ajñātaviśeṣaḥ ajñātaḥ. ajñātatvopādhike 'rthe vartamānāt prātipadikāt tiṅantāc ca svārthe yathāvihitaṃ pratyayo bhavati. svena rūpeṇa jñāte padārthe viśeṣarūpeṇa ajñāte pratyayavidhānam etat. kasya ayam aśvaḥ iti svasvāmisambandhena ajñāte aśve pratyayaḥ, aśvakaḥ. gardabhakaḥ. uṣṭrakaḥ. evam anyatra api yathāyogam ajñātatā vijñeyā. uccakaiḥ. nīcakaiḥ. sarvake. viśvake. pacataki. jalpataki.

ajñāte 5.3.73 ajñātaviśeṣaḥ ajñātaḥ. ajñātatvopādhike 'rthe vartamānāt prātipadikāt tiṅantāc ca svārthe yathāvihitaṃ pratyayo bhavati. svena rūpeṇa jñāte padārthe viśeṣarūpeṇa ajñāte pratyayavidhānam etat. kasya ayam aśvaḥ iti svasvāmisambandhena ajñāte aśve pratyayaḥ, aśvakaḥ. gardabhakaḥ. uṣṭrakaḥ. evam anyatra api yathāyogam ajñātatā vijñeyā. uccakaiḥ. nīcakaiḥ. sarvake. viśvake. pacataki. jalpataki.

ajñāte. , 5.3.73 "ajñātaviśeṣo'jñātaḥ" iti. yadi yasyātyantamajñānaṃ so'jñātaḥ syāt(), evaṃ sati sarvathā vastuvijñānā bhāve prakṛtireva na syāt(), na hi sarvathā'vijñāto'rthaḥ prayogamarhati; tasmāt? svena rūpeṇa jñātasya yasya dharmāntaratvamajñātaṃ sa ihājñāto'bhimata iti jñāyate--avijñātaviśeṣo'jñāta iti. asyaivārthaṃ vispaṣṭīkarttumāha--"svena" ityādi. svarūpama()ātvādi, viśeṣarūpaṃ svasvāmisambandhādi॥

kasyāyamaśvo'śvakaḥ. uccakaiḥ. nīcakaiḥ. sarvake. (okārasakārabhakārādau supi sarvanāmnaṣṭeḥ prāgakac, anyatra subantasya). yuṣmakābhiḥ. yuvakayoḥ. tvayakā..

ajñāte 1237, 5.3.73 kasyāyamaśvo'śvakaḥ. uccakaiḥ. nīcakaiḥ. sarvake. (okārasakārabhakārādau supi sarvanāmnaṣṭeḥ prāgakac, anyatra subantasya). yuṣmakābhiḥ. yuvakayoḥ. tvayakā॥

ajñāte. ajñāte'rthe vidyamānātsubantātsvārthe kapratyayaḥ syāt. avyayasarvanāmnā tiṅantānāṃ ca ṭeḥ prāgakacsyāt. tatrāpi kakārāntāvyayānāṃ dakāro'ntādeśaḥ syādityarthaḥ. kasyāyamiti. syādityarthaḥ. ajñātatvābhinayo'yam. ajñāto'\ufffdā iti vigrahaḥ. uccakairiti. uccairityavyayasya ṭeḥ prāgakac. sarvake vi\ufffdāke iti. nanu avyayasarvanāmnāmiti sūtre `supa' ityanuvṛtteḥ subantānāṃ sarvanāmnāṃ ṭeḥ prāgakajiti phalitam. tathā sati yuvayoḥ āvayoḥ, yuṣmāsu asmāsu, yuṣmābhiḥ asmābhirityatra subantānāṃ ṭeḥ prāgakajiti phalitam. tathā sati yuvayoḥ āvayoḥ, yuṣmāsu asmāsu, yuṣmābhiḥ asmābhirityatra subantānāṃ ṭeḥ prāgakaci yuvakayoḥ, āvakayoḥ, yuṣmakāsu asmakāsu, yuṣmakābhiḥ asmakābhiriti na syuḥ. yuvayakoḥ āvayakoḥ, yuṣmāsaku asmāsaku, yuṣmābhakiḥ asmābhakiriti syuḥ. yadi tu `supa' ityananuvarttya prātipadakādityevānuvarttyaṃ prātipadikādeva sarvanāmnāṃ ṭeḥ prāgakajityarthaḥ syāt tarhiṃ tvayakā mayaketi na syāt. syādityata āha–okāreti. vārtikamidam. okārādau sakārādau bhakārādau ca supi sarvanāmnaṣṭeḥ prāgakac, anyatra tu subantasyaiva sarvanāmnaṣṭeḥ prāgakajityarthaḥ. idaṃ tu vārtikaṃ yuṣmadasmanmātraviṣayakameva, bhāṣye tathaivaudāhmatatvāt. anyeṣāṃ tu sarvanāmnāṃ prātipadikasyaiva ṭeḥ prāgakac, natu subantānām. tena sarvakeṇetyādi siddham. ata eva `vibhaktau parato vihitaḥ kimaḥ ka ādeśaḥ sākackārthaḥ, kaḥ kau ke iti bhāṣyaṃ saṅgacchate. tvayakā mayaketi. iha tvayā mayeti subantayoṣṭeḥ prāgakac. prātipadikasya ṭeḥ prāgakaci tu tvakayā makayeti syāditi bhāvaḥ. kām vaktavya iti. `kāmpratyaya' iti vṛttistu cintyā, bhāṣye pratyayaśabdasyā'darśanāt. kiṃ tu mittvādāgama evāyam. tadāha–mittvāditi. akaco'pavādaḥ. tūṣṇīkāmiti. tūṣṇīmityavyayasya īkārādupari kā ityākārānta āgamaḥ. vārtikam. `tūṣṇī'mityavyayātkapratyayaḥ syānmakārasya lopaśca śīle gamye ityarthaḥ. śīlaṃ=svabhāvaḥ. tūṣṇīka iti. maunasvabhāva ityarthaḥ. bhāṣye dīrghasyaiva prayogadarśanāt `ke'ṇaḥ' iti hyasvo na bhavati. `avyayasarvanāmnā'mityatra tiṅaścetyanuvṛtteḥ prayojanamāha–pacatakīti. `pacatī'tyatra ikārātprāgakac. kakāradakāra uccāraṇārthaḥ. anyathā ikārātprāgakacpratyaye ādguṇe `pacatake' iti syāditi bhāvaḥ. jalpatakīti. `jalpatī'tyasya ṭeḥ prāgakac. dhakiditi. `dhi'gityavyayasya ṭeḥ prāgakac, kāntasyāvyayasya dakāraścāntādeśa iti bodhyam. `tiṅaśce'tyapyanuvartate. a\ufffdāka iti. dhāvanasya asamyaktvāda\ufffdāsya kutsā bodhyā. sarvanāmāvyayatiṅantāni pūrvavadudāhāryāṇi. `yāpyepāśa'viti pravṛttinimittakutsāyāmeva bhavati, idaṃ tu sūtramapravṛttinimittakutsāyāmapīti bhāṣye spaṣṭam.

ajñāte , 5.3.73 ajñāte. ajñāte'rthe vidyamānātsubantātsvārthe kapratyayaḥ syāt. avyayasarvanāmnā tiṅantānāṃ ca ṭeḥ prāgakacsyāt. tatrāpi kakārāntāvyayānāṃ dakāro'ntādeśaḥ syādityarthaḥ. kasyāyamiti. syādityarthaḥ. ajñātatvābhinayo'yam. ajñāto'()ā iti vigrahaḥ. uccakairiti. uccairityavyayasya ṭeḥ prāgakac. sarvake vi()āke iti. nanu avyayasarvanāmnāmiti sūtre "supa" ityanuvṛtteḥ subantānāṃ sarvanāmnāṃ ṭeḥ prāgakajiti phalitam. tathā sati yuvayoḥ āvayoḥ, yuṣmāsu asmāsu, yuṣmābhiḥ asmābhirityatra subantānāṃ ṭeḥ prāgakajiti phalitam. tathā sati yuvayoḥ āvayoḥ, yuṣmāsu asmāsu, yuṣmābhiḥ asmābhirityatra subantānāṃ ṭeḥ prāgakaci yuvakayoḥ, āvakayoḥ, yuṣmakāsu asmakāsu, yuṣmakābhiḥ asmakābhiriti na syuḥ. yuvayakoḥ āvayakoḥ, yuṣmāsaku asmāsaku, yuṣmābhakiḥ asmābhakiriti syuḥ. yadi tu "supa" ityananuvarttya prātipadakādityevānuvarttyaṃ prātipadikādeva sarvanāmnāṃ ṭeḥ prāgakajityarthaḥ syāt tarhiṃ tvayakā mayaketi na syāt. tvakayā, makayā iti syādityata āha--okāreti. vārtikamidam. okārādau sakārādau bhakārādau ca supi sarvanāmnaṣṭeḥ prāgakac, anyatra tu subantasyaiva sarvanāmnaṣṭeḥ prāgakajityarthaḥ. idaṃ tu vārtikaṃ yuṣmadasmanmātraviṣayakameva, bhāṣye tathaivaudāhmatatvāt. anyeṣāṃ tu sarvanāmnāṃ prātipadikasyaiva ṭeḥ prāgakac, natu subantānām. tena sarvakeṇetyādi siddham. ata eva "vibhaktau parato vihitaḥ kimaḥ ka ādeśaḥ sākackārthaḥ, kaḥ kau ke iti bhāṣyaṃ saṅgacchate. tvayakā mayaketi. iha tvayā mayeti subantayoṣṭeḥ prāgakac. prātipadikasya ṭeḥ prāgakaci tu tvakayā makayeti syāditi bhāvaḥ. kām vaktavya iti. "kāmpratyaya" iti vṛttistu cintyā, bhāṣye pratyayaśabdasyā'darśanāt. kiṃ tu mittvādāgama evāyam. tadāha--mittvāditi. akaco'pavādaḥ. tūṣṇīkāmiti. tūṣṇīmityavyayasya īkārādupari kā ityākārānta āgamaḥ.śīle iti. idamapi vārtikam. "tūṣṇī"mityavyayātkapratyayaḥ syānmakārasya lopaśca śīle gamye ityarthaḥ. śīlaṃ=svabhāvaḥ. tūṣṇīka iti. maunasvabhāva ityarthaḥ. bhāṣye dīrghasyaiva prayogadarśanāt "ke'ṇaḥ" iti hyasvo na bhavati. "avyayasarvanāmnā"mityatra tiṅaścetyanuvṛtteḥ prayojanamāha--pacatakīti. "pacatī"tyatra ikārātprāgakac. kakāradakāra uccāraṇārthaḥ. anyathā ikārātprāgakacpratyaye ādguṇe "pacatake" iti syāditi bhāvaḥ. jalpatakīti. "jalpatī"tyasya ṭeḥ prāgakac. dhakiditi. "dhi"gityavyayasya ṭeḥ prāgakac, kāntasyāvyayasya dakāraścāntādeśa iti bodhyam. "tiṅaśce"tyapyanuvartate. a()āka iti. dhāvanasya asamyaktvāda()āsya kutsā bodhyā. sarvanāmāvyayatiṅantāni pūrvavadudāhāryāṇi. "yāpyepāśa"viti pravṛttinimittakutsāyāmeva bhavati, idaṃ tu sūtramapravṛttinimittakutsāyāmapīti bhāṣye spaṣṭam.