Kāśikāvṛttī1: sāmadānādirupāyo nītiḥ. nītau ca gamyamānāyāṃ tadyuktādanukampāyuktād yathāvihit See More
sāmadānādirupāyo nītiḥ. nītau ca gamyamānāyāṃ tadyuktādanukampāyuktād yathāvihitaṃ
pratyayo bhavati. hanta te dhānakāḥ. hanta te tilakāḥ. ehaki. addhaki. parasya
anukampāmātropādānenārādhayati. pūrveṇa
pratyāsannānukampāsambandhātanukampyamānādeva pratyayo vihitaḥ. saṃprati
vyavahitādapi yathā syāditi vacanam.
Kāśikāvṛttī2: nītau ca tadyuktāt 5.3.77 sāmadānādirupāyo nītiḥ. nītau ca gamyamānāyāṃ tadyukt See More
nītau ca tadyuktāt 5.3.77 sāmadānādirupāyo nītiḥ. nītau ca gamyamānāyāṃ tadyuktādanukampāyuktād yathāvihitaṃ pratyayo bhavati. hanta te dhānakāḥ. hanta te tilakāḥ. ehaki. addhaki. parasya anukampāmātropādānenārādhayati. pūrveṇa pratyāsannānukampāsambandhātanukampyamānādeva pratyayo vihitaḥ. saṃprati vyavahitādapi yathā syāditi vacanam.
Nyāsa2: nītau ca tadyuktāt?. , 5.3.77 "sāmadānādirūpāyo nītiḥ" iti. ādiśabdena See More
nītau ca tadyuktāt?. , 5.3.77 "sāmadānādirūpāyo nītiḥ" iti. ādiśabdena bhedadaṇḍayogrrahaṇam(); tautvanukampāyāṃ na sambhavata iti sāmadānādirekaiva nītirguhrate, "ehaki" iti. iṇa āṅapūrvālloṇmadhyamapuruṣaikavacanasya "sehrrapicca" 3.4.87 iti hirādeśaḥ. nanu pūrveṇaivātrāpi pratyayaḥ siddhaḥ, atrāpayanukampā gamyata eva, tata kimartham? ityāha--"pūrveṇaiva" ityādi. pratyāsanno'nukampāsambandho yasyānukampayamānasya sa tathoktaḥ. pratyāsannatvaṃ tu sambandhasaryānukampyānaṃprati; tadāśrayatvādanukampāyāṃ vidhīyamānaḥ pratyāsatteryasyānukampayā pratyāsannaḥ sambandhastataḥ eva yukto vidhātumiti pūrvemānukampyamānādeva pratyo vihitaḥ, na tu vyavahitāt? punarghānādeḥ. ataḥ samprati tato'pi yathā syādityevamarthamidam(). "vyavahitāt()" iti. viprakṛṣṭādityarthaḥ. viprṛṣṭatvamatadāśrayatvādanukampāyāḥ. na hi tasyāṃ dhānādirāśrayaḥ, kiṃ tarhi? anukampyamāno devadattādiḥ॥
Bālamanoramā1: nītau ca tadyuktāt. sāmadānādīti. ādinā bhedadaṇḍayogrrahaṇam.
tadyuktādityetadv See More
nītau ca tadyuktāt. sāmadānādīti. ādinā bhedadaṇḍayogrrahaṇam.
tadyuktādityetadvyācaṣṭe–anukampāyuktāditi. avyayasarvanāmnāṃ ṭeḥ prāgiti
cānuvartate, `kasya ca daḥ' iti ca. hanta te dhānakā iti. `dāsyante' iti śeṣaḥ.
`hante'tyavyayamanukampādyotakam. `hanta harṣe'nukampāyā'mityamaraḥ.
`hante'tyadantam. `he putre'ti śeṣaḥ. anukampāyuktā dhānā ityarthaḥ.
dhānāśabdātkapratyaye `ke'ṇaḥ' iti hyasve kāntāṭṭhāpi `abāṣitapuṃskācce'ti
vikalpātpakṣe ittvā'bhāvaḥ. ehakīti. `ehī'ti tiṅantasya ṭeḥ prāgakac.
`avyayasarvanāmnā'mityatra tiṅascetyanuvṛtteriti bhāvaḥ. addhakīti. `addhī'ti
tiṅantasya ṭeḥ prāgakac. pūrveṇeti. anukampāyāstadviṣayatvāditi bhāvaḥ.
paramparāsambandhe.ñapīti. putraḥ sākṣādanukampyaḥ, taddvārā dhānā anukampāyuktā
iti bhāvaḥ.
Bālamanoramā2: nītau ca tadyuktāt , 5.3.77 nītau ca tadyuktāt. sāmadānādīti. ādinā bhedadaṇḍayo See More
nītau ca tadyuktāt , 5.3.77 nītau ca tadyuktāt. sāmadānādīti. ādinā bhedadaṇḍayogrrahaṇam. tadyuktādityetadvyācaṣṭe--anukampāyuktāditi. avyayasarvanāmnāṃ ṭeḥ prāgiti cānuvartate, "kasya ca daḥ" iti ca. hanta te dhānakā iti. "dāsyante" iti śeṣaḥ. "hante"tyavyayamanukampādyotakam. "hanta harṣe'nukampāyā"mityamaraḥ. "hante"tyadantam. "he putre"ti śeṣaḥ. anukampāyuktā dhānā ityarthaḥ. dhānāśabdātkapratyaye "ke'ṇaḥ" iti hyasve kāntāṭṭhāpi "abāṣitapuṃskācce"ti vikalpātpakṣe ittvā'bhāvaḥ. ehakīti. "ehī"ti tiṅantasya ṭeḥ prāgakac. "avyayasarvanāmnā"mityatra tiṅascetyanuvṛtteriti bhāvaḥ. addhakīti. "addhī"ti tiṅantasya ṭeḥ prāgakac. pūrveṇeti. anukampāyāstadviṣayatvāditi bhāvaḥ. paramparāsambandhe.ñapīti. putraḥ sākṣādanukampyaḥ, taddvārā dhānā anukampāyuktā iti bhāvaḥ.
Tattvabodhinī1: nītau ca tadyuktāt. anukampāyuktāditi. yadyapi putrādireva
sākṣādamukampāyukto Sū #1517 See More
nītau ca tadyuktāt. anukampāyuktāditi. yadyapi putrādireva
sākṣādamukampāyukto na tu dhānādistathāpi taddvārā
dhānādīnāmapyastyanukampāsaṃbandha iti bhāvaḥ. dhānakā iti. `dhānā'śabdaḥ strīliṅgaḥ.
tataḥ kaḥ. `ke'ṇaḥ'iti hyasvaḥ. kapratyayāntāṭṭāp. atra `pratyayasthā'ditīttvena
bhāvyam. prāyeṇa tu `dhānakā'iti paṭa\ufffdte. tatra liṅgātivṛttidrraṣṭavyeti
haradattaḥ. `karmavyatihāre ṇac?striyā'miti siddhe `ṇacaḥ striyāmañi'ti sūtre
punaḥ strīgrahaṇena jñāpitaṃ `svārthikāḥ prakṛtiliṅgaṃ kvicadativartante'iti.
tena `dhānakā'ityatra puṃstvamiti bhāvaḥ.
Tattvabodhinī2: nītau ca tadyuktāt 1517, 5.3.77 nītau ca tadyuktāt. anukampāyuktāditi. yadyapi p See More
nītau ca tadyuktāt 1517, 5.3.77 nītau ca tadyuktāt. anukampāyuktāditi. yadyapi putrādireva sākṣādamukampāyukto na tu dhānādistathāpi taddvārā dhānādīnāmapyastyanukampāsaṃbandha iti bhāvaḥ. dhānakā iti. "dhānā"śabdaḥ strīliṅgaḥ. tataḥ kaḥ. "ke'ṇaḥ"iti hyasvaḥ. kapratyayāntāṭṭāp. atra "pratyayasthā"ditīttvena bhāvyam. prāyeṇa tu "dhānakā"iti paṭa()te. tatra liṅgātivṛttidrraṣṭavyeti haradattaḥ. "karmavyatihāre ṇac()striyā"miti siddhe "ṇacaḥ striyāmañi"ti sūtre punaḥ strīgrahaṇena jñāpitaṃ "svārthikāḥ prakṛtiliṅgaṃ kvicadativartante"iti. tena "dhānakā"ityatra puṃstvamiti bhāvaḥ.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents