Kāśikāvṛttī1: vā iti nivṛttam. varṇādanudāttātiti vartate, topadhāpekṣam anyatvam. varṇavācina See More
vā iti nivṛttam. varṇādanudāttātiti vartate, topadhāpekṣam anyatvam. varṇavācinaḥ
prātipadikādanudāttāntāt striyāṃ ṅīṣ pratyayo bhavati. svare viśeṣaḥ. sāraṅgī.
kalmāṣī. śabalī. varṇātityeva, khaṭvā. anudāttātityeva, kṛṣṇā. kapilā.
Kāśikāvṛttī2: anyato ṅīṣ 4.1.40 vā iti nivṛttam. varṇādanudāttātiti vartate, topadhāpekṣam an See More
anyato ṅīṣ 4.1.40 vā iti nivṛttam. varṇādanudāttātiti vartate, topadhāpekṣam anyatvam. varṇavācinaḥ prātipadikādanudāttāntāt striyāṃ ṅīṣ pratyayo bhavati. svare viśeṣaḥ. sāraṅgī. kalmāṣī. śabalī. varṇātityeva, khaṭvā. anudāttātityeva, kṛṣṇā. kapilā.
Nyāsa2: anyato ṅīṣ. , 4.1.40 "sāraṅgī, kalmāṣī" iti. "laghāvante" (p See More
anyato ṅīṣ. , 4.1.40 "sāraṅgī, kalmāṣī" iti. "laghāvante" (phi.sū.2.42) ityādinā madhyodāttau sāraṅgakalmāvaśabdau. "śavalī" iti. "śapa akrośe" (dhā.pā.1000), "kalastṛpaśca" (da.u.8.107) iti "śapervaśca" (da.u.8.108) iti kalapratyayaḥ, pakārasya bakāraḥ, pratyāyādyudāttatvena madhyodāttaḥ śabalaśabdaḥ. "khaṭvā" iti. "khaṭa kāṅkṣāyām (dhā.pā.309), "aśūpruṣilaṭikaṇikhaṭiviśibhyaḥ kvan" (da.u.8.125) iti kvan, nitsarveraṇādyudāttaḥ khaṭvāśabdāḥ. "kṛṣṇā" iti. "kṛṣa vilekhane" (dhā.pā.990) "{iṇsiñdīṅuṣyavibhyo nak--da.u.) iṇsiñjidīṅuṣyavibhyo nak", "kṛṣervarṇe" (da.u.5.35.37) iti nak, pratyayasvareṇāntodāttaḥ kṛṣṇaśabdaḥ. "kapilā" iti. "kamu kāntau" (dhā.pā.443) "salikalyanimahibhaḍibhaṇḍiśaṇḍipiṇḍituṇḍikukibhūbhya ilac" (paṃ.u.155), "kameḥ paśca" (paṃ.u.1.56) iti makārasya pakāraḥ, citsvareṇāṇāntodāttaḥ kapilāśabdaḥ॥
Bālamanoramā1: anyato ṅīṣ. pañcamyāstasiḥ. varṇāditi, anudāttāditi, topadhāditi
cānuvartate. t Sū #490 See More
anyato ṅīṣ. pañcamyāstasiḥ. varṇāditi, anudāttāditi, topadhāditi
cānuvartate. tatra kasmādanyata ityapekṣāyāṃ topadhāditi pratiyogitvenānveti–
topadhāpekṣayā anyata iti. tadāha–topadhabhinnāditi. kalmāṣīti. citravarṇetyarthaḥ.
`citraṃ kirmīrakalmāṣaśabalaitāśca karbure' ityamaraḥ. sāraṅgīti. sāraṅgaḥ śabale
triṣu' ityamaraḥ. `phiṣo'nta udāttaḥ' ityantodāttatvaśaṅkāṃ vyudasyati–laghāviti.
etatsūtraṃ `vṛṣākapī'ti sūtravyākhyāvasare vyākhyātam. kṛṣṇā kapileti.
phiṭsvareṇāntodāttāvimāviti bhāvaḥ.
Bālamanoramā2: anyato ṅīṣ 490, 4.1.40 anyato ṅīṣ. pañcamyāstasiḥ. varṇāditi, anudāttāditi, topa See More
anyato ṅīṣ 490, 4.1.40 anyato ṅīṣ. pañcamyāstasiḥ. varṇāditi, anudāttāditi, topadhāditi cānuvartate. tatra kasmādanyata ityapekṣāyāṃ topadhāditi pratiyogitvenānveti--topadhāpekṣayā anyata iti. tadāha--topadhabhinnāditi. kalmāṣīti. citravarṇetyarthaḥ. "citraṃ kirmīrakalmāṣaśabalaitāśca karbure" ityamaraḥ. sāraṅgīti. sāraṅgaḥ śabale triṣu" ityamaraḥ. "phiṣo'nta udāttaḥ" ityantodāttatvaśaṅkāṃ vyudasyati--laghāviti. etatsūtraṃ "vṛṣākapī"ti sūtravyākhyāvasare vyākhyātam. kṛṣṇā kapileti. phiṭsvareṇāntodāttāvimāviti bhāvaḥ.
Tattvabodhinī1: laghā4vanta iti. ante ekasmin laghau dvayośca ladhvoḥ parato bahvaṣo\t=bahvacka Sū #441 See More
laghā4vanta iti. ante ekasmin laghau dvayośca ladhvoḥ parato bahvaṣo\t=bahvackasya
gururudāttaḥ syāt. `a'ṣityacaḥ prācāṃ saṃjñā. kṛṣṇotyādi. `kṛṣaśce'ti
nakpratyaye `kapeśce'ti sautrāddhātorauṇādike ilaci ca
kṛṣṇakapilāvantodāttau.
Tattvabodhinī2: anyato ṅīṣ 441, 4.1.40 laghā4vanta iti. ante ekasmin laghau dvayośca ladhvoḥ par See More
anyato ṅīṣ 441, 4.1.40 laghā4vanta iti. ante ekasmin laghau dvayośca ladhvoḥ parato bahvaṣo =bahvackasya gururudāttaḥ syāt. "a"ṣityacaḥ prācāṃ saṃjñā. kṛṣṇotyādi. "kṛṣaśce"ti nakpratyaye "kapeśce"ti sautrāddhātorauṇādike ilaci ca kṛṣṇakapilāvantodāttau.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents