Kāśikāvṛttī1: 
aṇādayo ghādayaśca pratyayāḥ prakṛtāḥ, teṣām ataḥ prabhṛti arthāḥ samarthavibhak 
See More
aṇādayo ghādayaśca pratyayāḥ prakṛtāḥ, teṣām ataḥ prabhṛti arthāḥ samarthavibhaktayaḥ ca
nirdiśyante. tatra iti saptamīsamarthāt jātaḥ ityetasminnarthe yathāvihitaṃ
pratyayo bhavati. srughne jātaḥ straughnaḥ. māthuraḥ. autsaḥ. audapānaḥ. rāṣṭriyaḥ.
avārapārīṇaḥ. śākalikaḥ. mākalikaḥ. grāmyaḥ. grāmīṇaḥ. kātreyakaḥ. aumbheyakaḥ.
Kāśikāvṛttī2: tatra jātaḥ 4.3.25 aṇādayo ghādayaśca pratyayāḥ prakṛtāḥ, teṣām ataḥ prabhṛti a See More
tatra jātaḥ 4.3.25 aṇādayo ghādayaśca pratyayāḥ prakṛtāḥ, teṣām ataḥ prabhṛti arthāḥ samarthavibhaktayaḥ ca nirdiśyante. tatra iti saptamīsamarthāt jātaḥ ityetasminnarthe yathāvihitaṃ pratyayo bhavati. srughne jātaḥ straughnaḥ. māthuraḥ. autsaḥ. audapānaḥ. rāṣṭriyaḥ. avārapārīṇaḥ. śākalikaḥ. mākalikaḥ. grāmyaḥ. grāmīṇaḥ. kātreyakaḥ. aumbheyakaḥ.
Nyāsa2: tatra jātaḥ. , 4.3.25 "aṇādayo ghādayaśca" iti. ekenādiśabdenāṇādīnāmi See More
tatra jātaḥ. , 4.3.25 "aṇādayo ghādayaśca" iti. ekenādiśabdenāṇādīnāmihotsargāṇāṃ grahaṇam, dvitīyena ghādīnāṃ śeṣādhikāravihitānām. ruāaughnaḥ,māthuraḥ" iti. "prāgdīdīvyato'ṇ" 4.1.83. "autsaḥ, audapānaḥ" iti. "utsādibhyo'ñ" 4.1.86. "rāṣṭriyaḥ,avārapārīṇaḥ" iti. "rāṣṭrāvārapārādghakhau" 4.2.92. "śākalikaḥ, mālavikaḥ" iti. "vāhīkagrāmebhyaśca" 4.2.116 iti ṭhaññiṭhau. "kāttreyakaḥ, aumbheyakaḥ" iti. "kattryādibhyo ḍhakañ" 4.2.94॥
Laghusiddhāntakaumudī1: saptamīsamarthājjāta ityarthe'ṇādayo ghādayaśca syuḥ. srugghne jātaḥ
sraugghnaḥ Sū #1090 See More
saptamīsamarthājjāta ityarthe'ṇādayo ghādayaśca syuḥ. srugghne jātaḥ
sraugghnaḥ. utse jāta autsaḥ. rāṣṭre jāto rāṣṭriyaḥ. avārapāre jātaḥ
avārapārīṇaḥ, ityādi..
Laghusiddhāntakaumudī2: tatra jātaḥ 1090, 4.3.25 saptamīsamarthājjāta ityarthe'ṇādayo ghādayaśca syuḥ. s See More
tatra jātaḥ 1090, 4.3.25 saptamīsamarthājjāta ityarthe'ṇādayo ghādayaśca syuḥ. srugghne jātaḥ sraugghnaḥ. utse jāta autsaḥ. rāṣṭre jāto rāṣṭriyaḥ. avārapāre jātaḥ avārapārīṇaḥ, ityādi॥
Bālamanoramā1: atha teṣāṃ pratyayānāmarthaviśeṣān, prakṛtīnāṃ ca vibhaktiviśeṣān
darśayitumupa Sū #1373 See More
atha teṣāṃ pratyayānāmarthaviśeṣān, prakṛtīnāṃ ca vibhaktiviśeṣān
darśayitumupakramate–tatra jātaḥ saptamīsamarthāditi. saptamyantātkṛtasandherityarthaḥ.
tatretyanena saptamyantasyaiva prathamānirdiṣṭatvāditi bhāvaḥ. aṇādaya iti.
apatyādivikārāntārthasādhāraṇā ityarthaḥ. ghādaya iti.
`rāṣṭrāvārapāre'tyādibhirviśeṣavihitā ityarthaḥ.
Bālamanoramā2: tatra jātaḥ 1373, 4.3.25 atha teṣāṃ pratyayānāmarthaviśeṣān, prakṛtīnāṃ ca vibha See More
tatra jātaḥ 1373, 4.3.25 atha teṣāṃ pratyayānāmarthaviśeṣān, prakṛtīnāṃ ca vibhaktiviśeṣān darśayitumupakramate--tatra jātaḥ saptamīsamarthāditi. saptamyantātkṛtasandherityarthaḥ. tatretyanena saptamyantasyaiva prathamānirdiṣṭatvāditi bhāvaḥ. aṇādaya iti. apatyādivikārāntārthasādhāraṇā ityarthaḥ. ghādaya iti. "rāṣṭrāvārapāre"tyādibhirviśeṣavihitā ityarthaḥ.
Tattvabodhinī1: tatra jātaḥ. nanu śeṣe ityasya lakṣamatvokteḥ `cākṣuṣaṃ rūpaṃ, śrāvaṇaḥ
śabdaḥ& Sū #1080 See More
tatra jātaḥ. nanu śeṣe ityasya lakṣamatvokteḥ `cākṣuṣaṃ rūpaṃ, śrāvaṇaḥ
śabdaḥ'ityādāviva jātādiṣvartheṣvaṇādayaḥ siddhāḥ, adhikārāñca ghādayo'pi. na ca
`jātādiṣvevā'ṇādayaḥ'iti niyamārthaṃ jātādyarthanirdeśa āvaśyakaḥ. anyathā `tatrāste,
tatra śete'ityādyarthe'pi pratyayaḥ syāditi vācyam,
`cākṣuṣu'mityadyasiddyāpatteḥ.ruāudhne āste, ruāudhne śete'ityādau
tvanabhādhānādeva taddhito na bhaviṣyati, aṅgulyā khanati, vṛkṣamūlādāgata ityādau yathā.
samarthavibhaktayastvākṣepādeva lapsyante. cākṣuṣamityatra tṛtīyā yathā, tasmāt
`tatra jātaḥ'ityādyarthanirdeśo vyartha iti cet. maivam.
`prāvṛṣaṣṭha'bityādyapavādārthaṃ tadāvaśyakatvāt. ye tu nirapavādā arthanirdeśāḥ
`kṛtalabdhakrītakuśalāḥ'ityādayaḥ, te tu vyarthā eveti dik.
Tattvabodhinī2: tatra jātaḥ 1080, 4.3.25 tatra jātaḥ. nanu śeṣe ityasya lakṣamatvokteḥ "cāk See More
tatra jātaḥ 1080, 4.3.25 tatra jātaḥ. nanu śeṣe ityasya lakṣamatvokteḥ "cākṣuṣaṃ rūpaṃ, śrāvaṇaḥ śabdaḥ"ityādāviva jātādiṣvartheṣvaṇādayaḥ siddhāḥ, adhikārāñca ghādayo'pi. na ca "jātādiṣvevā'ṇādayaḥ"iti niyamārthaṃ jātādyarthanirdeśa āvaśyakaḥ. anyathā "tatrāste, tatra śete"ityādyarthe'pi pratyayaḥ syāditi vācyam, "cākṣuṣu"mityadyasiddyāpatteḥ.ruāudhne āste, ruāudhne śete"ityādau tvanabhādhānādeva taddhito na bhaviṣyati, aṅgulyā khanati, vṛkṣamūlādāgata ityādau yathā. samarthavibhaktayastvākṣepādeva lapsyante. cākṣuṣamityatra tṛtīyā yathā, tasmāt "tatra jātaḥ"ityādyarthanirdeśo vyartha iti cet. maivam. "prāvṛṣaṣṭha"bityādyapavādārthaṃ tadāvaśyakatvāt. ye tu nirapavādā arthanirdeśāḥ "kṛtalabdhakrītakuśalāḥ"ityādayaḥ, te tu vyarthā eveti dik.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents
 4.3.25.jpg)
