1/12:ami saṅgrahaṇam |*
2/12:ami saṅgrahaṇam |
3/12:kim idam saṅ iti |
4/12:pratyāhāragrahaṇam |
5/12:kva sanniviṣṭānām pratyāhāraḥ |
6/12:sanaḥ prabhṛti ā mahiṅaḥ ṅakārāt |
7/12:kim prayojanam | kvippratiṣedhāṛtham |*
8/12:kvibantasya mā bhūt |
9/12:rajjusṛḍbhyām , rajjusṛḍbhiḥ , devadṛgbhyām , devadṛgbhiḥ |
10/12:uktam vā |*
11/12:kim uktam |
12/12:dhātoḥ svarūpagrahaṇe tatpratyayavijñānāt siddham iti |

sṛja visarge, dṛśir prekṣaṇe ityetayoḥ dhātvoḥ jñalādāvakiti pratyaye parataḥ am āgamo bhavati. sraṣṭā. sraṣṭum. sraṣṭavyam. draṣṭā. draṣṭum. draṣṭavyam. laghūpadhaguṇāpavādo 'yam amāgamaḥ. asrākṣīt. adrākṣīt. sici vṛddhiḥ ami kṛte bhavati, pūrvaṃ tu bādhyate. jñali iti kim? sarjanam. darśanam. akiti iti kim? sṛṣṭaḥ. dṛṣṭaḥ. dhātoḥ svarūpagrahaṇe tatprataye kāryavijñānādiha na bhavati, rajjusṛḍbhyām, devadṛgbhyām iti.

sṛjidṛśor jñalyam akiti 6.1.58 sṛja visarge, dṛśir prekṣaṇe ityetayoḥ dhātvoḥ jñalādāvakiti pratyaye parataḥ am āgamo bhavati. sraṣṭā. sraṣṭum. sraṣṭavyam. draṣṭā. draṣṭum. draṣṭavyam. laghūpadhaguṇāpavādo 'yam amāgamaḥ. asrākṣīt. adrākṣīt. sici vṛddhiḥ ami kṛte bhavati, pūrvaṃ tu bādhyate. jñali iti kim? sarjanam. darśanam. akiti iti kim? sṛṣṭaḥ. dṛṣṭaḥ. dhātoḥ svarūpagrahaṇe tatprataye kāryavijñānādiha na bhavati, rajjusṛḍbhyām, devadṛgbhyām iti.

sṛjidṛśorjhalyamakiti. , 6.1.57 "ruāṣṭā, draṣṭā" iti. umāgame kṛte yaṇādeśaḥ, vraścādi 8.2.36 sūtreṇa ṣatvam(). "laghūpadhaguṇāpavādau'yam()" ityādi. nanu cāsati sambhave bādhanaṃ bhavati, asti ca sambhavo yadubhayaṃ syāditi, tatra guṇe kṛte'māgamo bhaviṣyati? naitadevam(); sāmānyavihito guṇaḥ viśeṣavihitastvamāgamaḥ, sāmānyavihitasya ca viśeṣavihito bādhako bhavati, yathā--brāāhraṇebhyo dadhidīyatāṃ takraṃ kauṇjanyāyeti. yathā sāmānyavihitasya dadhidānasya viśeṣavihitaṃ takradānaṃ bādhakaṃ bhavati tathehāpi yuktā'māgamamena guṇasya bādhā. "aruāākṣīt(), adrākṣīt()" iti. "ādeśapratyayayoḥ" 8.3.59 iti ṣatvam(), "asti sico'pṛkte" 7.3.96 itīṭ(), "vadavrajahalantasyācaḥ" 7.2.3 iti vṛddhiḥ, "ṣaḍhoḥ kaḥ si" 8.2.41 iti katvam(). "vṛddhiramikṛte bhavati" iti. atha prāgeva vṛddhiḥ kasmānna bhavati? ityāha--"pūrvantu bādhyate" iti. yathaiva hi viśeṣavihitatvādamāgamena sāmānyavihito guṇo bādhyate, tathā vṛddhirapi sāmānyavihitaivāmāgame kṛte paścāt? punaḥprasahgavijñānāt? siddhamiti sāpi bhavati. guṇastvamāgame kṛte na bhavati; nimittasya vihitatvāt(). na hramāgame kṛta upadhā laghvī guṇabhāvinyupapadyate. atheha kasmānna bhavati--rajjusṛṅbhyām(), devadṛgbhyāmiti; satyapi dhātvadhikāre "kvibantā dhātutvaṃ na jahati (vyā.pa.132) iti bhyāmpratyayamakitamāśrityāmāgamaḥ prāpnoti? ityata āha--"dhātoḥ" ityādi॥

sṛjidṛśorjhalyamakiti 647, 6.1.57 anayoramāgamaḥ syājjhalādāvakiti. sraṣṭā. srakṣyati. sṛkṣīṣṭa. asṛṣṭa. asṛkṣātām॥ mṛṣa titikṣāyām॥ 26॥ mṛṣyati, mṛṣyate॥ mamarṣa. mamarṣitha. mamṛṣiṣe. marṣitāsi. marṣiṣyati, marṣiṣyate॥ ṇaha bandhane॥ 27॥ nahyati, nahyate. nanāha. nehitha, nanaddha. nehe. naddhā. natsyati. anātsīt, anaddha॥

iḍabhāvapakṣe `anudāttasya' iti amāgamavikalpe prāpte– sṛjidṛśoḥ. am-akiti iti cchedaḥ. nityārthamidam. dadraṣṭheti. dadṛś tha iti sthite iḍabhāvapakṣe amāgame ṛkārasya yaṇi vraścādinā śasya ṣatve thasya ṣṭutvena ṭha iti bhāvaḥ. iṭpakṣe tvāha- - dadarśitheti. ajhalāditvādam neti bhāvaḥ. draṣṭeti. tāsi amāgame śasya ṣatve takārasya ṣṭutvena ṭakāra iti bhāvaḥ. drakṣyatīti. amāgame śasya ṣatve `ṣaḍho'riti katve sasya ṣa iti bhāvaḥ. paśyatu. apaśyat. paśyet. āśīrliṅi āha–dṛśyāditi. ajhalāditvādam neti bhāvaḥ. luṅi viśeṣamāha– irittvādaṅ veti. atra aṅpakṣe guṇaniṣedhe prāpte–

sṛjidṛśorjhalyamakiti 238, 6.1.57 iḍabhāvapakṣe "anudāttasya" iti amāgamavikalpe prāpte-- sṛjidṛśoḥ. am-akiti iti cchedaḥ. nityārthamidam. dadraṣṭheti. dadṛś tha iti sthite iḍabhāvapakṣe amāgame ṛkārasya yaṇi vraścādinā śasya ṣatve thasya ṣṭutvena ṭha iti bhāvaḥ. iṭpakṣe tvāha-- dadarśitheti. ajhalāditvādam neti bhāvaḥ. draṣṭeti. tāsi amāgame śasya ṣatve takārasya ṣṭutvena ṭakāra iti bhāvaḥ. drakṣyatīti. amāgame śasya ṣatve "ṣaḍho"riti katve sasya ṣa iti bhāvaḥ. paśyatu. apaśyat. paśyet. āśīrliṅi āha--dṛśyāditi. ajhalāditvādam neti bhāvaḥ. luṅi viśeṣamāha-- irittvādaṅ veti. atra aṅpakṣe guṇaniṣedhe prāpte--

sṛjidṛśorjhalyamakiti 210, 6.1.57 jhali kim?. sasarja. dadarśa. akitīti kim?. sṛṣṭaḥ. sṛṣṭavān. dṛṣṭaḥ. dṛṣṭavān.