśca kvipi etadeva rūpam. iditastu na nalopābhāvādignimanthau. agnimanthaḥ॥ iti thāntāḥ.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents
