prateraṃśvādayas tatpuruṣe samāse 'ntodāttāḥ bhavanti. pratigataḥ aṃśuḥ pratyaṃśuḥ. pratijanaḥ. pratirājā. rājaśabdaḥ samāsāntasya anityatvād yadā ṭaj na asti tadā prayojayati. tasmin hi sati cittvādeva antodāttatvaṃ siddham. tatpuruṣe iti kim? pratigatāḥ aṃśavaḥ asya pratyaṃśuḥ ayam uṣṭraḥ. aṃśu. jana. rājan. uṣṭra. kheṭaka. ajira. ārdrā. śravaṇa. kṛttikā. ardha. pura.

prateraṃśvādayas tatpuruṣe 6.2.193 prateraṃśvādayas tatpuruṣe samāse 'ntodāttāḥ bhavanti. pratigataḥ aṃśuḥ pratyaṃśuḥ. pratijanaḥ. pratirājā. rājaśabdaḥ samāsāntasya anityatvād yadā ṭaj na asti tadā prayojayati. tasmin hi sati cittvādeva antodāttatvaṃ siddham. tatpuruṣe iti kim? pratigatāḥ aṃśavaḥ asya pratyaṃśuḥ ayam uṣṭraḥ. aṃśu. jana. rājan. uṣṭra. kheṭaka. ajira. ārdrā. śravaṇa. kṛttikā. ardha. pura.

prateraṃ�āādayastatpuruṣe. , 6.2.192 pūrvapadaprakṛtisvarāpavādo yogaḥ. "pratyaṃśuḥ" iti. prādisamāsaḥ. "kubhrraśca" ityadhikṛtya "mugayvādayaśca" (da.u.1.121) ityaṃśuśabdo nipātitaḥ. tenāntodāttaḥ. janerghañ(). tena jana ādyudāttaḥ. rājañśabdo'pi kaninpratyayāntatvāt(). "rājaśabdaḥ" ityādi. "rājāhaḥsakhibhyaṣṭac()" (5.4.91) iti yadā'nityatvāṭṭaj? nāsti, tadā rājaśabda iha pāṭhe prayojayati. atha tasmin? samāsānte sati kasmānna prayojayati? ityāha--"tasmin? hi sati" ityādi. anityatvaṃ tu samāsāntavidheḥ pūrvameva jñāpitam(). rājaśabdasya ceha pāṭhaḥ samāsāntavidheranityatvaṃ jñāpayati. "uṣa dāhe" (dhā.pā.696)--ityasmāt? ṣṭran(). tena uṣṭraśabada ādyudāttaḥ "śiṭa santāpe" ["khiṭa trāse"--dhā.pā.] (dhā.pā.302)--asmāṇvul(). tena kheṭakaśabdo'pyādyudāttaḥ. "ajiraśiśira" (da.u.8.27) ityādinā kiracpratyayānto'jiraśabdo nipātitaḥ. tenāntodāttaḥ. "dro kutsāyāṃ gatau" (dhā.pā.1054)--asmādāṅpūrvāt? "ātaścopasarge" (3.3.106) ityaṅ? nipātanāt? pūrvapadasya rephāntatā. tataścāvyayarūpahānādasatyasmāt? pūrvapadaprakṛtisvaratve ārdetyantodāttā bhavati. "śru śravaṇe" (dhā.pā.942) ityasmāllyuṭ(). tena śravaṇaśabdo litsvareṇādyudāttaḥ. "vṛtestikan()" (da.u.3.28) iti prakṛte "kṛtibhidilatibhyaḥ kit()" (da.u.3.29) iti tikan(), ṭāp(). tena kṛttikāśabda ādyudāttaḥ. "ṛdha"--ityetasmādac(), ghañ? vā. tenārdhaśabdo'ntodāttaḥ, ādyudātto vā. "pura agragamane" (dhā.pā.1346)--asmādigupadhalakṣaṇaḥ 3.1.135 kaḥ. tena puraśabdo'ntodāttaḥ. "pratigatā aṃśavo'sya" ityādi. atra bahuvrīhau pūrvapadaprakṛtisvaro bhavati॥