Kāśikāvṛttī1: nañdussubhyaḥ ityeva. nañ dus su ityetebhyaḥ parau yau prajāmedhāśabdau tadantād See More
nañdussubhyaḥ ityeva. nañ dus su ityetebhyaḥ parau yau prajāmedhāśabdau tadantād
bahuvrīheḥ nityam asic pratyayo bhavati samāsāntaḥ. avidyamānā prajā asya
aprajāḥ. duṣprajāḥ. suprajāḥ. avidyamānā medhā yasya amedhāḥ. durmedhāḥ. sumedhāḥ.
nityagrahaṇaṃ kim, yāvatā pūrvasūtre 'nyatarasyām grahaṇaṃ na eva svaryate? evaṃ
tarhi nityagrahaṇādanyatra api bhavati iti sūcyate. śrotriyasya iva te rājan
mandakasyālpamedhasaḥ. anuvākahatā buddhir na eṣā tattvārthadarśinī.
Kāśikāvṛttī2: nityam asic prajāmedhayoḥ 5.4.122 nañdussubhyaḥ ityeva. nañ dus su ityetebhyaḥ See More
nityam asic prajāmedhayoḥ 5.4.122 nañdussubhyaḥ ityeva. nañ dus su ityetebhyaḥ parau yau prajāmedhāśabdau tadantād bahuvrīheḥ nityam asic pratyayo bhavati samāsāntaḥ. avidyamānā prajā asya aprajāḥ. duṣprajāḥ. suprajāḥ. avidyamānā medhā yasya amedhāḥ. durmedhāḥ. sumedhāḥ. nityagrahaṇaṃ kim, yāvatā pūrvasūtre 'nyatarasyām grahaṇaṃ na eva svaryate? evaṃ tarhi nityagrahaṇādanyatra api bhavati iti sūcyate. śrotriyasya iva te rājan mandakasyālpamedhasaḥ. anuvākahatā buddhir na eṣā tattvārthadarśinī.
Nyāsa2: nityamasica prajāmedhayoḥ. , 5.4.122 "evaṃ tarhi nityagrahaṇenānyatrāpi sūc See More
nityamasica prajāmedhayoḥ. , 5.4.122 "evaṃ tarhi nityagrahaṇenānyatrāpi sūcyate" iti. grantādhikyādarthādhikyaṃ bhavatīti kṛtvā. asicaścitkaraṇaṃ duṣprajāḥ, durmedhā ityantodāttatvaṃ yathā syāt? aprajāḥ, ityādau tu nārthaścitkaraṇena; "nañsubhyām()" 6.2.161 ityanenaivottarapadāntodāttatvasya siddhatvāt()॥
Bālamanoramā1: nityamasic. nañduḥsubhya ityeveti. pūrvasūtrādanuvartata iti bhāvaḥ. etebhyaḥ
p Sū #853 See More
nityamasic. nañduḥsubhya ityeveti. pūrvasūtrādanuvartata iti bhāvaḥ. etebhyaḥ
parābhyāṃ prajāmedhāśabdābhyāṃ nityamasicsamāsānta syāt, sa taddhita ityarthaḥ.
asicascakāra it. ikāra uccāraṇārthaḥ. `anyatarasyā'mityanuvṛttinivṛttyarthaṃ
nityagrahaṇam. asvaritatvādeva tadanuvṛttyabhāve siddhe spaṣṭārthamiti tattvam.
aprajā iti. avidyamānā prajā yasyeti vigrahaḥ. `naño'styarthānā'miti samāsaḥ.
asici `yasyeti ce'tyakāralopādaprajasśabdātsubutpattiḥ. sau tu `atvasantasye'ti
dīrghaḥ. `haḻṅyā'biti sulopaḥ. yadyapyakāraṃ vinā sici vihite'pi siddhamidantathāpi
sicyabhatvena ākāralopā'bhāvādaprajāsśabdātsubutpattau, prathamaikavacane `aprajā' iti
rūpasiddhāvapi aprajāsāviti na syāt. kiṃtu aprajāsāvityādi syāt.
tasmādakāroccāramaṃ bhatvasaṃpādanārthamāvaśyakam. duṣprajā iti. durgatā prajā yasyeti
vigrahaḥ. `prādibhyo dhātujasye'ti samāsaḥ. asijādi pūrvavat. amedhā
ityādi.avidyamānāṃ medhā yasyeti vigrahaḥ. asijādi pūrvavat. kecittu
nityagrahaṇamanyato vidānārthaṃ tenālpamedhasa ityādi sidhyatītyapyāhuḥ.
Bālamanoramā2: nityamasic prajāmedhayoḥ 853, 5.4.122 nityamasic. nañduḥsubhya ityeveti. pūrvasū See More
nityamasic prajāmedhayoḥ 853, 5.4.122 nityamasic. nañduḥsubhya ityeveti. pūrvasūtrādanuvartata iti bhāvaḥ. etebhyaḥ parābhyāṃ prajāmedhāśabdābhyāṃ nityamasicsamāsānta syāt, sa taddhita ityarthaḥ. asicascakāra it. ikāra uccāraṇārthaḥ. "anyatarasyā"mityanuvṛttinivṛttyarthaṃ nityagrahaṇam. asvaritatvādeva tadanuvṛttyabhāve siddhe spaṣṭārthamiti tattvam. aprajā iti. avidyamānā prajā yasyeti vigrahaḥ. "naño'styarthānā"miti samāsaḥ. asici "yasyeti ce"tyakāralopādaprajasśabdātsubutpattiḥ. sau tu "atvasantasye"ti dīrghaḥ. "haḻṅyā"biti sulopaḥ. yadyapyakāraṃ vinā sici vihite'pi siddhamidantathāpi sicyabhatvena ākāralopā'bhāvādaprajāsśabdātsubutpattau, prathamaikavacane "aprajā" iti rūpasiddhāvapi aprajāsāviti na syāt. kiṃtu aprajāsāvityādi syāt. tasmādakāroccāramaṃ bhatvasaṃpādanārthamāvaśyakam. duṣprajā iti. durgatā prajā yasyeti vigrahaḥ. "prādibhyo dhātujasye"ti samāsaḥ. asijādi pūrvavat. amedhā ityādi.avidyamānāṃ medhā yasyeti vigrahaḥ. asijādi pūrvavat. kecittu nityagrahaṇamanyato vidānārthaṃ tenālpamedhasa ityādi sidhyatītyapyāhuḥ.
Tattvabodhinī1: nityamasic. akāroccāraṇaṃ bhatvasampādanārtham, te nasuprajasāvityādau `yasyeti Sū #745 See More
nityamasic. akāroccāraṇaṃ bhatvasampādanārtham, te nasuprajasāvityādau `yasyeti
ce' tyakāralopaḥ sidhyati. asvaritatvādeva anyatarasyāṅgrahaṇā nanuvṛttisiddhau
nityagrahaṇamanyato vidhānārtham. tena `alpamedhasa'iti sidhyatīti vṛttikārādayaḥ.
Tattvabodhinī2: nityamasic prajāmedhayoḥ 745, 5.4.122 nityamasic. akāroccāraṇaṃ bhatvasampādanār See More
nityamasic prajāmedhayoḥ 745, 5.4.122 nityamasic. akāroccāraṇaṃ bhatvasampādanārtham, te nasuprajasāvityādau "yasyeti ce" tyakāralopaḥ sidhyati. asvaritatvādeva anyatarasyāṅgrahaṇā nanuvṛttisiddhau nityagrahaṇamanyato vidhānārtham. tena "alpamedhasa"iti sidhyatīti vṛttikārādayaḥ.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents