Kāśikāvṛttī1: aruḥprabhrtīnām antasya lopo bhavati cviśca pratyayaḥ. atra sarvaviśeṣaṇasamband See More
aruḥprabhrtīnām antasya lopo bhavati cviśca pratyayaḥ. atra sarvaviśeṣaṇasambandhāt
pūrveṇa eva pratyayaḥ siddhaḥ, lopamātrārtha ārambhaḥ. anaruraruḥ sampadyate, taṃ karoti
arūkaroti. arūbhavati. arūsyāt. manas unmanīkaroti. unmanībhavati. unmanīsyāt.
cakṣus uccakṣūkaroti. uccakṣūbhavati. uccakṣūsyāt. cetas vicetīkaroti.
vicetībhavati. vicetīsyāt. rahas virahīkaroti. virahībhavati. virahīsyāt. rajas
virajīkaroti. virajībhavati. virajīsyāt.
Kāśikāvṛttī2: arurmanaścakṣuścetorahorajasāṃ lopaś ca 5.4.51 aruḥprabhrtīnām antasya lopo bha See More
arurmanaścakṣuścetorahorajasāṃ lopaś ca 5.4.51 aruḥprabhrtīnām antasya lopo bhavati cviśca pratyayaḥ. atra sarvaviśeṣaṇasambandhāt pūrveṇa eva pratyayaḥ siddhaḥ, lopamātrārtha ārambhaḥ. anaruraruḥ sampadyate, taṃ karoti arūkaroti. arūbhavati. arūsyāt. manas unmanīkaroti. unmanībhavati. unmanīsyāt. cakṣus uccakṣūkaroti. uccakṣūbhavati. uccakṣūsyāt. cetas vicetīkaroti. vicetībhavati. vicetīsyāt. rahas virahīkaroti. virahībhavati. virahīsyāt. rajas virajīkaroti. virajībhavati. virajīsyāt.
Nyāsa2: arurmanaścakṣuścetorahorajasāṃ lopaśca. , 5.4.51 "atra viśeṣaṇasambandhāt() See More
arurmanaścakṣuścetorahorajasāṃ lopaśca. , 5.4.51 "atra viśeṣaṇasambandhāt()" ityādi. abhūtatadbhāvādīni sarvāṇi viśeṣaṇānīha pūrvasūtrādanuvatrtante. tasmāt? sarvaviśeṣaṇasambandhāt? pūrveṇaivāruḥprabhṛtibhyaḥ pratyayaḥ siddha iti nāsau didhīyate, lopamātraṃ tu na prāpnoti. atastadartha vacanam(). yadi punaranenaiva pratyayavidhiḥ syātad(), durmanīkarotītyādau pratyayo na syāt(); grahaṇavatā prātipadikena tadantavidheḥ pratiṣedhāt? (vyā.pa. 89) pūrveṇa tu tadantādapi bhavati; tatra grahaṇavatprātipadikasyābhāvāt(). "unmanīkaroti" ityevamādau bahuvrīheḥ pratyayaḥ॥
Bālamanoramā1: arurmanaścakṣuḥ.eṣāmiti. arus, manas, cakṣus, cetas, rahas, rajas
ityeteṣāmityar See More
arurmanaścakṣuḥ.eṣāmiti. arus, manas, cakṣus, cetas, rahas, rajas
ityeteṣāmityarthaḥ. pūrveṇaiva pratyayasiddhestatsaṃniyogena antyalopa iha vidhīyate.
arūkarotīti. anaruḥ aruḥ sampadyate, tatkarotītyarthaḥ. prakṛterantyalope ukārasya
`cvau ce'ti dīrghaḥ. unmanīkarotīti. anunmanā unmanāḥ saṃpadyate taṃ karotītyarthaḥ.
cvau antyalopaḥ, īttvaṃ ca. uccakṣūkarotīti. anuccakṣuruccakṣuḥ sampadyate, taṃ
karotītyarthaḥ. cvau antyalopaḥ, dīrghaśca. uccetīkarotīti. anuñcetā uccetāḥ
sampadyate, taṃ karotītyarthaḥ. cvau antyalopaḥ, īttvaṃ ca. virahīkarotīti. raho
vijanapradeśaḥ, viśiṣṭaṃ raho virahaḥ. aviraho virahaḥ saṃpadyate tatkarotītyarthaḥ. cvau
antyalopaḥ, īttvaṃ ca. virajīkarotīti. avirajā virajāḥ sampadyate taṃ karotītyarthaḥ.
antyalope asya cvau īttvaṃ ca.
Bālamanoramā2: arurmanaścakṣuścetorahorajasāṃ lopaśca , 5.4.51 arurmanaścakṣuḥ.eṣāmiti. arus, m See More
arurmanaścakṣuścetorahorajasāṃ lopaśca , 5.4.51 arurmanaścakṣuḥ.eṣāmiti. arus, manas, cakṣus, cetas, rahas, rajas ityeteṣāmityarthaḥ. pūrveṇaiva pratyayasiddhestatsaṃniyogena antyalopa iha vidhīyate. arūkarotīti. anaruḥ aruḥ sampadyate, tatkarotītyarthaḥ. prakṛterantyalope ukārasya "cvau ce"ti dīrghaḥ. unmanīkarotīti. anunmanā unmanāḥ saṃpadyate taṃ karotītyarthaḥ. cvau antyalopaḥ, īttvaṃ ca. uccakṣūkarotīti. anuccakṣuruccakṣuḥ sampadyate, taṃ karotītyarthaḥ. cvau antyalopaḥ, dīrghaśca. uccetīkarotīti. anuñcetā uccetāḥ sampadyate, taṃ karotītyarthaḥ. cvau antyalopaḥ, īttvaṃ ca. virahīkarotīti. raho vijanapradeśaḥ, viśiṣṭaṃ raho virahaḥ. aviraho virahaḥ saṃpadyate tatkarotītyarthaḥ. cvau antyalopaḥ, īttvaṃ ca. virajīkarotīti. avirajā virajāḥ sampadyate taṃ karotītyarthaḥ. antyalope asya cvau īttvaṃ ca.
Tattvabodhinī1: arurmanaḥ. cviśceti. pūrveṇa siddhasyāpi cverayamanuvādaḥ. lopastu
tatsaṃniyoga Sū #1578 See More
arurmanaḥ. cviśceti. pūrveṇa siddhasyāpi cverayamanuvādaḥ. lopastu
tatsaṃniyogaśiṣṭatvārthaḥ.
Tattvabodhinī2: arurmanaścakṣu ścetorahorajasāṃ lopaśca 1578, 5.4.51 arurmanaḥ. cviśceti. pūrveṇ See More
arurmanaścakṣu ścetorahorajasāṃ lopaśca 1578, 5.4.51 arurmanaḥ. cviśceti. pūrveṇa siddhasyāpi cverayamanuvādaḥ. lopastu tatsaṃniyogaśiṣṭatvārthaḥ.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents