Donate
 
 
             Pāṇini Research Tool
> >
feedback

Grammatical Sūtra: अलंकृञ्निराकृञ्प्रजनोत्पचोत्पतोन्मदरुच्यपत्रपवृतुवृधुसहचर इष्णुच् alaṃkṛñnirākṛñprajanotpacotpatonmadarucyapatrapavṛtuvṛdhusahacara iṣṇuc
Individual Word Components: alaṃkṛñnirākṛñprajanotpacotpatonmadarucyapatrapavṛtuvṛdhusahacara iṣṇuc
Sūtra with anuvṛtti words: alaṃkṛñnirākṛñprajanotpacotpatonmadarucyapatrapavṛtuvṛdhusahacara iṣṇuc pratyayaḥ (3.1.1), paraḥ (3.1.2), ca (3.1.2), ādyudāttaḥ (3.1.3), ca (3.1.3), dhātoḥ (3.1.91), kṛt (3.1.93), vartamāne (3.2.123), tacchīlataddharmatatsādhukāriṣu (3.2.134)
Type of Rule: vidhi
Preceding adhikāra rule:3.2.134 (1ā kveḥ tacchīlataddharmatatsādhukāriṣu)

Description:

The affix ((iṣṇuc)) comes after the following verbs, in the sense of the 'agents having such a habit &c'; viz. ((alamkṛ)) 'to adorn', ((nirākṛ)) 'to expel', ((prajan)) 'to be born', ((utpac)) 'to be ripe', ((utpat)) 'to fly', ((unmad)) 'to be mad', ((ruc)) 'to shine', ((apatrap)) 'to be ashamed', ((vṛt)) 'to be', ((vṛdh)) 'to grow', ((sah)) 'to bear' and ((car)) 'to walk'. Source: Aṣṭādhyāyī 2.0

[The kŕt 1.93 affix 1.1] iṣṇúC is introduced [after 1.2 the verbal stems 1.91] álaṁ+kr̥- `adorn' (VIII 10), nir-ā-kr̥- `reject', prá+jan- `be born' (IV 41), út+pac- `ripen' (1.1.45), út+pat- `fly up' (I 898), ún+mad- `be mad' (IV 99), rúc- `shine' (I 781), ápa+trap- `be ashamed' (I 399), vŕt- `turn; abide' (I 795), vŕdh- `increase' (I 796). sáh- `bear, endure' (I 905) and cár- `move, graze' (I 591) [to denote the agent's habitual disposition, duty or excellence 134]. Source: From Aṣṭādhyāyī of Pāṇini In Roman Transliteration translated by Sumitra M. Katre, Copyright © 1987. Courtesy of the University of Texas Press.

Source:Srisa Chandra Vasu's Aṣṭādhyāyī of Pāṇini

Anuvṛtti: 3.2.134


Commentaries:

Kāśikāvṛttī1: alaṅkṛñādibhyo dhātubhyaḥ tacchīlādiṣu kartṛṣu iṣṇuc pratyayo bhavati. alaṅkariṣ   See More

Kāśikāvṛttī2: alaṅkṛñnirākṛñprajanautpacautpataunmadarucyapatrapavṛtuvṛdhusahacara iṣṇuc 3.2.   See More

Nyāsa2: alaṃkṛñnirākṛñprajanotpacotpatonmadarucyapatrapavṛtuvṛdhusahacara iṣṇuc. , 3.2.1   See More

Bālamanoramā1: alaṅkṛḍhañ. alaṅkṛñ, nirākṛñ, prajana, utpaca, utpata, unmada, ruci, apatrapa, Sū #918   See More

Bālamanoramā2: alaṅkṛñanirākṛñ?prajanotpacotpatonmadarucyapatrapavṛtudhusahacara iṣṇuc 918, 3.2   See More

Tattvabodhinī1: alaṅkṛñ. kṛñiti ḍukṛñ karaṇa ityasyaiva grahaṇaṃ na tu kṛñ hiṃsāyāmityasya , `p Sū #753   See More

Tattvabodhinī2: alaṅkṛñanirākṛñ?prajanotpacotpatonmadarucyapatrapavṛtuvṛdhusahacara iṣṇuc 753, 3   See More

1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents


Examples2:


Research Papers and Publications


Discussion and Questions