Kāśikāvṛttī1: upamānātityeva. upamānātihastyādivarjitāt parasya pādaśabdasya lopo bhavati samā See More
upamānātityeva. upamānātihastyādivarjitāt parasya pādaśabdasya lopo bhavati samāsānto
bahuvrīhau samāse. sthānidvāreṇa lopasya samāsāntatā vijñāyate. vyāghrasya iva pādau
asya vyaghrapāt. saṃhapāt. ahastyādibhyaḥ iti kim? hastipādaḥ. kaṭolapādaḥ.
hastin. kaṭola. gaṇḍola. gaṇḍolaka. mahilā. dāsī. gaṇikā. kusūla.
Kāśikāvṛttī2: pādasya lopo 'hastyādibhyaḥ 5.4.138 upamānātityeva. upamānātihastyādivarjitāt p See More
pādasya lopo 'hastyādibhyaḥ 5.4.138 upamānātityeva. upamānātihastyādivarjitāt parasya pādaśabdasya lopo bhavati samāsānto bahuvrīhau samāse. sthānidvāreṇa lopasya samāsāntatā vijñāyate. vyāghrasya iva pādau asya vyaghrapāt. saṃhapāt. ahastyādibhyaḥ iti kim? hastipādaḥ. kaṭolapādaḥ. hastin. kaṭola. gaṇḍola. gaṇḍolaka. mahilā. dāsī. gaṇikā. kusūla.
Nyāsa2: pādasya lopo'hastyādibhyaḥ. , 5.4.138 "lopo bhavati samāsāntaḥ" iti. k See More
pādasya lopo'hastyādibhyaḥ. , 5.4.138 "lopo bhavati samāsāntaḥ" iti. kiṃ punaḥ syāt? samāsānto na syāt()? "ādeḥ parasya" 1.1.53 ityādereva syāt(). samāsāntatve satyantaśabdo'yaṃ niyatadeśamevāvayavamācaṣṭa ityantasyaiva bhavati. evañca samāsānto bhavati yadyantasya bhavati, nānyathā. nanu ca lopasyābhāvarūpabatvāt? samansānto nopapadyate? ityāha--"sthānidvāreṇa" ityādi. sthānino'kārasya samāsāntatvādupacāreṇa lopo'pi samāsānta ucyata iti darśayati॥
Laghusiddhāntakaumudī1: hastyādivarjitādupamānātparasya pādaśabdasya lopaḥ syādbahuvrīhau.
vyāghrasyeva Sū #977 See More
hastyādivarjitādupamānātparasya pādaśabdasya lopaḥ syādbahuvrīhau.
vyāghrasyeva pādāvasya vyāghrapāt. ahastyādibhyaḥ kim? hastipādaḥ. kusūlapādaḥ..
Laghusiddhāntakaumudī2: pādasya lopo'hastyādibhyaḥ 977, 5.4.138 hastyādivarjitādupamānātparasya pādaśabd See More
pādasya lopo'hastyādibhyaḥ 977, 5.4.138 hastyādivarjitādupamānātparasya pādaśabdasya lopaḥ syādbahuvrīhau. vyāghrasyeva pādāvasya vyāghrapāt. ahastyādibhyaḥ kim? hastipādaḥ. kusūlapādaḥ॥
Bālamanoramā1: pādasya lopaḥ. `ahastyādibhya' iti cchedaḥ. upamānādityanuvartate. tadāha– Sū #867 See More
pādasya lopaḥ. `ahastyādibhya' iti cchedaḥ. upamānādityanuvartate. tadāha–
hastyādivarjitāditi. `ādeḥ parasye'tyapravṛttaye āha–samāsānto bahuvrīhāviti.
śaiṣikasya kapo nivṛttyarthamapi lopasya samāsāntatvam.
anyatā'nuktasamāsāntatvātkapprasajyeta. nanvabhāvātmakasya lopasya kathaṃ
samāsāntāvayavatvamityata āha–sthānīti. vyāghrasyeveti. phalitārthakathanamidam.
vyāghrapādāviva pādāvasyeti vigrahaḥ. `saptamyupamānapūrvapadasye'ti samāsaḥ.
Bālamanoramā2: pādasya lopo'hastyādibhyaḥ 867, 5.4.138 pādasya lopaḥ. "ahastyādibhya" See More
pādasya lopo'hastyādibhyaḥ 867, 5.4.138 pādasya lopaḥ. "ahastyādibhya" iti cchedaḥ. upamānādityanuvartate. tadāha--hastyādivarjitāditi. "ādeḥ parasye"tyapravṛttaye āha--samāsānto bahuvrīhāviti. śaiṣikasya kapo nivṛttyarthamapi lopasya samāsāntatvam. anyatā'nuktasamāsāntatvātkapprasajyeta. nanvabhāvātmakasya lopasya kathaṃ samāsāntāvayavatvamityata āha--sthānīti. vyāghrasyeveti. phalitārthakathanamidam. vyāghrapādāviva pādāvasyeti vigrahaḥ. "saptamyupamānapūrvapadasye"ti samāsaḥ.
Tattvabodhinī1: pādasya. yadyayaṃ lopaḥ samāsānto na syāt `ādeḥ parasye'tyādeḥ syāt. śaiṣa Sū #755 See More
pādasya. yadyayaṃ lopaḥ samāsānto na syāt `ādeḥ parasye'tyādeḥ syāt. śaiṣaikaḥ
kap?ca prasajyeta, `śeṣadvibhāṣā'ityatra samāsāntāpekṣasya śeṣasyāśrayaṇāt. ata āha-
-samāsānta iti. kathaṃ punarabhāvo bhāvasyāvayavaḥ syāttatrāha–sthānidvareṇeti.
vacanabalādaupacārikamavayavatvaṃ gṛhrata iti bhāvaḥ.
Tattvabodhinī2: pādasya lopo'hastyādibhyaḥ 755, 5.4.138 pādasya. yadyayaṃ lopaḥ samāsānto na syā See More
pādasya lopo'hastyādibhyaḥ 755, 5.4.138 pādasya. yadyayaṃ lopaḥ samāsānto na syāt "ādeḥ parasye"tyādeḥ syāt. śaiṣaikaḥ kap()ca prasajyeta, "śeṣadvibhāṣā"ityatra samāsāntāpekṣasya śeṣasyāśrayaṇāt. ata āha--samāsānta iti. kathaṃ punarabhāvo bhāvasyāvayavaḥ syāttatrāha--sthānidvareṇeti. vacanabalādaupacārikamavayavatvaṃ gṛhrata iti bhāvaḥ.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents