1/5:ayam api yogaḥ śakyaḥ avaktum |
2/5:katham adhyayanāt parājayate iti |
3/5:yaḥ eṣaḥ manuṣyaḥ prekṣāpūrvakārī bhavati saḥ paśyati duḥkham adhyayanam durdharam ca guravaḥ ca durupacārāḥ iti |
4/5:saḥ buddhyā samprāpya nivartate |
5/5:tatra dhruvam apāye apādānam iti eva siddham |

parāpūrvasya jayateḥ prayoge 'soḍho, yo 'rthaḥ soḍhuṃ na śakyate, tat kārakam apādānasaṃjñaṃ bhavati. adhyayanāt parājayate. asoḍhaḥ iti kim? śatrūn parājayate.

parājerasoḍhaḥ 1.4.26 parāpūrvasya jayateḥ prayoge 'soḍho, yo 'rthaḥ soḍhuṃ na śakyate, tat kārakam apādānasaṃjñaṃ bhavati. adhyayanāt parājayate. asoḍhaḥ iti kim? śatrūn parājayate.

parājerasoḍhaḥ. , 1.4.26 "soḍhuṃ na śakyate" iti. anubhavituṃ na śakyata ityarthaḥ. "adhyayanāt parājayate" ityadhyayanamabhibhavituṃ na śaknoti, na pārayatītyarthaḥ. "viparābhyāṃ jeḥ" 1.3.19 ityātmanepadam. "śatrūn parājayate" iti. abhibhavatītyarthaḥ. nanu ca paratvāt karmasaṃjñayaivātra bādhitatvādapādānasaṃjñā na bhaviṣyati, tat kimetannivṛttyarthenāsoḍhagrahaṇena? satyametat; prapañce gurulāghavaṃ na hi cintyate, prapañcaścāyam. asti hratrādhyayanād buddhisaṃsarga pūrvako'pāyaḥ. tathā hi-- yaeva puruṣo'laso bhavati, sa evaṃ manyate-- duḥkhāyaivaitadadhyayanamiti, paśyan buddhyā tatprāpnoti, prāpya ca tato nivartate; tasmāt pūrveṇaiva siddham॥

parājerasoḍhaḥ. sahadhātoḥ ktapratyaye dhatvaḍhatvaṣṭutvaḍhalopeṣu kṛteṣu `sahivahorodavarṇasye'tyottve soḍha iti rūpam. tatra ktārtho bhūtakālo na vivakṣitaḥ. tadāha–asahro'rtha iti. soḍhumaśakya ityarthaḥ. hetutṛtīyā'pavādo'yam. glāyatītyartha iti. `asahanā'diti śeṣaḥ. yadā tu asahanānnivartata ityarthaḥ āśrīyate, tadā dhruvamityapādānatvādeva siddhamiti bhāṣyam. abhibhavatīti. tiraskarotītyarthaḥ. atra śatrūṇāmabhibhavanīyatayā ?sahratvā'bhāvānnāpādānatā.

parājerasoḍhaḥ 581, 1.4.26 parājerasoḍhaḥ. sahadhātoḥ ktapratyaye dhatvaḍhatvaṣṭutvaḍhalopeṣu kṛteṣu "sahivahorodavarṇasye"tyottve soḍha iti rūpam. tatra ktārtho bhūtakālo na vivakṣitaḥ. tadāha--asahro'rtha iti. soḍhumaśakya ityarthaḥ. hetutṛtīyā'pavādo'yam. glāyatītyartha iti. "asahanā"diti śeṣaḥ. yadā tu asahanānnivartata ityarthaḥ āśrīyate, tadā dhruvamityapādānatvādeva siddhamiti bhāṣyam. abhibhavatīti. tiraskarotītyarthaḥ. atra śatrūṇāmabhibhavanīyatayā?sahratvā'bhāvānnāpādānatā.

parājeḥ. adhyayanāditi. adhyayanasaṃbandhinī glānirityarthaḥ. kārakaśeṣatvena ṣaṣṭha\ufffdāṃ prāptāyāmi dam. parājayata iti. `viparābhyāṃ jeḥ' iti taṅ. `asoḍha'iti ktārtho bhūtakālo na vivakṣitaḥ. tenā'dhyayanāt parājeṣyata ityādi siddham. nanvasoḍhagrahaṇaṃ vyarthaṃ, śatrūn parājayata ityatra paratvāt karmasaṃjñāsiddheḥ. atrāpi vadanti—karmatvā'vivakṣāyāṃ śeṣaṣaṣṭhīṃ bādhitvā pañcamī syāt, sā mā bhūditi kartavyamevā'soḍhagrahaṇamiti.

parājerasoḍhaḥ 521, 1.4.26 parājeḥ. adhyayanāditi. adhyayanasaṃbandhinī glānirityarthaḥ. kārakaśeṣatvena ṣaṣṭha()āṃ prāptāyāmi dam. parājayata iti. "viparābhyāṃ jeḥ" iti taṅ. "asoḍha"iti ktārtho bhūtakālo na vivakṣitaḥ. tenā'dhyayanāt parājeṣyata ityādi siddham. nanvasoḍhagrahaṇaṃ vyarthaṃ, śatrūn parājayata ityatra paratvāt karmasaṃjñāsiddheḥ. atrāpi vadanti---karmatvā'vivakṣāyāṃ śeṣaṣaṣṭhīṃ bādhitvā pañcamī syāt, sā mā bhūditi kartavyamevā'soḍhagrahaṇamiti.