Kāśikāvṛttī1: 
sūtravācinaḥ kakāra upadhādupannasya pratyayasya lug bhavati. aproktārtha ārambh 
See More
sūtravācinaḥ kakāra upadhādupannasya pratyayasya lug bhavati. aproktārtha ārambhaḥ.
pāṇinīyam aṣṭakaṃ sūtram. tadadhīyate aṣṭakāḥ pāṇinīyāḥ. daśakā vaiyaghrapadīyāḥ. trikāḥ
kāśakṛtsnāḥ. saṅkhyāprakṛteriti vaktavyam. iha mā bhūt, mahāvārttikaṃ sūtram
adhīte māhāvārttikaḥ. kālāpakam adhīte kālāpakaḥ. kopadhātiti kim? catuṣṭayam adhīte
cātuṣṭayaḥ.
Kāśikāvṛttī2: sūtrāc ca ka upadhāt 4.2.65 sūtravācinaḥ kakāra upadhādupannasya pratyayasya lu See More
sūtrāc ca ka upadhāt 4.2.65 sūtravācinaḥ kakāra upadhādupannasya pratyayasya lug bhavati. aproktārtha ārambhaḥ. pāṇinīyam aṣṭakaṃ sūtram. tadadhīyate aṣṭakāḥ pāṇinīyāḥ. daśakā vaiyaghrapadīyāḥ. trikāḥ kāśakṛtsnāḥ. saṅkhyāprakṛteriti vaktavyam. iha mā bhūt, mahāvārttikaṃ sūtram adhīte māhāvārttikaḥ. kālāpakam adhīte kālāpakaḥ. kopadhātiti kim? catuṣṭayam adhīte cātuṣṭayaḥ.
Nyāsa2: sūtrācca kopadhāt. , 4.2.64 kopadhāditi vacanāt svarūpagrahaṇaṃ na bhavatītyataḥ See More
sūtrācca kopadhāt. , 4.2.64 kopadhāditi vacanāt svarūpagrahaṇaṃ na bhavatītyataḥ sūtravācino grahaṇaṃ vijñāyata ityāha-- "sūtravācinaḥ pratipādikāt" iti. "aṣṭakam" iti. aṣṭāvadhyāyāḥ parimāṇamasya. "tadasya parimāṇam" 5.1.56 ityanuvatrtamāne "saṃkhyāyāḥ saṃjñāsaṅghasūtrādhyayaneṣu" 5.1.57 iti ca "sakhyāyā atiśadantāyāḥ kan" 5.1.22 iti kan.
"saṃkhyāprakṛteriti vaktavyam" iti. saṃkhyā pkṛtiryasya pratyayasya sa saṃkhyāprakṛtiḥ. tadantāt kopadhādutpannasya lubbhavatītyetadartharūpaṃ vaktavyam, vyākhyemityarthaḥ. tatredaṃ vyākhyānam-- veti vatrtate, sā ca vyavasthitavibhāṣā, tena saṃkhyāprakṛtereva bhaviṣyati, nānyasmāditi.
"{cātuṣṭayaḥ-- kāśikā, catuṣṭayaḥ-padamañjarī.}cātuṣṭayam" iti. catvāro'vayavā asyeti "saṃkhyāyā avayave tayap" 5.2.42, "hyasvāt tādau taddhite" 8.3.99 iti mūrdhanyaḥ, ṣatvaṃ bhavati. etat saṃkhyāprakṛtipratyayāntam, na tu kopadham, kiṃ tarhi? yopadham॥
Bālamanoramā1: sūtrācca ko. kakāropadhādityanantaraṃ `parasye'ti śeṣaḥ. nanu
`proktāllu&# Sū #1258 See More
sūtrācca ko. kakāropadhādityanantaraṃ `parasye'ti śeṣaḥ. nanu
`proktāllu'gityeva siddhe kimarthamidamityata āha–aproktārtha ārambha iti.
aproktārthādapi pratyayātparasya lugarthamityarthaḥ. aṣṭakamiti. `tadasya
parimāṇa'mityadhikāre `saṅkhyāyāḥ saṃjñāsaṅghasūtrādhyayaneṣu' iti `saṅkhyāyā
atiśadantāyāḥ ka'nniti ca sūtrarūpe'rthe kan. aṣṭakā iti.
aṣṭakaśabdādhyetṛveditṛpratyayasya ?nena luk, kopadhātsūtravācinaḥ paratvāditi
bhāvaḥ.
kopadhā'ditiluksaṅkhyāprakṛtikapratyayāntādeva parasya bhavatītyarthaḥ. māhāvārtika
iti. mahāvārtikaṃ nāma sūtram. tadadhīte vetti vā māhāvārtikaḥ. atra aṇo na luk.
Bālamanoramā2: sūtrācca kopadhāt 1258, 4.2.64 sūtrācca ko. kakāropadhādityanantaraṃ "paras See More
sūtrācca kopadhāt 1258, 4.2.64 sūtrācca ko. kakāropadhādityanantaraṃ "parasye"ti śeṣaḥ. nanu "proktāllu"gityeva siddhe kimarthamidamityata āha--aproktārtha ārambha iti. aproktārthādapi pratyayātparasya lugarthamityarthaḥ. aṣṭakamiti. "tadasya parimāṇa"mityadhikāre "saṅkhyāyāḥ saṃjñāsaṅghasūtrādhyayaneṣu" iti "saṅkhyāyā atiśadantāyāḥ ka"nniti ca sūtrarūpe'rthe kan. aṣṭakā iti. aṣṭakaśabdādhyetṛveditṛpratyayasya?nena luk, kopadhātsūtravācinaḥ paratvāditi bhāvaḥ.sahkhyāprakṛtikāditi. "sūtrācca kopadhā"ditiluksaṅkhyāprakṛtikapratyayāntādeva parasya bhavatītyarthaḥ. māhāvārtika iti. mahāvārtikaṃ nāma sūtram. tadadhīte vetti vā māhāvārtikaḥ. atra aṇo na luk.
Tattvabodhinī1: aṣṭakamiti. `saṅkhyāyāḥ saṃjñāsaṅghasūtrādhyayaneṣu'iti `saṅkhyāyā
atiśada Sū #1022 See More
aṣṭakamiti. `saṅkhyāyāḥ saṃjñāsaṅghasūtrādhyayaneṣu'iti `saṅkhyāyā
atiśadantāyāḥ kan'.
saṅkhyāprakṛtikapratyayantādityrathaḥ. kālāpaka iti. kalāpi
nśabdātproktārthe'ṇ. `sabrāhṛcārī'tyupasaṅkhyānāṭṭilopaḥ. tato'dyetaryaṇ.
tasya `proktāllu giti luk. kālāpānāmāmnāya ityrathe `gotracaraṇādvuñ'.
tato'dhyatṛveditraṇo na luk. svare striyāṃ ca viśeṣaḥ.
Tattvabodhinī2: sūtrāccha kopadhāt 1022, 4.2.64 aṣṭakamiti. "saṅkhyāyāḥ saṃjñāsaṅghasūtrādh See More
sūtrāccha kopadhāt 1022, 4.2.64 aṣṭakamiti. "saṅkhyāyāḥ saṃjñāsaṅghasūtrādhyayaneṣu"iti "saṅkhyāyā atiśadantāyāḥ kan".sahkhyāprakṛtikāditi vācyam. saṅkhyāprakṛtikīditi. saṅkhyāprakṛtikapratyayantādityrathaḥ. kālāpaka iti. kalāpi nśabdātproktārthe'ṇ. "sabrāhṛcārī"tyupasaṅkhyānāṭṭilopaḥ. tato'dyetaryaṇ. tasya "proktāllu giti luk. kālāpānāmāmnāya ityrathe "gotracaraṇādvuñ". tato'dhyatṛveditraṇo na luk. svare striyāṃ ca viśeṣaḥ.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents
