Kāśikāvṛttī1: adhvaryu kaṣāya ityetayoḥ jātivācini tatpuruṣe samāse pūrvapadaṃ prakṛtisvaraṃ b See More
adhvaryu kaṣāya ityetayoḥ jātivācini tatpuruṣe samāse pūrvapadaṃ prakṛtisvaraṃ bhavati.
prācyādhvaryuḥ. kaṭhādvaryuḥ. kalāpādhvaryuḥ. ete samānādhikaraṇasamāsāḥ jātivācino
niyataviṣayāḥ. tatra prācyaśabdaḥ yatpratyayānta ādyudāttaḥ. kaṭhaśabdaḥ pacādyaci
vyutpāditaḥ. tataḥ kaṭhena proktam iti vaiśampāyanāntevāsibhyaśca 4-3-104 iti
ṇiniḥ, tasya kaṭhacarakāl luk 4-3-107 iti luk. kalāpinā proktam iti kalāpino
'ṇ 4-3-108), tasmininaṇyanapatye (*6,4.164 iti prakṛtibhāve prāpte nāntasya
ṭilope sabrahmacāripīṭhasarpikalāpikauthumitaitilijājalila.
aṅgaliśilāliśikhaṇḍisūkarasadmasuparvaṇām upasaṅkhyānam iti ṭilopaḥ. tadevaṃ kalāpaśabdo
'ntodāttaḥ. sarpirmaṇḍakaṣāyam. umāpuṣpakaṣāyam. dauvārikakaṣāyam.
ṣaṣṭhīsamāsavyutpāditā rūḍhiśabdā ete. tatra sarpirmaṇḍaśabdaḥ umāpuṣpaśabdaśca
ṣaṣṭhīsamāsābandodāttau. dauvārikaśabdo 'pi dvāri niyuktaḥ iti ṭhaki satyantodāttaḥ
eva. jātau iti kim? paramādhvaryuḥ. paramakaṣāyaḥ.
Kāśikāvṛttī2: adhvaryukaṣāyayor jātau 6.2.10 adhvaryu kaṣāya ityetayoḥ jātivācini tatpuruṣe s See More
adhvaryukaṣāyayor jātau 6.2.10 adhvaryu kaṣāya ityetayoḥ jātivācini tatpuruṣe samāse pūrvapadaṃ prakṛtisvaraṃ bhavati. prācyādhvaryuḥ. kaṭhādvaryuḥ. kalāpādhvaryuḥ. ete samānādhikaraṇasamāsāḥ jātivācino niyataviṣayāḥ. tatra prācyaśabdaḥ yatpratyayānta ādyudāttaḥ. kaṭhaśabdaḥ pacādyaci vyutpāditaḥ. tataḥ kaṭhena proktam iti vaiśampāyanāntevāsibhyaśca 4.3.104 iti ṇiniḥ, tasya kaṭhacarakāl luk 4.3.107 iti luk. kalāpinā proktam iti kalāpino 'ṇ 4.3.108, tasmininaṇyanapatye 6.4.164 iti prakṛtibhāve prāpte nāntasya ṭilope sabrahmacāripīṭhasarpikalāpikauthumitaitilijājalila. aṅgaliśilāliśikhaṇḍisūkarasadmasuparvaṇām upasaṅkhyānam iti ṭilopaḥ. tadevaṃ kalāpaśabdo 'ntodāttaḥ. sarpirmaṇḍakaṣāyam. umāpuṣpakaṣāyam. dauvārikakaṣāyam. ṣaṣṭhīsamāsavyutpāditā rūḍhiśabdā ete. tatra sarpirmaṇḍaśabdaḥ umāpuṣpaśabdaśca ṣaṣṭhīsamāsābandodāttau. dauvārikaśabdo 'pi dvāri niyuktaḥ iti ṭhaki satyantodāttaḥ eva. jātau iti kim? paramādhvaryuḥ. paramakaṣāyaḥ.
Nyāsa2: adhvaryukaṣāyayorjātau. , 6.2.10 "jātivācino niyataviṣayāḥ" iti. niyat See More
adhvaryukaṣāyayorjātau. , 6.2.10 "jātivācino niyataviṣayāḥ" iti. niyato viṣayo yeṣāmiti vigrahaḥ. niyataviṣayatvaṃ tu jātiviśeṣatva eva vartamānatvāt(). adhvaryuprabhṛ()tīnām? "gotrañca caraṇaiḥ" (kā.vṛ.4.1.63) iti caraṇatvājjātitvam(). "yatpratyayāntaḥ" iti. "dyuprāgapāgudakpratīco yat()" 4.2.100 iti. "kaṭhaśabdaḥ pacādyaci vyutpāditaḥ" iti. "kaṭha kṛcchrajīvane" (dhā.pā.333) ityasmāt(). "tadevam()" iti. yasmādedaṃ kālāpaśabdo'ṇantaḥ, tasmāt? pratyayasvareṇāntodāttaḥ. "ṭhaki satyantodāttaḥ" iti. "kitaḥ" 6.1.159 ityanena॥
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents