Kāśikāvṛttī1: 
vṛndāraka nāga kuñjara ityetaiḥ saha pūjyamānavāci subantaṃ samasyate, tatpuruṣa 
See More
vṛndāraka nāga kuñjara ityetaiḥ saha pūjyamānavāci subantaṃ samasyate, tatpuruṣaśca samāso
bhavati. pūjyamānam iti vacanāt pūjāvacanā vṛndārakā'dayo gṛhyante. govṛndārakaḥ.
aśvavṛndārakaḥ. gonāgaḥ. aśvanāgaḥ. gokuñjaraḥ. aśvakuñjaraḥ. pūjyamānam iti kim?
suṣīmo nāgaḥ.
Kāśikāvṛttī2: katarakatamau jātiparipraśne 2.1.63 katarakatamau jātiparipraśne vṛtamānau sama See More
katarakatamau jātiparipraśne 2.1.63 katarakatamau jātiparipraśne vṛtamānau samarthena supā saha samasyete, tatpuruṣaśca samāso bhavati. katarakaṭhaḥ. katarakālāpaḥ. katamakaṭhaḥ. katamakālāpaḥ. nanu katamaśabdastāvaj jātiparipraśna eva vyutpāditaḥ, kataraśabdo 'pi sāhacaryāt tadarthavṛttireva grahīṣyate, kiṃ jātiparipraśnagrahaṇena? evaṃ tarhyetaj jñāpayati katamaśabdo 'nyatra api vartate iti. tathā ca pratyudāharanam kataro bhavator devadattaḥ, katamo bhavatāṃ devadattaḥ.
Nyāsa2: kataratamau jātiparipraśne. , 2.1.62 "jātiparipraśna eva vyutpādyete"i See More
kataratamau jātiparipraśne. , 2.1.62 "jātiparipraśna eva vyutpādyete"iti. "kiṃyattadaurnirdhāraṇe"5.3.92 ityanuvatrtamāne "vā bahūnām" 5.3.93 ityādinā. syādetat-- kataraśabdaviśeṣaṇārtha jātiparipraśnagrahaṇamityāha-- "kataraśabdo'pi" ityādi. "tadeva jñāpayati" iti. yadi tarhi katamaśabdo jātiparipraśna eva vatrtamāno gṛhrate, jātiparipraśnagrahaṇamanarthakaṃ syāta, vinā'pi tena yathoktayā nītyā kataratamaśabdau jātiparipraśna eva vatrtamāno grahīṣyete. "tathā ca" ityādi. yata eva takamaśabdasya jātiparipraśnādanyatrāpi vṛttiḥ, evañca kṛtvā bhavatāṃ devadattaḥ katama iti pratyudāharaṇamupapadyate. anyathā tannopapadyet; tasya jātiparipraśnādanyatrāpravṛtteḥ॥
Bālamanoramā1: vṛndārakanāga. `samānādhikaraṇaiḥ samasyate' iti śeṣaḥ. viśeṣaṇasamāsenaiv Sū #731 See More
vṛndārakanāga. `samānādhikaraṇaiḥ samasyate' iti śeṣaḥ. viśeṣaṇasamāsenaiva siddhe
viśeṣyasya pūrvanipātaniyamārthaṃ sūtram. govṛndāraka iti. vṛndārakaśabdo
devatāvācī. `amarā nirjarā devāḥ' ityupakramyaṃ, `vṛndārakā daivatānī'tyamaraḥ.
gaurvṛndāraka iveti vigrahaḥ. gaurnāga iva gonāgaḥ. gauḥ kuñjara iva gokuñjaraḥ.
nāgaśabdaḥ kuñjaraśabdaśca gajavācī. atra gaurvṛndārāditulyatvāt śraiṣṭha\ufffdṃ
gamyata iti pūjyamānatā. nanu vyāghrāderākṛtigaṇatvāt `upamitaṃ vyāghrādibhi'rityeva
siddhe kimarthamidamityata āha–vyāghrāderiti. sāmānyeti. gokuñjaraḥ śreṣṭha
ityādiviti bhāvaḥ.
Bālamanoramā2: katarakatamau jātiparipraśne 732, 2.1.62 katarakatamau. jātiparipraśne gamye kat See More
katarakatamau jātiparipraśne 732, 2.1.62 katarakatamau. jātiparipraśne gamye katarakatamo samānādhikaraṇena samasyete ityarthaḥ. katarakaṭha iti. anayo kaḥ kaṭha ityarthaḥ. "kiṃyattadornirdhāraṇe dvayorekasya ḍatarac". kaṭhena proktamadhīte kaṭhaḥ. vaiśampāyanāntevāsitvāt prokte ṇiniḥ. "kaṭhacarakāllu"giti tasya luk. tataḥ "tadadhīte " ityaṇaḥ "proktāllu"giti luk. katamakalāpa iti. eṣāṃ kaḥ kalāpa iti vigrahaḥ kalāpinā proktamadhīte kalāpaḥ. "kalāpino'ṇ". "sabrāhṛcārī"ti ṭilopaḥ. "vā bahūnāṃ jātiparipraśne ḍatamac". nanu ghaṭatvādivatkaṭhaśākhādhyetṛtvādikaṃ na jātiḥ, "ākṛtigrahaṇā jātiḥ" iti lakṣaṇasya "liṅgānāṃ ca na sarvabhāk, sakṛdākhyātanigrrāhrā" iti lakṣaṇamasya ca tatrā'pravṛtterityata āha--gotraṃ ceti. atra katamaśabdasya jātiparipraśna eva vyutpādanātarārthameva jātiparipraśnagrahaṇam. evaṃcā'nayoḥ kataro devadatta ityatra na bhavati samāsaḥ. "eṣāṃ katamo devadattaḥ" iti tu nāstyeva, jātiparipraśna eva ḍatamaco vidhānāt. vastutastu ḍataratamavidhau dvayoriti bahūnāmiti jātiparipraśne iti pratyākhyātaṃ bhāṣye. evaṃca "katama eṣāṃ devadatta" ityapyasti. tatra samāsā'bhāvāya jātiparipraśnagrahaṇamiti śabdenduśekhare stha#itam.
1.Source: Arsha Vidya Gurukulam
2.Source: Sanskrit Documents
