| Full Root | Marker | Sense | Class | Sutra |
√vac | vaca | a | paribhāṣaṇe | 2 | 66 |
√vac | vaca | a | paribhāṣaṇe | 10 | 233 |
Root Word | IAST | Meaning | Monier Williams Page | Class |
---|---|---|---|---|
√वच् | vac | speaking / paribhāṣaṇa | 598/1 | Cl.2 and 10 |
Word | Reference | Gender | Number | Synonyms | Definition |
---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||
adhīnaḥ | 3.1.14 | Masculine | Singular | nighnaḥ, āyattaḥ, asvacchandaḥ, gṛhyakaḥ | |
![]() | |||||
jagaraḥ | 2.8.66 | Masculine | Singular | kaṅkaṭakaḥ, kavacaḥ, tanutram, varma, daṃśanam, uraśchadaḥ | |
![]() | |||||
paraḥ | 3.3.199 | Masculine | Singular | svacchandaḥ, mandaḥ | |
![]() | |||||
śatayaṣṭikaḥ | 2.6.106 | Masculine | Singular | devacchandaḥ | |
![]() | |||||
supralāpaḥ | 1.6.17 | Masculine | Singular | suvacanam | speaking well |
![]() | |||||
svatantraḥ | 3.1.14 | Masculine | Singular | apāvṛtaḥ, svairī, svacchandaḥ, niravagrahaḥ | |
![]() | |||||
tvakpatram | Neuter | Singular | tvacam, cocam, varāṅgakam, utkaṭam, bhṛṅgam | ||
![]() | |||||
vacā | Feminine | Singular | golomī, śataparbikā, ugragandhā, ṣaḍgrandhā | ||
![]() | |||||
vaṃśaḥ | Masculine | Singular | tejanaḥ, yavaphalaḥ, tvacisāraḥ, maskaraḥ, śataparvā, karmāraḥ, veṇuḥ, tṛṇadhvajaḥ, tvaksāraḥ | ||
![]() | |||||
vidheyaḥ | 3.1.23 | Masculine | Singular | vinayagrāhī, vacanesthitaḥ, āśravaḥ | |
![]() | |||||
vyāhāraḥ | Masculine | Singular | vacaḥ, uktiḥ, lapitam, bhāṣitam, vacanam | speech | |
![]() | |||||
uccāvacam | 3.1.81 | Masculine | Singular | ekabhedam | |
![]() | |||||
sākalyavacanam | 3.2.2 | Neuter | Singular | parāyaṇam | |
![]() | |||||
āsaṅgavacanam | 3.2.2 | Neuter | Singular | turāyaṇam | |
![]() | |||||
svacchandaḥ | 3.3.200 | Masculine | Singular | caturthaṃyugam |
|
|||||||
![]() | |||||||
vac | cl.2 P. (![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vaca | mfn. speaking, talking (See ku-v-) ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vaca | m. a parrot ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vaca | m. equals sūrya-, the sun ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vaca | m. equals kāraṇa- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacā | f. a kind of talking bird, Turdus Salica (equals sārikā-) ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacā | f. a kind of aromatic root (according to to some = Acorus Colamus) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vaca | n. the act of speaking, speech (See dur-v-). ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacācārya | m. Name of a preceptor ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacācchada | m. a kind of white basil ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacaḥ | in compound for v/acas-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacaḥkrama | m. course of speech, discourse (m. plural series of discourses) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacaka | See dur-v-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacaknu | mfn. talkative, loquacious, eloquent ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacaknu | m. a brahman- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacaknu | m. Name of a man, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacakra | wrong reading for prec. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacalu | m. equals śatru-, an enemy ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacalu | m. offence, fault (?) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacana | mfn. speaking, a speaker, eloquent ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacana | mfn. (in fine compositi or 'at the end of a compound') mentioning, indicating, expressing, meaning ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacana | mfn. being pronounced, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacana | n. (in fine compositi or 'at the end of a compound' f(ā-).) the act of speaking, utterance, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacana | n. pronunciation ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacana | n. statement, declaration, express mention ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacana | n. speech, sentence, word ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacana | n. (in gram.) the injunction of a teacher, rule ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacana | n. advice, instruction, direction, order, command ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacana | n. sound, voice, ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacana | n. (in gram.) number ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacana | n. rumour ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacana | n. dry ginger ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanābādha | m. an obstacle to speech. ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanabhūṣaṇa | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanagaurava | n. respect for an order, deference to a command ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanagocara | mfn. forming a subject of conversation ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanagrāhin | mfn. accepting or obeying orders, obedient, submissive, humble ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanakara | mf(ī-)n. making a speech, speaking ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanakara | mf(ī-)n. doing what one is told, obedient ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanakara | m. the author or enunciator of a precept ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanakāra | mfn. doing what one is commanded, obeying orders, obedient ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanakārin | mfn. doing what one is commanded, obeying orders, obedient ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanakrama | m. order of words, discourse ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanamālikā | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanamātra | n. mere words, assertion unsupported by facts ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanānuga | mfn. following advice or orders, obedient, submissive ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanapaṭu | mfn. skilful in speech, eloquent ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanaracanā | f. skilful arrangement of speech, eloquence ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanārtha | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanasahāya | m. a companion to converse with, any sociable companion ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanasaṃgraha | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanasampuṭa | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanasamuccaya | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanasārasaṃgraha | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanasata | n. a hundred speeches, repeated speech or declaration ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanatā | f. vacana | ||||||
![]() | |||||||
vacanatva | n. vacana | ||||||
![]() | |||||||
vacanatva | n. vacana | ||||||
![]() | |||||||
vacanāvakṣepa | m. scornful or abusive speech ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanāvat | mfn. (for n/a-vat-) possessed of speech, eloquent ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanavirodha | m. inconsistency of precepts or texts, incongruity, contradiction ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanaviruddha | mfn. opposed to a declaration or precept, contrary to a text ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanavyakti | f. distinctness or perspicuity of a text ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacaṇḍā | f. (only ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacaṇḍā | f. the wick of a lamp (equals varti-) ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacaṇḍā | f. a dagger, knife. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacaṇḍī | f. (only ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacaṇḍī | f. the wick of a lamp (equals varti-) ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacaṇḍī | f. a dagger, knife. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanesthita | mfn. (locative case of vacana+sth-) abiding in a command, obeying orders, complaisant, obedient ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanīkṛta | mfn. made an object of (reproachful) speech, exposed to censure or abuse ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanīya | mfn. to be spoken or uttered, mentionable ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanīya | mfn. to be called or named ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanīya | mfn. to be spoken about or against, censurable, liable to reproach ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanīya | n. reproach, censure, blame ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanīyadoṣa | m. the fault of being censurable or reprehensible ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanīyatā | f. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanīyatva | n. liability to be spoken about or against, rumour, report, (especially) evil report, blame, reprehension, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanopakrama | m. commencement of a speech, exordium ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacanopanyāsa | m. suggestive speech, insinuation ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacara | m. a cock ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacara | m. a low person ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacārca | m. a sun-worshipper, Parsee ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacas | n. (for 2.See) speech, voice, word ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacas | n. singing, song (of birds) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacas | n. advice, direction, command, order ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacas | n. an oracular utterance (declarative of some future fate or destiny) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacas | n. a sentence ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacas | n. (in gram.) number (See dvi-v-). ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacas | mfn. (for 1.See) in adh/ovacas-, q.v ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacasa | mfn. (for 2.See p.914, col, 2) talkative, eloquent, wise ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacasa | mfn. (in fine compositi or 'at the end of a compound') = vacas-1 (See ācārya-v-). ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacasa | mfn. (for 1.See) moving about, rolling (said of a carriage) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacaskara | mfn. equals vacana-k- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacasvin | mfn. possessed of speech, eloquent ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacasya | (fr. 1. vacas-) Nom. A1. syate- to be audible, to murmur (said of the sound of the trickling soma-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacasya | mfn. worthy of mention, praise. worthy, celebrated ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacasyā | f. (fr. 1. vacasya-) desire of speaking, readiness of speech, eloquence ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacasyu | mfn. (for 2.See) eloquent ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacasyu | mfn. (for 1.See) tottering, staggering, wavering ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacatra | n. spaech, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vaccha | mf. equals vatsa-, child (especially in familiar address) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacchācārya | m. Name of the maternal grandfather of nīla-kaṇṭha-. ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacchikā | See dīrgha-v-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacchiya | m. Name of an author ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vaci | (in the beginning of a compound) equals vacana-, statement, mention, declaration (only in -bhedāt-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vaco | in compound for 1. vacas-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacograha | m. "receiving words", the ear ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacohara | m. "receiver of words", a messenger, envoy ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacomārgātita | mfn. "gone beyond the path of words", greater than words can tell ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacovid | mfn. skilful in speech, eloquent ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacoviparilopa | (v/aco--) m. loss of speech or of words ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vacoyuj | mfn. yoked by a (mere) word (said of indra-'s steeds) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
abahvac | mfn. idem or 'mfn. having not many (id est not more than two) syllables ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
abhayavacana | n. ([ ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
abhinavacandrārghavidhi | m. "a ceremony performed at the time of the new moon", Name of the 114th chapter in the ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
abhivac | (equals abhy-anu-![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
abhyanuvac | (perf. -anū![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
abhyavacar | (subjunctive 3. plural -c/arān-) to approach, assail ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
ācāryavacasa | n. the word of the holy teacher ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
acchāvac | to invite ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
adhikārthavacana | n. exaggeration, hyperbole ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
adhivac | (Aorist Imper. 2. sg. -vocā-,2 dual number -vocatam-,2. plural -vocata-) to speak in favour of, advocate ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
adhivacana | n. an appellation, epithet. | ||||||
![]() | |||||||
āhatyavacana | n. an explicit or energetic explanation. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
ākāśavacana | n. (in dramatic language) a voice from the sky, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
akavaca | mfn. having no coat of mail ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
alamarthavacas | n. a word of refusal or prohibition, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
amīvacātana | mf(ī-)n. driving away pains, diseases, or tormenting spirits ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anabhyavacāruka | mf(ā-)n. not attacking ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anabhyavacāruka | mfn. not rushing against, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
ananvavacāra | m. ([ ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anavacchinna | mfn. not intersected, uninterrupted ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anavacchinna | mfn. not marked off, unbounded, immoderate ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anavacchinna | mfn. undiscriminated. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anavacchinnahāsa | m. continuous or immoderate laughter. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anavacchitti | f. uninterruptedness, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anekavacana | n. the plural number. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anirvacanīya | mfn. unutterable, indescribable ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anirvacanīya | mfn. not to be mentioned. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
antaḥpurāvacara | m. an attendant in the women's apartments, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
antarvacana | mfn. ("having words inserted","containing or expressing, as it were, words"), ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anupravacana | n. study of the veda- with a teacher. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anupravacanādi | a gaRa of ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anupravacanīya | mfn. belonging to, or necessary for anupravacana- ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anuvac | to recite the formulas inviting to the sacrificial ceremony ; to repeat, reiterate, recite ; to communicate ; to study: Caus. -vacayati-, to cause to recite the inviting formulas, to cause to invite for some sacrificial act ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anuvacana | n. speaking after, repetition, reciting, reading ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anuvacana | n. lecture ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anuvacana | n. a chapter, a section ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anuvacana | n. recitation of certain texts in conformity with injunctions (prai![]() | ||||||
![]() | |||||||
anuvacanīya | mfn. referring to the anuvacana-, (gaRa anupravacanā![]() | ||||||
![]() | |||||||
anvabhyavacar | to come near, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anvabhyavacāram | ind. creeping after, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anvavacar | to insinuate one's self into, enter stealthily ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
anvavacāra | m. See /an-anvavacāra-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
āptavacana | n. speech or word of an authoritative person ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
arūpāvacara | m. plural (with devāḥ-) the gods of the formless heaven, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
āśīrvacana | n. a blessing, benediction ![]() | ||||||
![]() | |||||||
āśīrvacanākṣepa | m. a deprecatory benediction ([ exempli gratia, 'for example' if a wife wishes "a happy journey"to her departing husband though deprecating his departure]) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
asthitvac | f. the periosteum ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
aśvacakra | m. Name of a man ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
aśvacalanaśālā | f. a riding-house ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
aśvacaryā | f. following the (sacrificial) horse, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
asvacchanda | mfn. not self-willed, dependant ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
asvacchanda | mfn. docile ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
aśvacikitsā | f. "veterinary art", a work of jayadatta-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
ativac | to blame, to speak too loudly either in blaming or praising. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
āttavacas | (/ātta--) mfn. destitute of speech ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
āvac | A1. (Aorist 1. sg. /ā-voce- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avaca | "lower", in uccā![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacakṣ | A1. -c/aṣṭe- (imperfect tense -cakṣata-; Aorist 1. sg. -acacakṣam-,2. sg. -cakṣi-;Ved.Inf. -c/akṣe-) to look down upon ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacakṣaṇam | ind. (gaRa gotā![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacana | n. absence of a special assertion ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacana | mfn. not expressing anything ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacana | mfn. not speaking, silent ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacanakara | mfn. not doing what one is bid or advised. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacandramasa | n. disappearance of the moon ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacanīya | mfn. not to be spoken, improper ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacanīyatā | f. impropriety of speech. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacanīyatva | n. impropriety of speech. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacar | (3. plural -caranti-) to come down from (ablative) ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacara | m. the dominion or sphere or department of (in compound See kāmā![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacaraka | m. a footman, runner, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacāraṇa | mfn. running, ibidem or 'in the same place or book or text' as the preceding ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacāraṇa | n. (in med.) application ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacarantikā | f. (diminutive of pr. p. f. ntī-) stepping down from (ablative) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacārita | mfn. (in med.) applied ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacaskara | mfn. silent, not speaking. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacatnuka | m. (?) , Name of a country ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacaya | m. gathering (as flowers, fruits, etc.) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacāyin | mfn. gathering ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchad | ( chad-), -cchādayati- (ind.p. -cchādya-) to cover over, overspread ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchada | m. a cover ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchādana | n. covering, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchanna | mfn. covered over, overspread, covered with (instrumental case) ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchanna | mfn. filled (as with anger) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchāta | mfn. skinned ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchāta | mfn. reaped ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchāta | mfn. emaciated (as by abstinence) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avaccheda | m. anything cut off (as from clothes) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avaccheda | m. part, portion (as of a recitation) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avaccheda | m. separation, discrimination ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avaccheda | m. (in logic) distinction, particularising, determining ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avaccheda | m. a predicate (the property of a thing by which it is distinguished from everything else). ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchedaka | mfn. distinguishing, particularising, determining ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchedaka | m. "that which distinguishes", a predicate, characteristic, property ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchedana | n. cutting off ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchedana | n. dividing ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchedana | n. discriminating, distinguishing ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchedāvaccheda | m. removing distinctions, generalising ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchedya | mfn. to be separated. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchid | ( chid-) to refuse any one ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchinna | mfn. separated, detached ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchinna | mfn. (in logic) predicated (id est separated from everything else by the properties predicated) , distinguished, particularised ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchita | mfn. skinned ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchita | mfn. reaped ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avaccho | ( cho-), (ind.p. -cchāya-) to cut off ; to skin ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchurita | n. a horse-laugh ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacchuritaka | n. a horse-laugh ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avaci | (parasmE-pada -cinvat- ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avaci | (3. plural -cinvanti-) to examine ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacicīṣā | f. (Desiderative) a desire to gather ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacīravicīraka | mfn. dilapidation, ibidem or 'in the same place or book or text' as the preceding ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacita | mfn. gathered. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacṛt | (Potential -cṛt/et-) to let loose ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacūḍa | m. the pendent crest or streamer of a standard, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacūḍā | f. a pendent, tuft or garland (an ornament of peacock feathers hanging down) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacūla | m. equals ava-cūḍa- m. ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacūla | See ava-cūḍa-, column 1. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacūlaka | n. a chowri or brush (formed of a cow's tail, peacock's feathers, etc., for warding off flies) ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacūri | f. a gloss, short commentary. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacūrikā | f. a gloss, short commentary. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacūrṇ | -cūrṇayati-, (ind.p. -cūrṇya-) to sprinkle or cover with meal, dust, etc. ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacūrṇana | n. sprinkling with ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacūrṇita | mfn. sprinkled with powder, etc. ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avacūrṇita | mfn. (with flowers) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avyavaccheda | m. uninterruptedness ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avyavacchinna | mfn. uninterrupted ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
avyavacchinnam | ind. or in compound avyavaccihinna-- ([ ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bahalatvaca | n. the white flowering lodhra- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bahutvac | m. idem or 'm. (fr. bahu-+ tvac-),"having much bark", Betula Bhojpatra ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bahutvac | m. Astonia Scholaris ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bahuvacana | n. the plural number, the case-endings and personal terminations in the plural number ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bahvac | mfn. (in gram.) having several vowels, polysyllabic. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bahvacka | mfn. (in gram.) having several vowels, polysyllabic. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bālākavaca | mn. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
baṭukabhairavakavaca | mn. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
baṭukakavaca | m. or n. Name of chapter of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhadrakālīkavaca | n. Name of chapter of ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhagavac | in compound for vat-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhagavaccaraṇāravindadhyāna | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhagavacchāstra | (for vat-śā-) n. Name of chapter of ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhāratanirvacana | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhārgavacampū | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhavacandra | m. Name of a man ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhāvacandrikā | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhavacchada | m. prevention of births or transmigration ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhavacchada | m. Name of a grāma- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhavacchid | mfn. preventing births or transmigration ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhāvaceṣṭita | n. amorous gesture, wanton sport ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhāvacintā | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhāvacintāmaṇi | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhāvacūḍāmaṇi | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhavadvacana | n. your honour's speech ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhavānīkavaca | n. " bhavānī- armour", Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhāvavacana | mfn. signifying a state or action, denoting the abstract notion of a verb ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhāvavacana | mfn. equals bhāva-kartṛka-, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhinnavacana | mf(ā-)n. containing words of different number ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhinnavacana | n. incongruity of number in a comparison ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bhuvaneśvarīkavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bodhisattvacaryā | f. the actions or condition of a bodhisattva- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bodhisattvacaryālvatāra | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
brāhmaṇavacana | n. the statement of a brāhmaṇa- text ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
brahmāstrakavaca | mn. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
brahmatvac | m. or f. (?) Alstonia Scholaris ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
bṛhattvac | m. Alstonia Scholaris ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
buddhavacana | n. "Buddha's word", the Buddhist sūtra-s ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
cāritrakavaca | mfn. cased in the armour of good conduct ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
cāṭuvacana | n. a pleasing word, flattery ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
citratvac | m. "having variegated bark", the birch ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
daivacintā | f. (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
daivacintaka | m. "reflecting on fate", astrologer, Name of śiva- ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
daivacintaka | m. fatalist ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
daivacintana | n. (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dakṣiṇāvacara | mfn. (an embryo) moving in the right part (of the womb) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
daurvacasya | n. evil speech ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devacakra | n. a divine wheel ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devacakra | n. (with śākta-s)"the holy circle" , Name of a mystical diagram ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devacandra | m. Name of a man ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devacarita | n. the course of action or practices of the gods ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devacaryā | f. service of the gods ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devacaryopaśobhita | mfn. beautified by it (as a hermitage) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devacchanda | m. a necklace of pearls (composed of 100 or 103 or 81 or 108 strings) ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devacchandaprāsāda | m. a temple consecrated to a god ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devacchandas | n. a divine metre ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devacchandasa | n. a divine metre ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devacikitsaka | m. divine physician ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devacikitsaka | m. dual number the two aśvin-s ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devacitta | n. the will of the gods ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devakavaca | n. divine armour ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devavacanā | f. "having divine speech", Name of a gandharvā- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
devīkavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dhanvacara | mfn. going in a desert land ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dhanvacyut | mfn. shaking the ground, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dhānyatvac | f. husk of corn ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dharmapravacana | n. promulgation of the law ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dharmaśāstravacana | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dharmaśāstroddhṛtavacana | n. plural Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dharmitāvaccheda | m. Name of work | ||||||
![]() | |||||||
dharmitāvacchedakapratyāsatti | f. Name of work | ||||||
![]() | |||||||
dharmitāvacchedakapratyāsattinirūpaṇa | n. Name of work | ||||||
![]() | |||||||
dharmitāvacchedakarahasya | n. Name of work | ||||||
![]() | |||||||
dharmitāvacchedakatāvāda | m. Name of work | ||||||
![]() | |||||||
dharmitāvacchedakatāvādārtha | m. Name of work | ||||||
![]() | |||||||
dharmitāvacchedakavāda | m. Name of work | ||||||
![]() | |||||||
dhruvacakra | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dhruvacarita | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dhruvacyut | mfn. shaking the immovable ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dhyānāvacara | m. plural Name of a class of Buddhist deities (see na-gocara-). ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dīrghavacchikā | (fr. vatsa-? ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dravaccakra | mfn. having rapid wheels ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dṛḍhatvac | m. "tough-barked", a kind of reed ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
drohavacana | n. injurious language ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
duravacchada | mfn. difficult to be veiled or hidden ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
durgākavaca | m. or n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
durvaca | mfn. difficult to be spoken or explained or asserted or answered ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
durvaca | mfn. speaking ill or in pain ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
durvaca | n. abuse, censure ![]() | ||||||
![]() | |||||||
durvaca | n. evil or unlucky speech ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
durvacaka | mfn. difficult to be answered (?) ![]() | ||||||
![]() | |||||||
durvacakayoga | m. plural a particular art Scholiast or Commentator on ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
durvacana | n. plural bad or harsh language ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
durvacas | n. idem or 'n. plural bad or harsh language ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
durvacas | mfn. using bad or harsh language ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
durvacas | mfn. difficult to be explained or answered ![]() | ||||||
![]() | |||||||
durvacastva | n. ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
durvacatva | n. durvaca | ||||||
![]() | |||||||
dvaivacana | mf(ī-)n. relating to the dual ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dvaṃdvacara | (L.) (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dvaṃdvacārin | (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dvīpāntaravacā | f. Smilax China ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dvirvacana | n. repetition, reduplication, ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dvivacana | n. the dual and its endings ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dvivacanānta | m. a dual-termination ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dvivacas | n. equals -vacana- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
dyukṣavacas | mfn. (kṣ/a--) uttering heavenly words, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
ekavacana | n. the singular number ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
etāvac | (by saṃdhi- for et/āvat-below) . ![]() | ||||||
![]() | |||||||
etāvacchas | (t-śas-) ind. so many times, so often ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
gāḍhavacas | m. "making a penetrating sound", a frog ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
gāndharvacitta | mfn. one whose mind is possessed by the gandharva-s ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
gandhatvac | f. the fragrant bark of Feronia elephantum ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
gaṇitatattvacintāmaṇi | m. Name of a commentator or commentary on ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
gauratvac | m. "white-barked", Terminalia Catappa ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
gavacī | f. equals gavā![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
ghanatvac | m. "thick-barked", a kind of lodhra- tree ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
gotvac | f. "an ox-hide or cow's hide" ![]() | ||||||
![]() | |||||||
grīvacchinna | mf(/ā-)n. one whose neck is cut ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
guḍatvac | n. the aromatic bark of Laurus Cassia ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
guḍatvaca | n. idem or 'n. the aromatic bark of Laurus Cassia ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
guḍatvaca | n. mace ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
guṇavacana | n. "word denoting a quality", an attributive, adjective ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
guṇavacana | mfn. denoting a quality, used as an adjective, iv, 1, 42 ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
gūrtavacas | (t/a--) mfn. speaking agreeably, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
hanumadekamukhakavaca | n. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
hanumatkavaca | n. " hanumat-'s breast-plate", Name of various hymns (addressed to the five-headed hanumat- in various purāṇa-s). ![]() | ||||||
![]() | |||||||
harināmakavaca | n. Name of work | ||||||
![]() | |||||||
haritvac | mfn. yellow-skinned ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
haryaśvacāpa | m. " indra-'s bow", the rainbow ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
hetuvacana | n. a speech accompanied with arguments ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
himavacchiras | n. (for -śiras-) the summit of the himālaya- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
hiraṇyakavaca | mfn. having golden armour (said of śiva-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
hiraṇyakavacodbhava | m. Name of śiva- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
hiraṇyatvac | (h/iraṇya--.) mfn. having a golden covering, coated with gold ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
hiraṇyatvaca | mfn. having skin bright as gold ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
hiraṇyatvacas | (h/iraṇya--) mfn. having a golden skin, (or) having a golden caparison ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
hitavacana | n. friendly advice, good counsel ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
jalanidhivacas | n. plural "ocean-words" equals sāmudrika-śāstra- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
jalaukāvacāraṇīya | mfn. treating on the application of leeches ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
jātivacana | m. (scilicet śabda-) equals -śabda- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
jīvacūrṇa | n. plural living animals (such as"centipedes", Scholiast or Commentator) ground to powder, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kalavacas | mfn. speaking sweetly, singing ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kalyāṇavacana | n. friendly speech, good wishes. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kāmāvacara | m. plural the spheres or worlds of desire (six in number, also called devaloka-,q.v) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kāmāvacara | m. the gods or inhabitants of the worlds of desire (1. cāturmahārāja-kāyikās-;2. trāyastriṃśās-;3. tuṣitās-;4. yāmās-;5. nirmāṇa-ratayas-;6. paranirmitavaśa-vartinas-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kapaṭavacana | n. deceitful talk. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kapilasāṃkhyapravacana | n. Name of work (equals sāṃkhya-pravacana-) ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kapilasāṃkhyapravacanabhāṣya | n. Name of a commentary on the above. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kapitthatvac | f. the bark of Feronia Elephantum ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
karmapravacanīya | mfn. "employed to denote an action" ![]() | ||||||
![]() | |||||||
karmapravacanīya | m. (scilicet śabda-;in grammar) a term for certain prepositions or particles not connected with a verb but generally governing a noun (either separated from it or forming a compound with it;a karma-pravacanīya- never loses its accent, and exercises no euphonic influence on the initial letter of a following verb;See also upa-sarga-, gati-,and nipāta-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
karmavacana | n. (with ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavaca | mn. (![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavaca | mn. any covering ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavaca | mn. a corset, jacket ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavaca | mn. bark, rind ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavaca | m. a war-drum, a kettle-drum ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavaca | n. a piece of bark or birch-leaf or any substance inscribed with mystical words and carried about as an amulet, any amulet, charm ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavaca | n. a mystical syllable (such as hum-,or hūm-) forming part of a mantra- used as an amulet ([ see bīja-]) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavaca | m. the tree Oldenlandia herbacea ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavaca | m. the tree Hibiscus Populneoides ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavacadhara | mfn. equals -hara- below. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavacahara | mfn. wearing a coat of mail or jacket ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavacahara | mfn. wearing an amulet ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavacahara | m. a kṣatriya- youth when arrived at the age suitable for martial training ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavacapāśa | m. the fastening of a coat of mail ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavacapattra | n. a birch-leaf ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavacapattra | n. a species of birch ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavacaśiva | m. Name (also title or epithet) of a śaiva- ascetic, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kāvacika | n. (fr. k/avaca-), a multitude of men in armour ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavacin | mfn. covered with armour, mailed ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavacin | m. Name of śiva- ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavacin | m. of a son of dhṛta-rāṣṭra- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kavacita | mfn. covered with armour ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kharatvac | f. "having a rough bark", Name of a plant (equals alambuṣā-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kirmīratvac | m. "having a variegated rind", the orange tree ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
krakacatvac | m. idem or 'm. "saw-leaved", Pandanus odoratissimus ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kṛṣṇakavaca | n. a kind of prayer or mantra- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kusumāvacaya | m. gathering flowers ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kuvaca | mfn. using bad language, abusive ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
kuvalayāśvacaritra | n. "the adventures of kuvalayā![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
laghuvṛtttyavacūrikā | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
lakṣmaṇakavaca | n. Name of a hymn in praise of lakṣmaṇa-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
lakṣmīkavaca | n. Name of various kavaca-s ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
lakṣmīnṛsiṃhakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
lalitasvacchanda | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
lokavacana | n. people's talk public rumour ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mādhavacampū | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mādhavacandrakara | m. Name of a medical writer ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mādhavacarita | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mādhavacikitsā | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
madhuratvaca | m. Grislea Tomentosa ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
madhuravacana | mfn. sweetly-speaking ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
madhuvacas | (m/adhu--) mfn. sweet-voiced, sweetly or friendly speaking ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
madvacana | n. my word, my order ![]() | ||||||
![]() | |||||||
madvacana | etc. See . ![]() | ||||||
![]() | |||||||
madvacanāt | ind. in my name, from me ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mahākālabhairavatantreśarabhakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mahākālakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mahākāśabhairavakalpeśarabheśvarakavaca | (hā![]() | ||||||
![]() | |||||||
mahāpuruṣapāvanakavacc | n. a particular magical formula ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mahātripurasundarīkavaca | n. Name of a kind of magical spell ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mallārikavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
maṅgalavacas | a benedictory or congratulatory speech, congratulation ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mañjuvacana | (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mantravacana | n. the recitation of a sacred text ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
maryādāvacana | n. statement of the limit ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mastiṣkatvac | f. the membrane surrounding the brain ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
matavacas | mfn. heeding words or prayers (said of the aśvin-s) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mātavacasa | m. patronymic fr. matavacas- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mātṛkājaganmaṅgalakavaca | n. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
māyāvacana | n. a deceptive or hypocritical speech ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
meḍhratvac | f. equals -carman- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
meghadūtāvacūri | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mīmāṃsātattvacandrikā | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mithyātvanirvacana | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mithyāvacana | n. telling an untruth ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mṛdutvac | m. Betula Bhojpatra ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mṛdutvac | m. Saccharum Munja ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mṛṣāvacana | n. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
muhurvacas | n. equals -bhāṣā- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
mūlavacana | n. primary words, a fundamental text ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nāradavacana | n. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nārāyaṇakavaca | mn. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nārīkavaca | m. "having women for armour", Name of mūlaka- (king of the solar line and son of aśvaka-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nātyāyatavacanatā | f. the not having too loud a voice (or"not having a large mouth", one of the 80 minor marks of a buddha-), ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
navacatvāriṃśa | mf(ī-)n. the 49th ![]() | ||||||
![]() | |||||||
navacatvāriṃśat | f. 49. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
navacchadi | (n/a-) mfn. having 9 roofs ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
navacchātra | m. new scholar, novice ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
navagrahakavaca | mn. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
navyadharmitāvacchedakavādārtha | m. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nighaṇṭukhaṇḍanirvacana | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nirvac | (Aorist -avocat- ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nirvacana | mfn. not speaking, silent ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nirvacana | mfn. unobjectionable, blameless ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nirvacana | n. speaking out, pronouncing ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nirvacana | n. a saying or proverb ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nirvacana | n. interpretation, explanation, etymology ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nirvacanam | ind. silently ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nirvacanīya | m. equals next (see a-nirv-). 2. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nivac | (only Aorist -avocat-), to speak, say ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nivacana | n. expression, address ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nivacana | n. proverbial expression ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nivacanekṛ | (ind.p. -kṛtvā-,or -kṛtya-), to obstruct the speech, cease to speak ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nivātakavaca | m. one whose armour is impenetrable, Name of the grandson of hiraṇya-kaṣipu- ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nivātakavaca | m. plural of a class of dānava-s or daitya-s ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nṛsiṃhakavaca | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
nyavacar | P. -carati-, to enter into, penetrate ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pādmavacana | n. Name of work or chapter of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pāñcarātravacana | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pāṇḍavacarita | n. Name of 2 poems. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
paramahaṃsakavaca | mn. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
parāvac | P. -vakti-, to contradict (opp. to anu-vac-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
paripārśvacara | mfn. going at or by one's side ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
paripravac | (only Aorist -pravocan-), to tell anything earlier than another person (accusative), ChUP. iv, 10, 2. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pārśvacandra | m. Name of an author ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pārśvacara | m. an attendant ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pārśvacara | m. plural attendants, retinue ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
paruṣavacana | mfn. speaking harshly or unkindly ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
paruṣavacana | n. harsh or contumelious speech ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
paryavacchid | ( -ava-chid-) P. -cchinatti- (-cchinadāni-), to cut off on both sides or all round ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
paryāyavacana | n. a convertible term, synonym vArttika on ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
picchilatvac | m. Grewia Elastica ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
picchilatvac | m. an orange tree or orange-peel ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
piśunavacana | n. (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prāgvacana | n. a former decision ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prāgvacana | n. any. thing formerly decided or decreed ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pramātvacihna | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
praṇayavacana | n. a declaration of love or affection ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
praṇayimādhavacampū | f. Name of a poem. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prapañcavacana | n. diffuse or prolix discourse ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
praśaṃsāvacana | n. plural a laudatory speech ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
praśastavacana | n. plural laudatory words, praises ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prastāvacintāmaṇi | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pratikūlavacana | n. refractory speech, contradiction ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pratimādravyādivacana | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pratīpavacana | n. contradiction ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pratipravac | (only perfect tense -pr/ovāca-and ind.p. -pro![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prativac | P. -vakti-, to announce, indicate, recommend ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prativacana | m. a verse or formula serving as an answer ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prativacana | n. a dependent or final clause in a sentence ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prativacana | n. an answer ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prativacana | n. an echo ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prativacanīkṛta | mfn. answered ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prativacas | n. (also with uttara-) an answer, reply ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prativacas | n. an echo ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pratyayaprativacana | n. a certain or distinct answer, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravac | P. -vakti- (infinitive mood -v/āce- ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacana | m. one who exposes, propounds ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacana | n. speaking, talking ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacana | n. recitation, oral instruction, teaching, expounding, exposition, interpretation (see sāṃkhya-pravacana-bhāṣya-) ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacana | n. announcement, proclamation ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacana | n. excellent speech or language, eloquence ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacana | n. an expression, term ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacana | n. a system of doctrines propounded in a treatise or dissertation ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacana | n. sacred writings (especially the brāhmaṇa-s or the vedā![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacana | n. the sacred writings of Buddhists (ninefold) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacana | n. the sacred writings of the jaina-s ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacana | n. (am-,enclitic after a finite verb gaRa gotrā![]() | ||||||
![]() | |||||||
prāvacana | (![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prāvacana | nika- etc. See under 3. prā-, . ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacanakartṛ | m. a proclaimer, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacanapaṭu | mfn. skilled in speaking, eloquent ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacanasāragāthā | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacanasāroddhāra | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prāvacanika | (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacanīya | mfn. to be taught or propounded ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacanīya | mfn. to be well or elegantly spoken ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacanīya | m. a propounder, teacher ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravacanīya | m. a good speaker ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pravṛttivacana | mfn. (a word) expressing activity ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prītipramukhavacana | n. a speech preceded by kindness, kind speech, affectionate words ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prītivacana | (A.) (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
prītivacas | (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
priyavacana | mfn. one whose words are kind or friendly, speaking kindly ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
priyavacana | m. equals bhakti-mān rogī- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
priyavacana | n. kind or friendly speech ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
priyavacas | mfn. speaking kindly, not out of tune ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
priyavacas | n. kind or friendly speech ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pṛṣṭaprativacana | n. the act of answering a question or inquiry ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pṛthaktvacā | f. "diverse-barked", Sanseviera Zeylanica ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
punarvacana | n. saying again, repetition, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
purudevacampū | f. Name of a poem. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
puruṣavacas | mfn. called puruṣa- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pūrvacintana | n. former cares or trouble ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pūrvacit | mfn. piling up first, preceding in piling up ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pūrvacitī | f. wrong reading for -cittī- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pūrvacitta | (p/ūrva--) mfn. wrong reading for -cit- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pūrvacitti | f. (pūrv/a--) foreboding, presentiment (only dative case"at the first notice, forthwith") ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pūrvacitti | f. (prob.) first notion or conception ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pūrvacitti | f. Name of an apsaras- ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pūrvacitti | f. (prob.) wrong reading for -cita- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pūrvacittī | (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pūrvacittikā | (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pūrvacodita | mfn. formerly stated or prescribed ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
pūrvacoditatva | n. ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
puṣpāvacaya | m. gathering flower ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
puṣpāvacāyikā | f. the gathering of flower (a kind of play or sport) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
puṣpāvacāyin | m. gathering flower, a flower-gatherer ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rādhākavaca | m. n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rāghavacaitanya | m. Name of a poet ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rāghavacaritra | n. Name of a modern abridgment of the rāmāyaṇa-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rājarājeśvarīkavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rāmacandrakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rāmakavaca | n. " rāma-s's breastplate or charm", Name of a chapter of the brahmayāmala-tantra-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rāmarakṣākavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rāmatrailokyamohanakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rāmavacana | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rāmavajrapañjarakavaca | n. Name of work | ||||||
![]() | |||||||
rāmāyaṇanirvacana | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
raṇesvaccha | (!) m. a cock ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
reṇukākavaca | n. Name of a particular kavaca-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rūḍhavacana | n. equals rūḍhi-śabda- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rudrakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rudrakavacastotra | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rukmakavaca | m. Name of a grandson of uśanas- ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
rūpāvacara | m. plural (with Buddhists) Name of one of the 18 classes of gods of the world of form ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śabdārṇavacandrikā | f. Name of commentator or commentary ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śabdārthanirvacana | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śabdārthanirvacanakhaṇḍaṇa | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sadānvacatana | mfn. scaring them away ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sadāśivakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sādhyatovacchedaka | n. the distinguishing property of the thing to be proved ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sadvacas | n. a fair speech ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sahasrakavaca | m. Name of a mythical personage, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
saindhavacūrṇa | n. powdered rock-salt ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sākalyavacana | n. complete perusal ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sakavaca | mfn. having armour or mail, mailed ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śakyatvatāvacchedaka | n. śakyatva | ||||||
![]() | |||||||
śallakītvac | f. the bark of Boswellia Thurifera ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śāluveśakavaca | n. Name of a kavaca- (q.v) ![]() | ||||||
![]() | |||||||
samānavacana | mfn. equals sa-v- ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sāmānyavacana | mfn. expressing a common property ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sāmānyavacana | mfn. expressing a general or a wider notion ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sāmānyavacana | n. a substantive (as opp. to its attribute) ![]() | ||||||
![]() | |||||||
samāvac | in compound for sam/āvat- below. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
samavacchad | ( chad-) Causal -chādayati- (Passive voice -cchādyate-), to cover completely over, conceal, obscure ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
samavacchanna | mfn. covered all over ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
samāvacchas | (for -śas-) ind. equally, similarly, in like manner ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
samāvacchas | etc. See samāvac-, . ![]() | ||||||
![]() | |||||||
saṃdhāvacana | n. allusive speech (see saṃ-dhāya-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
saṃdhyāsūtrapravacana | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śaṃkarakavacā | f. Name of a kavaca-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sāṃkhyapravacana | n. equals yoga-sūtra-, or equals sāṃkhya-sūtra- ([qq. vv.]) ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sāṃkhyapravacanabhāṣya | n. (or sāṃkhya-bh-) Name of a commentator or commentary on the sāṃkhya-sūtra- by vijñāna-bhikṣu-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sāṃkhyatattvacandrikā | f. equals sāṃkhya-c- above. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
saṃnaddhakavaca | mfn. one who has girded on his armour, clad in mail or accoutred ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sampravac | P. -vakti-, to explain or declare together ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
saṃvac | P. -vakti- (in the nonconj. tenses also A.) , to proclaim, announce, publish, communicate ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śanaiścarakavaca | mn. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śāṇḍilyasūtrapravacana | n. Name of Comm. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
saptaśatakavacavivaraṇa | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śarabhakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śarabheśvarakavaca | n. Name of chapter of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śārikākavaca | n. Name of a chapter of rudrayāmala-tantra-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sārthavāhavacas | n. the proclamation of the captain of a caravan, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sarvacakrā | f. (with Buddhists) Name of a tantra- deity ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sarvacakravicāra | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sarvacaṇḍāla | mfn. "wholly a caṇḍāla-", Name of a māra-putra- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sarvacandra | m. Name of an author ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sarvacārin | m. "all-pervading", Name of śiva- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sarvacarita | n. Name of a drama. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sarvacarmīṇa | mfn. wholly made of leather ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sarvacarmīṇa | mfn. made of every kind of skin or leather ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sārvacarmīṇa | mfn. (equals sarva-c-) wholly made of leather ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sarvacaru | m. Name of a man ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sarvacohandaka | mfn. all-winning or all-captivating ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sarvarakṣaṇakavaca | n. an all-preserving amulet or charm ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śaśvacai | See ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śaśvacchānti | f. (for vat-ś-) everlasting peace or tranquillity, eternal rest ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śatrusaṃhananakavaca | mn. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satvac | (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satvaca | (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satvacas | (s/a--) mfn. idem or '(![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satyavacana | n. the speaking of truth ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satyavacana | n. a promise, solemn assurance ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satyavacana | n. claiming of merit or reward ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satyavacana | mfn. speaking the truth ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satyavacanārtham | ind. for the sake of telling the truth ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satyavacas | n. veracity, truth ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satyavacas | mfn. true-speaking ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satyavacas | m. a ṛṣi- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
satyavacas | m. Name of a man ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
saubhāgyakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
savacana | mfn. equals samāna-v- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sāvacāraṇa | mfn. together with the application ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śeṣāvacayana | n. gathering up remnants, collecting what remains ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śilātvac | f. equals -valkā- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śivacakra | n. Name of a particular mystical circle ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śivacampū | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śivacandra | m. Name of the great grandfather of the late mahārāja- satīśacandra- rāya- (author of the aṣṭādaśottara-śata-ślokī-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śivacandra | m. (with siddhā![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śivacaritra | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śivacatuḥślokīvyākhyā | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śivacaturdaśī | f. the 14th day of the dark half of the month māgha- kept as a festival in honour of skanda- (= śiva-rātri- q.v) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śivacaturdaśīvrata | n. a fast and other observances on that day ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śivacitta | m. Name of a man ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śivakavaca | n. Name of various kavaca-s (q.v) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
skandakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
ślakṣṇatvac | m. "having a smooth bark", Bauhinia Tomentosa ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śleṣmātakatvac | f. the bark of Cordia Latifolia ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śmaśānakālīkavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
snehavacas | n. words of love or affection ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
solluṇṭhavacana | n. (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śrāddhavacanasaṃgraha | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śrāddhopayogivacana | n. śrāddhopayogin | ||||||
![]() | |||||||
śrautapadārthanirvacana | n. an explanation of technical terms occurring in śrauta- sacrifices (compiled about 1880 by Benares Pandits). ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śrāvaṇaniṣedhavacana | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śrīcakranyāsakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śrīkavaca | n. Name of a kavaca- (q.v) ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śrīnivāsakavacāntastotra | n. plural Name of various stotra-s from the agni-purāṇa- ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śrīvacanabhūṣaṇamīmāṃsā | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śrutivacana | n. a Vedic precept ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
stavacintāmaṇi | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sthūlatvacā | f. Gmelina Arborea ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
stutivacana | n. (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
stutivacas | n. (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śubhāśīrvacana | n. śubhāśis | ||||||
![]() | |||||||
sudarśanakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sudṛḍhatvacā | f. Gmelina Arborea ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sudurvaca | mfn. very difficult to be answered ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sudurvacas | n. a very hard word ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śukadevacaritra | n. Name of a chapter of the mahā-bhārata-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śuklavacā | f. Terminalia Chebula ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sukumāranakhatvac | mfn. having very delicate nails and skin ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sukumāratanutvac | mfn. having very soft and delicate skin ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śūlinīkavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sundarīkavaca | mn. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
suptatvac | mfn. "having the skin be numbed", paralytic ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
surabhitvac | f. cardamoms ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sūryakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sūryanārāyaṇakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sūryatvac | (s/ūrya--) mfn. having a skin or covering as bright as the sun ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sūryatvaca | mfn. idem or '(s/ūrya--) mfn. having a skin or covering as bright as the sun ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sūryatvacas | (sūrya--) mfn. idem or 'mfn. idem or '(s/ūrya--) mfn. having a skin or covering as bright as the sun ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
sutvac | (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
suvaca | mfn. easy to be said ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
suvacā | f. "speaking well", Name of a gandharvī- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
suvacana | n. good speech, eloquence ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
suvacana | mfn. speaking well, eloquent ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
suvacanī | f. Name of a goddess ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
suvacas | mfn. equals prec. ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
suvacasyā | f. a beautiful verse or hymn ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śvac | or śvañc- cl.1 A1. (![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śvacakra | n. "chapter on dogs", Name of the 89th adhyāya- of ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacakṣus | n. one's own eye ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śvacaṇḍāla | m. one whose father is a Brahman and mother a caṇḍālī- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śvacaṇḍāla | n. (gaRa gavā![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacara | mfn. self-moving, having one's own motion ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacara | sva-cetas- etc. See . ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacaraṇaparṣad | f. a college or community of members of one's own caraṇa- or sect ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śvacaryā | f. a dog's state of life ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacaryā | f. one's own nature ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svaccha | mf(ā-)n. very transparent or clear, pellucid, crystalline ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svaccha | mf(ā-)n. bright-coloured ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svaccha | mf(ā-)n. clear, distinct (as speech) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svaccha | mf(ā-)n. pure (as the mind or heart) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svaccha | mf(ā-)n. healthy, sound, convalescent (in this sense perhaps Prakrit for svastha-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svaccha | m. rock-crystal ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svaccha | m. the jujube tree ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchā | f. white dūrvā- grass ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svaccha | n. a pearl ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svaccha | n. an alloy or amalgam of silver and gold ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svaccha | n. pure chalk etc. (equals vimalo![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchabhāva | m. transparence ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchadhātuka | n. an alloy of silver and gold ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchadravya | n. the crystalline humour ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchaka | mfn. very clear or bright (said of cheeks) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchamaṇi | m. "clear-gem", crystal ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchanda | m. one's own or free will, one's own choice of fancy (in the beginning of a compound, dāt-, dena-,or da-tas-,"at one's own will or pleasure","spontaneously","independently","freely") ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchanda | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchanda | mf(ā-)n. following one's own will, acting at pleasure, independent, uncontrolled, spontaneous ( svacchandam am- ind.) ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchanda | mf(ā-)n. uncultivated, wild ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchanda | m. Name of skanda- ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchanda | etc. See . ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandabhairava | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandabhairavarasa | m. a particular rasa- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandabhaṭṭārakabṛhatpūjāpattrikāvidhi | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandacara | mf(ā-)n. moving about at will, independent ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandacārin | mfn. idem or 'mf(ā-)n. moving about at will, independent ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandacāriṇī | f. an independent woman ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandaka | mfn. equals -cchanda- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandam | ind. svacchanda | ||||||
![]() | |||||||
svacchandamaraṇa | n. dying at one's own will (a faculty bestowed on bhīṣma-) ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandamṛtyuka | mfn. having death in one's own power ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandanaya | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandanāyaka | m. a particular rasa- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandapaddhati | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandaśāktāgama | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandasaṃgraha | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandasārasaṃgraha | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandatā | f. independent action, uncontrolled behaviour ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandatantra | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandatantrarāja | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandatas | ind. at will or pleasure, spontaneously ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandavanajāta | mfn. growing spontaneously or wild in a forest ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchandoddyota | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchapattra | n. "transparent leaf", talc ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchatā | f. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchatva | n. perfect clearness or transparency or purity ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchavāluka | n. a kind of semi-metal ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacchikā | f. equals aṅguli-saṃdaṃśa- (See additions) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svacetas | n. one's own mind (sā-,"out of one's own head") ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śvacillī | f. a kind of vegetable (equals śunaka-c-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svāgatavacana | n. the uttering of welcome, the word welcome ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svāptavacana | mfn. (used in explaining sv-apivāta-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svaratattvacamatkāra | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svastivacana | n. pronouncing the word svasti-, benediction ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
svavacchanna | mfn. well covered ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śvetavacā | f. Name of two kinds of plant (equals ativiṣā-or equals śukla-vacā-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
śyāmākavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tāḍāvacara | n. a kind of musical instrument ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tāḍāvacara | n. ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tadvacaḥpratīta | mfn. believing his words. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
taijanitvac | a kind of lute ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tālāvacara | m. (see tādā![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tālāvacaraṇa | m. idem or 'm. (see tādā![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tanutvac | m. idem or 'mfn. thin-skinned ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tanutvac | m. the cinnamon tree ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tanutvac | m. Cassia Senna ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tanutvaca | m. Premna spinosa ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tārākavaca | n. Name of a chapter of ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tathyavacana | n. a promise ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tattvacandra | m. "truth-moon", Name of a commentator or commentary on prakriyā-kaumudī- ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tattvacandra | m." tattva--moon", Name of a commentator or commentary on -kaumudī- ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tattvacintāmaṇi | m. Name of a philos. work by gaṅge![]() | ||||||
![]() | |||||||
tattvacintāmaṇi | m. of another work ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tāvac | in compound for vat-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tāvacchas | (śas-) ind. (![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tāvacchata | (śata-) mf(ī-)n. containing so many hundreds ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
triḥsahavacana | n. Name of a text ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tṛṇatvaca | m. a kind of grass ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
turīyakavaca | n. Name of a spell. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvac | cl.6. cati-, to cover ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvac | f. skin (of men, serpents etc.), hide (of goats, cows etc.) ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvac | f. a cow's hide (used in pressing out the soma-), ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvac | f. a leather bag ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvac | f. (figuratively"a cloud") i & ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvac | f. bark, rind, peel ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvac | f. Cassia bark ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvac | f. cinnamon, cinnamon tree ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvac | f. a cover (of a horse) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvac | f. surface (of the earth) ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvac | f. with kṛṣṇ/ā- or /asiknī-,"the black cover", darkness ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvac | f. a mystical Name of the letter ya- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvaca | n. skin (in fine compositi or 'at the end of a compound' See mukta--, mṛdu--) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvaca | n. cinnamon, cinnamon tree ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvaca | n. Cassia bark ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvacā | f. skin ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvaca | f. see guḍa-- ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvaca | f. tanu-- and pṛthak-tvacā-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvacana | n. skinning ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvacāpattra | n. Cassia bark ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvacas | See s/a--, s/ūrya--, h/iraṇya--. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvacasya | mfn. being in the skin ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvacaya | Nom. yati-, to skin ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvacāyani | m. patronymic fr. c- ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvacisāra | m. (![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvaciṣṭha | mfn. having the best or an excellent skin ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvacita | mfn. skinned ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvacīyas | mfn. having a better skin ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
tvacya | mfn. conducive to healthiness of skin ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
uccāvaca | mfn. high and low, great and small, variegated, heterogeneous ![]() | ||||||
![]() | |||||||
uccāvaca | mfn. various, multiform, manifold ![]() | ||||||
![]() | |||||||
uccāvaca | mfn. uneven, irregular, undulating ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
upavac | A1. (perfect tense 3. plural -ūcir/e- ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
ūrdhvacaraṇa | mfn. having the feet upwards ![]() | ||||||
![]() | |||||||
ūrdhvacaraṇa | m. a kind of ascetic or devotee ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
ūrdhvacaraṇa | m. Name of the fabulous animal śarabha- (which has four of its eight feet upwards) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
ūrdhvacit | mfn. heaping or piling up ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
ūrdhvacūḍa | mfn. (hair) tied up in a tuft, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
utpattikālāvacchinnatva | n. exact limitation of the time of origin (exempli gratia, 'for example' of a jar) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vācyavacakatva | n. (![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vagalāmukhīkavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vajrakavaca | mn. adamantine mail ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vajrakavaca | m. a particular samādhi- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vāktvaca | n. sg. (said to be a dvaṃdva- compound) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vāmāvacara | mfn. keeping on the left side ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vanabhojanapuṇyāhavacanaprayoga | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
varāhakavaca | n. Name of a kavaca- (q.v) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
varatvac | m. Azadiraehta Indica ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
varatvaca | m. Azadiraehta Indica ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vasantotsavacarita | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vāsavacāpa | m. " indra-'s bow", a rainbow ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vedānuvacana | n. repetition or recitation of the veda- ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vedānuvacana | n. sacred doctrine ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vedavacana | n. a text of the veda- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
veṅkaṭeśakavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vetālakavaca | n. Name of a kavaca- (q.v) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vidagdhavacana | mfn. clever or skilful in speech ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vidhvastakavaca | mfn. one whose armour is destroyed ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vidvac | in compound for vidvat-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vidvaccakora | m. (with bhaṭṭa-) Name of a lexicographer ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vidvaccittaprasādinī | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vighneśvarakavaca | n. vighneśvara | ||||||
![]() | |||||||
vikavaca | mfn. armourless ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vipravacas | (v/ipra--) mfn. one whose words are inspired ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vīrabhadradevacampū | f. vīrabhadradeva | ||||||
![]() | |||||||
vīrabhadrakālikāvacana | n. Name of a chapter of the vīra-bhadra-tantra- ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśālatvac | m. Bauhinia Variegata or Alstonia Scholaris ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśeṣavacana | n. "distinguishing or defining word", an adjective, apposition ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśeṣavacana | n. a special text, special rule or precept ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viṣṇukavaca | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viṣuvacchāyā | f. the shadow of the gnomon or index of a dial at noon when the sun is on the equinoctial points ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśvacakra | n. "world-wheel", a wheel made of gold representing the universe (or the gift of such a wheel offered to Brahmans) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśvacakradanavidhi | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśvacakrātman | m. Name of viṣṇu- ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśvacakṣa | mfn. all-seeing ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśvacakṣaṇa | (viśv/a--) mfn. idem or 'mfn. all-seeing ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśvacakṣas | (viśv/a-) mfn. idem or '(viśv/a--) mfn. idem or 'mfn. all-seeing ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśvacakṣus | mfn. idem or '(viśv/a-) mfn. idem or '(viśv/a--) mfn. idem or 'mfn. all-seeing ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśvacamatkṛti | f. Name of commentator or commentary ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśvacandra | mfn. all-radiant, all-brilliant ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśvacarṣaṇi | (viśv/a--.) mfn. equals -kṛṣṭi- ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viśvacyavas | m. one of the seven principal rays of the sun ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
viṭṭhalakavaca | n. Name of a kavaca- (q.v) ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vivac | P. -vakti- (rarely A1.), to, declare, announce, explain, solve (a question) ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vivacas | See . ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyadhikaraṇadharmāvacchinnābhāva | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyadhikaraṇadharmāvacchinnābhāvakroḍa | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyadhikaraṇadharmāvacchinnābhāvapariṣkāra | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyadhikaraṇadharmāvacchinnābhāvaprakāśa | m. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyadhikaraṇadharmāvacchinnābhāvarahasya | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyadhikaraṇadharmāvacchinnābhāvaṭikā | f. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyadhikaraṇadharmāvacchinnavāda | n. Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavacārayitavya | mfn. (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyāvacarcī | f. (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavaccheda | m. cutting one's self off from, separation, interruption (See /a-vy-) ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavaccheda | m. exclusion ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavaccheda | m. (in fine compositi or 'at the end of a compound') getting rid of. ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavaccheda | m. distinction, discrimination ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavaccheda | m. a division ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavaccheda | m. letting fly (an arrow) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavacchedaka | mfn. distinguishing, discriminating ( vyavacchedakatva -tva- n.) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavacchedaka | mfn. excluding ( vyavacchedakatva -tva- n.) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavacchedakatva | n. vyavacchedaka | ||||||
![]() | |||||||
vyavacchedakatva | n. vyavacchedaka | ||||||
![]() | |||||||
vyavacchedavidyā | f. the science of anatomy ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavacchedya | mfn. to be excluded ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavacchid | ( chid-) P. -cchinatti-, to cut off, separate ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavacchid | f. limitation ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyāvacorī | f. (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavavacchinna | mfn. cut off, separated etc. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavavacchinna | mfn. distinguished, distinct ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
vyavavacchinna | mfn. interrupted (See a-vyavacchinna-). ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yācñāvacas | n. plural words used in begging or entreating, ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yādavacampū | f. Name of an artificial poem. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yajñāvacara | mfn. having its sphere in the sacrifice ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yajñavacas | m. (yajñ/a--) Name of a teacher (with the patronymic rāmastambāyana-; plural his family) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yajñavacas | m. (-vac/as-) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yakṣiṇīkavaca | mn. (?) Name of work ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yathāvacanakārin | mfn. performing any one's orders, obedient ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yathāvacanam | ind. according to the statement or word expressed ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yāvac | in compound for yāvat-. ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yavacaturthī | f. a sort of game played on the 4th day in the light half of the month vaiśākha- (when people throw barley-meal over one another) ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yāvacchakti | (for -śak-;A.) or ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yāvacchaktitas | (![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yāvacchakya | mfn. (for -śak-) as far etc. as possible ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yāvacchakyam | ind. (am-) according to ability, Hit, ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yāvaccharāva | (for -śar-) mfn. consisting of the requisite number of measures of corn called śarāva- ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yāvaccharkaram | (for -śar-) ind. proportionately to the quantity of gravel ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yāvacchas | (for -śas-) ind. as many times as, in as many ways or manners as ![]() ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yāvacchastram | (for -śas-) ind. as far as the śastra- extends ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yāvaccheṣam | (for -śeṣ-) ind. as much as is left ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yāvacchlokam | (for -śl-) ind. proportionately to the number of the śloka-s ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yāvacchreṣṭha | (for -śr-) mfn. the best possible ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yavacūrṇa | n. barley-meal ![]() ![]() | ||||||
![]() | |||||||
yāvadvacanam | ind. as far as the statement goes, ![]() |
![]() | |
vac | वच् I. 2 P. (Ā. also in non-conjugational tenses; in conjugational tenses it is said to be defective in the third person plural by some authorities, or in the whole plural by others; वक्ति, उवाच, अवोचत्, वक्ष्यति, वक्तुम्, उक्त) 1 To say, speak; वैराग्यादिव वक्षि K. P.1; (oft. with two. acc.); तामूचतुस्ते प्रियमप्यमिथ्या R.14.6; sometimes with accusative of words meaning 'speech'; उवाच धात्र्या प्रथमोदितं वचः R.3.25;2.59; क एवं वक्ष्यते वाक्यम् Rām. -2 To relate, describe; रघूणामन्वयं वक्ष्ये R.1.9. -3 To tell, communicate, announce, declare; उच्यतां मद्वचनात्सारथिः Ś.2; Me.1. -4 To name, call; तदेकसप्ततिगुणं मन्वन्तरमिहोच्यते Ms.1.79. -5 To signify, denote (as sense). -6 To recite, repeat. -7 To censure; reproach; वृत्तिविज्ञानवान् धीरः कस्तं वा वक्तुमर्हति Mb. 12.132.6. -II. 1 P. To inform, to tell; L. D. B. -Caus. (वाचयति-ते) 1 To cause to speak. -2 To go over, read, peruse; वाचयति नान्यलिखितं लिखितमनेन वाचयति नान्यः । अयमपरो$स्य विशेषः स्वयमपि लिखितं स्वयं न वाचयति ॥ Subhāṣ. -3 To say, tell, declare. -4 To promise. -Desid. (विवक्षति) To wish to speak, intend to say (something); विवक्षता दोषमपि च्युतात्मना त्वयैकमीशं प्रति साधु भाषितम् Ku.5.81. |
![]() | |
vacaḥ | वचः [वच्-असुन् Uṇ.4.196] 1 A parrot. -2 The sun. -चा 1 A kind of talking bird. -2 A kind of aromatic root (Mar. वेखंड); Mb.13.131.8. -चम् Speaking, talk. -Comp. -अर्चः a sun-worshipper. |
![]() | |
vacaknu | वचक्नु a. [वच् अक्नुच् Uṇ.3.83] Talkative, eloquent, -m. A Brāhmana. |
![]() | |
vacaluḥ | वचलुः A wicked or malevolent person, an enemy. |
![]() | |
vacanam | वचनम् [वच्-ल्युट्] 1 The act of speaking, uttering. saying. -2 Speech, an utterance, words (spoken), sentence; ननु वक्तृविशेषनिःस्पृहा गुणगृह्या वचने विपश्रितः Ki.2. 5; प्रीतः प्रीतिप्रमुखवचनं स्वागतं व्याजहार Me.4. -3 Repeating, recitation. -4 A text, dictum, rule, precept, a passage of a sacred book; शास्त्रवचनम्, श्रुतिवचनम्, स्मृति- वचनम् &c. -5 An order, a command, direction; शुश्रूषां गौरवं चैव प्रमाणं वचनक्रियाम् (कुर्यात्) Rām.2.12.26; मद्वच- नात् 'in my name', 'by my order'. -6 Advice, counsel, instruction. -7 Declaration, affirmation. -8 Pronunciation (of a letter) (in gram.). -9 The signification or meaning of a word; अत्र पयोधरशब्दः मेघवचनः. -1 Number (in gram.); (there are three numbers, singular, dual and plural). -11 Dry ginger. -Comp. -अवक्षेपः abusive speech. -उपक्रमः introduction, exordium. -उपन्यासः suggestive speech, insinuation. -कर a. obedient, doing what is ordered. (-रः) the author or enunciator of a rule or precept. -कारिन् a. obeying orders, obedient. -क्रमः discourse. -क्रिया obedience; यथा पितरि शुश्रूषा तस्य वा वचनक्रिया Rām.2.19.22;2.12.26. -गोचर a. forming a subject of conversation. -गौरवम् deference to a command. -ग्राहिन् a. obedient, compliant, submissive. -पटु a. eloquent. -मात्रम् mere words, unsupported assertion. -विरोधः inconsistency of precepts, contradiction or incongruity of texts. -व्यक्तिः f. 1 The exact implication of a statement (i. e. the exact specification of its उद्देशपद and विधेयपद); अन्या हि वचनव्यक्तिर्विधीयमानस्य, अन्या गुणेन संबध्यमानस्य ŚB. on MS.3.1.12. ˚भेदः divergence in the implication of the statement; न च विधेर्विधिनैकवाक्यभावो भवति । वचनव्यक्ति- भेदात् ŚB. on MS.6.1.5. -2 interpretation; यदा अनुवादपक्षस्तदा आहिताग्नेः । यदा विधिपक्षः तदा अनाहिताग्नेः । उभयथा वचनव्यक्तिः प्रतीयते ŚB. on MS.6.8.8. -शतम् a hundred speeches, i. e. repeated declaration, reiterated assertion. -सहायः a companion in conversation. -स्थित a. (वचने- स्थित also) obedient, compliant. |
![]() | |
vacandā | वचन्दा 1 A kind of talking-bird. -2 The wick of a lamp. -3 A dagger, knife. |
![]() | |
vacanīya | वचनीय a. [वच्-अनीयर्] 1 To be said, spoken, or related. -2 Censurable, blamable; वचनीयस्य यो भुङ्क्ते तमाहुः शोणितं ह्रदम् Mb.13.135.16. -यम् Blame, censure, reproach; न कामवृत्तिर्वचनीयमीक्षते Ku.5.82; वचनीयमिदं व्यवस्थितं रमण त्वामनुयामि यद्यपि 4.21; भवति योजयितुर्वचनीयता Pt.1.75; Ki.9.39,65; Mk.4.1. |
![]() | |
vacaraḥ | वचरः 1 A cock. -2 A rogue, low or wicked person (शठ). |
![]() | |
vacas | वचस् n. 1 A speech, word, sentence; उवाच धात्र्या प्रथमोदितं वचः R.3.25,47; इत्यव्यभिचारि तद्वचः Ku.5. 36; वचस्तत्र प्रयोक्तव्यं यत्रोक्तं लभते फलम् Subhāṣ. -2 A command, order, precept, injunction. -3 Advice, counsel. -4 A hymn. -5 Singing, a song of birds. -7 (In gram.) Number. -Comp. -कर a. 1 obedient, compliant. -2 executing the orders of another. -क्रमः discourse. -ग्रहः the ear. -प्रवृत्तिः f. an attempt at speaking; अव्यक्तवर्णरमणीयवचःप्रवृत्तीन् Ś.7.17. -मार्गातीत a. greater than words can tell. -हरः an emissary, a messenger; अभिधत्ते स्म वचो वचोहरः Śi.16.38. |
![]() | |
vacasa | वचस a. Talkative, eloquent, wise. |
![]() | |
vacasāṃpatiḥ | वचसांपतिः An epithet of Bṛihaspati, or the planet Jupiter. |
![]() | |
vacasvin | वचस्विन् a. Eloquent; इतीरिते वचसि वचस्विनामुना Śi.17.1. |
![]() | |
vacchaḥ | वच्छः = वत्सः q. v. |
![]() | |
vacuṣyaḥ | वचुष्यः [वच्-उष्यन् Uṇ.4.18] An ichneumon. |
![]() | |
adhivac | अधिवच् 2 P. To speak in favour of, advocate, side with. |
![]() | |
adhivacanam | अधिवचनम् 1 Advocacy, speaking in favour of (पक्षपातेन कथनं वचनम्). -2 A name, epithet, appellation. |
![]() | |
anavacchinna | अनवच्छिन्न a. 1 Not bounded or marked off, not separated or cut. -2 Unlimited, immoderate, excessive. -3 Undefined; दिक्कालादि˚ Bh.2.1;3.1; undiscriminated, unmodified. -4 Uninterrupted, continuous. |
![]() | |
anirvacanam | अनिर्वचनम् Silence, not uttering (anything) loudly; देवतायास्त्वनिर्वचनम् &c. MS.1.8.52 (where Śabara explains अनिर्वचनम् as तूष्णींभावः). |
![]() | |
anirvacanīya | अनिर्वचनीय a. 1 Unutterable, indescribable, undefinable, epithet of the Supreme Being. -2 Improper to be mentioned. -यम् (In Vedānta) 1 Māyā or illusion, ignorance. -2 The world. -Comp. -सर्वस्वम् N. of a work by Śrīharṣa, also called खण्डनखण्डखाद्य; तत्र सर्वेषां पदार्थानाम् इदंतया निर्वक्तुमशक्यता दर्शिता. |
![]() | |
anupravacanam | अनुप्रवचनम् Repetition or reproduction of what has been said by the teacher; ˚आदि a class of words given in P.V.1.111. |
![]() | |
anuvac | अनुवच् 2 P. 1 To say or speak after or for one; येषां द्विजानां सावित्री नानूच्येत यथाविधि Ms.11.191. -2 To repeat, recite, reiterate; शतमनूच्यमायुष्कामस्य Ait. Br.; learn, study; परोवरं यज्ञो$नूच्यते Śat. Br.; वेदमनूच्या- चार्योन्तेवासिनमनुशास्ति Tait. Up.1.1. अरण्ये$नूच्यमान- त्वादारण्यकम् Sāy., see अनूचान below. -3 To concede the point, assent to, yield. -4 To name, call. -Caus. To cause to recite; to read to oneself (before reading aloud); oft. used in dramas; उभे नाम मुद्राक्षराण्यनुवाच्य परस्परमवलोकयतः Ś.1; अनुवाचय तावत् यद्यविरुद्धं श्रोष्यामि V.2; Mu.1; अनुवाचितलेखममात्यमवलोक्य M.1. |
![]() | |
anuvacanam | अनुवचनम् 1 Repetition, recitation; teaching, instruction, lecture, वेदानुवचनं यज्ञो ब्रह्मचर्यं तपो दमः । श्रद्धोपवासः स्वातन्त्र्यमात्मनो ज्ञानहेतवः ॥ Y.3.19. तमेतं वेदानुवचनेन ब्राह्मणा विविदिषन्ति Bṛi. Up.4.4.22. -2 A chapter, section, lesson, division. -3 Repetition of Mantras or texts in conformity with प्रैष or injunction said by other priests. |
![]() | |
anvavacāraḥ | अन्ववचारः Descending and following. |
![]() | |
apavacanam | अपवचनम् Speaking ill; Pt.4. |
![]() | |
uccāvaca | उच्चावच a. [मयूरव्यंसकादिगण] P.II.1.72. 1 High and low, uneven, irregular, undulating; Ms.6.73. -2 Great and small, variegated, heterogeneous. -3 Various, multiform, of various kinds, diverse; उच्चावचाश्च पदार्था भवन्तीति गार्ग्यः Nir; Ms.1.38; Śi.4.46; Dk.48,14,156. |
![]() | |
ṛjvac | ऋज्वच् a. Going straight-forward. |
![]() | |
kavacaḥ | कवचः चम् [cf. Uṇ.4.2.] 1 An armour, coat of mail, a mail. -2 An amulet, a charm, a mystical syllable (हुम्-हूम्) considered as a preservative like armour. -3 A kettle-drum. -Comp. -पत्रः the birch tree. -हर a. 1 wearing armour. -2 old enough to wear an armour; कवचहरः कुमारः Sk. on P.III.2.1. cf. वर्महर in R.8.94. (-रः) a boy, child. |
![]() | |
kāvacika | कावचिक a. (-की f.) [कवच-ठञ् ठञ् कवचिनश्च P.IV. 2.41.] Armorial. -कम् A multitude of men in armour. |
![]() | |
tvac | त्वच् 6 P. (त्वचति) To cover. |
![]() | |
tvac | त्वच् f. 1 Skin (of men, serpents &c.); धत्ते त्वचं रौरवीम् U.4.2; Mv.1.18. -2 Hide (as of a cow, deer &c.); त्वचं स मेध्यां परिधाय रौरवीम् R.3.31. -3 Bark, rind; न्यस्ताक्षरा धातुरसेन यत्र भूर्जत्वचः कुञ्जरबिन्दुशोणाः Ku.1.7; R.2.37;17.12. -4 Any cover or coating. -5 The sense of touch. -6 Cinnamon वल्के लवङ्गवल्के त्वक् Nm. -7 Surface (of the earth); भूम्या उद्गेव वि त्वचं बिभेद Rv.1.68. 4. -Comp. -अङ्कुरः horripilation. -इन्द्रियम् the organ of touch. -कण्डुरः a sore. -गन्धः the orange. -छेदः 1 a skin-wound, scratch, bruise. -2 circumcision. -जम् 1 blood. -2 hair (on the body). -तरङ्गकः a wrinkle; (also त्वचोर्मिः). -त्रम् an armour; त्वक्त्रं चाचकचे वरम् Bk. 14.94. -दोषः disease of the skin, leprosy. -पत्रम् the leaf of Laurus Cassia (Mar. दालचिनी); चन्दनागुरुमुख्यानि त्वक्पत्राणां वनानि च Mb.12.17.18; एलां च देवकुसुमं त्वक्पत्रं चीनदारु च Śiva. B.3.14. -परिपुटनम् peeling of the skin. पलितम् leprosy. -पारुष्यम् roughness of the skin. -पुष्पः horripilation. (-ष्पी, -ष्पम्) a blotch, scab. -भेदः a scratch. -भेदकः One who scratches the skin; त्वग्भेदकः शतं दण्ड्यः Ms.8.284. -मलम् hair of the body. -रोगः leprosy. &c., any cutaneous disease. -शून्यता want of sensation in the skin. -सारः (त्वचिसारः) 1 a bamboo; त्वक्साररन्ध्रपरिपूरणलब्धगीतिः Śi.4.61. -2 Laurus Cassia (Mar. दालचिनी); यत्रासीत्क्षपिता क्षरज्जलधरे त्वक्सारलक्षीकृते Mv.7.12. -सुगन्धः an orange. |
![]() | |
tvacam | त्वचम् 1 Skin. -2 Bark. -3 Cinnamon. |
![]() | |
tvacanam | त्वचनम् 1 Covering with a skin. -2 Skinning. |
![]() | |
tvacayati | त्वचयति Den. P. 1 To cover with a hide. -2 To peel off the skin. |
![]() | |
tvacas | त्वचस् n. Skin. |
![]() | |
tvacā | त्वचा See त्वच्. विमुक्तः सर्वपापेभ्यो मुक्तत्वच इवोरगः Mb.12. 25.11. |
![]() | |
tvacya | त्वच्य a. Conducive to the healthiness of the skin. |
![]() | |
nirvac | निर्वच् 2 P. 1 To interpret, explain; वेदा निर्वक्तुमक्षमाः. -2 To derive, trace to its etymology (as a word). -3 To relate, tell, declare, announce. -4 To name, call. |
![]() | |
nirvacanam | निर्वचनम् 1 Utterance, pronunciation. -2 A proverbial expression, proverb; न निर्मन्युः क्षत्रियो$स्ति लोके निर्वचनं स्मृतम् Mb.3.27.37. -3 Etymological interpretation, etymology. नामनिर्वचनं तस्य श्लोकमेनं सुरा जगुः Mb.9.2.37. -4 A vocabulary, an index. -5 Praise (प्रशंसा); प्रनष्टं शान्तनोर्वंशं समीक्ष्य पुनरुद्धृतम् । ततो निर्वचनं लोके सर्वराष्ट्रेष्ववर्तत ॥ Mb.1.19.23. |
![]() | |
nivacane | निवचने ind. Not speaking, ceasing to speak, holding the tongue (regarded as a गति or preposition, or a separate word, when used with कृ; e. g. निवचनेकृत्य, निवचने कृत्वा; P.I.4.76; Kāśi.). |
![]() | |
paripravac | परिप्रवच् To tell anything earlier than another person; मा त्वाग्नयः परिप्रवोचन् Ch. Up.4.1.2. |
![]() | |
prativac | प्रतिवच् 2 P. To speak in reply, answer, reply to; न चेद्रहस्यं प्रतिवक्तुमर्हसि Ku.5.4; R.3.47. |
![]() | |
prativacanam | प्रतिवचनम् 1 An answer, reply, परभृतविरुतं कलं यथा प्रतिवचनीकृतमेभिरीदृशम् Ś.4.9; न ददाति प्रतिवचनं विक्रयकाले शठो वणिङ् मौनी Kalāvilāsa. -2 An echo. -3 A dependent or final clause in a sentence. |
![]() | |
prativacas | प्रतिवचस् n. 1 An answer. -2 An echo. |
![]() | |
pravac | प्रवच् 2 P. 1 To speak, say, address. -2 To tell, relate, announce. -3 To explain. -4 To recite. -5 To celebrate. |
![]() | |
pravacanam | प्रवचनम् 1 Speaking, declaration, announcement; प्रवचने मान्द्यम् Pt.1.19. -2 Teaching, expounding. -3 Exposition, explanation, interpretation; नायमात्मा प्रवचनेन लभ्यो न मेधया न बहुना श्रुतेन Kaṭh.1.2.22; लब्ध्वा ज्ञानमनेकधा प्रवचनैर्मन्वादयः प्राणयन् Mv.4.25; Bhāg.7.15.1. -4 Eloquence. -5 A sacred treatise or writing; Ms. 3.184. -6 An expression, a term. -7 A system of doctrines (in the form of a treatise). -8 The fundamental doctrine of the Budhists. -नः One who exposes, propounds; Bhāg.1.87.11. -Comp. -पटु a. skilled in talking, eloquent. |
![]() | |
pravacanīya | प्रवचनीय a. 1 To be taught, propounded. -2 To be well spoken. -यः 1 A propounder, teacher. -2 An orator, speaker. प्रवगः pravagḥ प्रवङ्गः pravaṅgḥ प्रवङ्गमः pravaṅgamḥ प्रवगः प्रवङ्गः प्रवङ्गमः A monkey; see प्लवग, प्लवङ्ग, प्लवङ्गम. |
![]() | |
raṇesvacchaḥ | रणेस्वच्छः A cock. |
![]() | |
vikavaca | विकवच a. Armourless. |
![]() | |
viṣvac | विष्वच् विष्वञ्च् a. (Nom. sing. m. विष्वङ्, f. विषूची, n. विष्वक्) 1 Going or being everywhere, all-pervading; विध्वंसमाना विष्वञ्चो विनेशुः Bṛi. Up.1.3.7; युधि तुरगरजोविधूम्र- विष्वक्कचलुलितश्रमवार्यलङ्कृतास्ये Bhāg.1.9.34; विष्वङ्मोहः स्थगयति कथं मन्दभाग्यः करोमि U.3.38; Māl.9.2. -2 Separating into parts. -3 Different. -4 Alternately. (विष्वक् is used adverbially in the sense of 'everywhere, on all sides, all around'; बलं प्रकोपादिव विष्वगायता Ki.14. 59; छायासुप्तमृगः शकुन्तनिवहैर्विष्वग्विलुप्तच्छदः Pt.2.2; Māl.5. 4;9.25). -Comp. -गति a. going everywhere; entering into every topic; Ki.11.38. -लोपः confusion, disturbance. -वातः a kind of noxious wind. -सेनः (विष्वक्सेनः or विष्वक्षेणः) an epithet of Viṣṇu; साम्यमाप कमलासखविष्वक्सेनसेवितयुगान्तपयोधेः Śi.1.55; विष्वक्सेनः स्वतनुमविशत्सर्वलोकप्रतिष्ठाम् R.15.13. ˚प्रिया N. of Lakṣmī. विष्वद्र्यच् viṣvadryac द्र्यञ्च् dryañc विष्वद्र्यच् द्र्यञ्च् a. (विष्वद्रीची f.) Going everywhere, all-pervading; विष्वद्रीचीर्विक्षिपन् सैन्यवीचीः Śi.18.25; विष्वद्रीच्या भुवनमभितो भासते यस्य भासा Bv.4.18. विष्नणनम् viṣnaṇanam विष्वाणः viṣvāṇḥ विष्नणनम् विष्वाणः Eating. |
![]() | |
vyavacchid | व्यवच्छिद् 7 U. 1 To cut off, separate, detach from. -2 To interrupt. -3 To particularize, specify, distinguish. -4 To settle, ascertain; इति व्यवच्छिद्य स पाण्डवेयः Bhāg.1.19.7. |
![]() | |
vyavacchinna | व्यवच्छिन्न p. p. 1 Cut off, rent asunder, torn off. -2 Separated, divided. -3 Particularized, specified. -4 Marked, distinguished; शरीरं तावदिष्टार्थव्यवच्छिन्ना पदावली Kāv.1.1. -4 Interrupted. |
![]() | |
vyavacchedaḥ | व्यवच्छेदः 1 Cutting off, rending asunder. -2 Dividing, separating. -3 Dissection. -4 Particularizing. -5 Distinguishing. -6 Contrast, distinction. -7 Determination. -8 Shooting, letting fly (as an arrow). -9 A chapter or section of a work. -1 Destruction (नाश); दुःखेष्वेकतरेणापि दैवभूतात्महेतुषु । जीवस्य न व्यवच्छेदः स्याच्चेत्तत्तत्- प्रतिक्रिया ॥ Bhāg.4.29.33. -Comp. -विद्या the science of anatomy. |
![]() | |
śvac | श्वच् श्वञ्च् 1 Ā. (श्वचते, श्वञ्चते) 1 To, go, move. -2 To be opened, gape, be split or cleft. |
![]() | |
sārvacarmīṇa | सार्वचर्मीण a. Wholly made of leather; P.V.2.5. |
![]() | |
svaccha | स्वच्छ a. [सुष्ठु अच्छः प्रा˚] 1 Very clear or transparent, pure, bright, pellucid; स्वच्छस्फटिक, स्वच्छमुक्ताफलम् &c. -2 White. -3 Beautiful. -4 Healthy. -च्छः 1 A crystal. -2 The jujube tree. -च्छा White Dūrvā grass. -च्छम् 1 A pearl. -2 Pure chalk. -3 An alloy of silver and gold. -Comp. -पत्रम् talc. -मणिः a crystal. -वालुकम् pure chalk. |
![]() | |
svacchatā | स्वच्छता 1 Perfect clearness. -2 Purity. -3 Transparency. |
![]() | |
vac | vac utter, III. P. vívakti; ao. op., ii. 35, 2; speak, ps. ucyáte, x. 90, 11; 135, 7 [Lat. voc-āre ‘call’]. ádhi- speak for (dat.), viii. 48, 14. prá- proclaim, i. 154, 1; vii. 86, 4; declare, x. 129, 6. |
![]() | |
vacas | vác-as, n. speech, v. 11, 5 [vac speak; Gk. ἔπος]. |
![]() | |
vacasyā | vacas-yá̄, f. eloquence, ii. 35, 1. |
![]() | |
vacaḥkrama | m. pl. various dis courses. |
![]() | |
vacana | a. eloquent (RV.); --°ree;, ex pressing, meaning (-tâ, f. abst. n.); pro nounced by (in., --°ree;); n. act of speaking; pronunciation; utterance, declaration; ex press mention; statement thatsomething is (--°ree;); speech, word; injunction of a teacher, rule (gr.); command, direction; advice; voice, note; grammatical number: -m kri, do any one's bidding, follow the advice of (g.); e sthâ, id.; vakanena (rare) or vakanât, in the name of (g., --°ree;); iti vakanât, because it is so stated. |
![]() | |
vacanakara | a. doing the bidding of (g.); obedient; -kârin, a. id.; -krama, m. course of speech, discourse; -patu, a. skilled in speech, eloquent; -rakanâ, f. adroitness of speech, eloquence; -sahâya,m. companion to converse with. |
![]() | |
vacanīya | fp. to be said or spoken; that may be uttered; to be called; censurable; n. blame, reproach: -tâ, f. liability to censure. |
![]() | |
vacas | n. speech; word; injunction, command; counsel; language; song (of birds): -kri, follow the advice of (g.); vak asâ mama, on my advice. |
![]() | |
vacasvin | a. eloquent. |
![]() | |
vacohara | m. messenger, envoy. |
![]() | |
anavacchinna | pp. undistin guished; undefined: -tva, n. abst. n.; -kkhe da, m. undeterminateness. |
![]() | |
anirvacanīya | fp. not to be defined (by or as, in.). |
![]() | |
alamarthavacas | n. prohibi tive word, negative. |
![]() | |
avaccheda | m. piece cut off; sec tion; distinction; -gaya, m. conquest; -gñâ, f. contempt, disrespect, disparagement (of, g., lc.): in. with perfect indifference; -gñâna, n. id.; -gñeya, fp. to be despised. |
![]() | |
avacaya ava-kaya, ˚cāya | m. plucking, gathering; -kâyin, a. plucking, gathering; -kârana, n. treatment, application: î-ya, fp. applicable; -kikîshâ, f. desire to pluck; -kû- da, m. pendent tuft; -kûla, m. id. |
![]() | |
avacanīya | fp. not to be said. |
![]() | |
avacana | a. speechless; -kara, a. not following --, disregarding advice. |
![]() | |
āśīrvacana | n. benediction: -½âkshepa, m. a rhetorical figure; -vâkaka, a. expressing a wish; -vâda, m. benediction: -mantra, m. id., -½abhidhâna-vat, a. containing a benedictory expression. |
![]() | |
uccāvaca | a. high & low; various. |
![]() | |
kavacin | a. clad in mail. |
![]() | |
kavaca | m. n. armour, mail; jacket; bark; -dhara, a. wearing armour=youth. |
![]() | |
tālāvacara | m. dancer, actor: -na, m. id. |
![]() | |
tāvacchata | a. (î) consisting of as many hundreds. |
![]() | |
tvaca | n. id. (esp. --°ree; a.); -ana, n. skinning. |
![]() | |
durvaca | a. ill-spoken, abusive (word); hard to answer; -vakana, n. pl. hard words, abuse (Pr.); -vakas, n. id.; stupid words; a. abusive; hard to answer; -vanig, m. rogue of a merchant; -varna, m. bad colour; im purity; (-várna), a. having a bad colour or complexion; of low caste; n. silver; -vala, a. having a skin disease; -vasa, a. (n. it is) hard to dwell; hard to pass (time); -vasati, f. painful residence; a. hard to bear; -execute or accomplish; -vâk, f. abuse; a. abu sive; -vâkya, a. difficult to utter, harsh (words); n. abuse; ill-tidings; -vâda, m. blame, reproach; -vânta, pp. that has not fully vomited the blood it has sucked (leech); -vâra,a. hard to restrain or check; irresist ible; -vârana, a. id.; -vârttâ, f. ill-tidings; -vârya, fp. hard to restrain or check, irre sistible: -tâ, f. abst. n.; -vâla, a. bald-headed or red-haired or afflicted with skin disease; -vâsanâ, f.false notion; -v&asharp;sas, a. ill-clad; m. N. of an irascible Brâhman; -vâhita, n. heavy burden; -vikatthana, a. disagreeably boastful; -vikalpa, m. unjustifiable irresolution; -vigâha, a. hard to fathom or penetrate; profound; serious, critical; -vigâhya, fp. id.; -vikâra, m. ill-timed hesitation; a. very irresolute; -vigñâna, n. difficult ascer tainment; a. (á) hard to comprehend; -vi- gñeya, fp. hard to distinguish; -vidagdha, pp. perverse;-vidya, a. uneducated; -vidha, a. mean, base; -vidhi, m. evil destiny; -vi naya, m. imprudent behaviour; -vinîta, pp. ill-bred, ill-behaved: -ka, a. id.; -vipâka, m. ill-ripening, evil issue; a. having evil conse quences; -vibhâva, a. hard to comprehend; -vibhâvana, a. hard to perceive; -vibhâvya, fp. id.; indistinctly visible; hard to compre hend; -vilasita, n. wicked trick; -vivâha, m. blamable marriage; -vivekana, a. hard to judge rightly; -vishaha, a. hard to en dure or overcome; irresistible; hard to per form or accomplish; -vritta, n. bad or base conduct, baseness; a. ill-conducted, wicked; poor; m. wicked man; -vritti, f. distress, misery; baseness; -vyavasita, n. evil intent; -vyavasthâpa-ka, a. pronouncing a bad or unfavourable decision; -vyavahâra, m. bad decision of a suit; -vyavahriti, f. evil rumour; -vyasana, n. evil passion, vice; -vyâhrita, pp. ill-spoken; n. unsuitable utterance. |
![]() | |
devacchanda | m. pearl necklace of 81 strings; -ga, a. god-begotten; -ganá, m. (gnly. pl.) divine host; host of demons or (esp.) serpents; -g&asharp;, a. god-begotten, -born; -gâtá, n. race or class of gods. |
![]() | |
dvaṃdvacara | a. living in pairs; m. ruddy goose (v. kakravâka); -bhâva, m. discord; -sas, ad. in pairs; -samprahâra, m. duel with (saha). |
![]() | |
pūrvacitti | f. presentiment, fore taste: only d.=at the first notice, forthwith; (predilection), N. of an Apsaras; -kintana, n. former cares or troubles; -kodita, pp. before-mentioned, previously prescribed: -tva, n. abst. n. |
![]() | |
pratikūlavacana | n. contra diction; -vat, a. refractory, rebellious; -vart in, a. counteracting, opposing, disturbing (g.); -vâda, m. contradiction (--°ree;); -vâdin, a. contradicting, any one (g.); -visarpin, a. moving against the wind or stream (ship) and moving rancourously (tongue of a rogue); -vritti, a. resisting, opposing, any one (g.); -vedanîya, fp. affecting one disagreeably; -½âkarita, (pp.) n. offensive action, injury; -½ukta, n. pl. contradiction. |
![]() | |
pratīpavacana | n. contradic tion; -½ukti, f. id. |
![]() | |
prāvacana | a. usual while reciting Vedic texts; i-ka, a. id. |
![]() | |
yāvacchaktitas | ad. to the utmost of one's power; -khakyam, ad. as far as possible; -khesham, ad. as much as is left. |
![]() | |
vāvacana | n. statement of option. |
![]() | |
vyavaccheda | m. severance from (in., --°ree;); separation, dispersion (in a-); ex clusion; distinction, discrimination; letting fly (an arrow): -ka, a. distinguishing; ex cluding; -kkhedya, fp. to be excluded; -dhâna, n. interposition, intervention (ord. my.); cover; distinction, discrimination; interruption; conclusion: -vat, a. covered with (--°ree;); -dhâyaka, a. (ikâ) intervening; interrupting, disturbing; -dhârana, n.speci fication; -dhi, m. covering; -sâya, m. strenu ous labour; resolution, resolve, determina tion, purpose, to (lc., prati, --°ree;): -vat, a. reso lute, determined, enterprising; -sâyin, a. id., energetic; -sita, pp. √ sâ; n.resolve, pur pose, enterprise; -siti, f. resolution, deter mination; -sthâ, f. respective difference, distinction; continuance in one place (rare); fixity, permanence; fixed limit (rare); deci sion, establishment, settled rule regarding (--°ree;); fixed relation of time or place (gr.); state, condition; case (rare); occasion, oppor tunity (rare): in. according to a fixed rule: lc. in every single case; -sthâna, n. per sistence, continuance, in (lc., --°ree;); steadfast ness; condition, sg. pl. circumstances; -sthâ paka, a. determining, settling, deciding; -sthâpana, n. encouraging; fixing, deter mining; -sthâpanîya, fp. to be determined; -sthita-tva, n. permanence, fixity;-sthiti, f. distinction; perseverance in (lc.); con stancy, steadfastness; fixity, permanence; fixed rule; -hartavya, fp. to be employed or used; n. imps. one should act or proceed; -hartri, m. one engaged on or occupied with (in.); transactor; judge. |
![]() | |
sadvacas | n. fair speech; -vatsala, a. kind to the virtuous. |
![]() | |
suvacana | n. eloquence; -vágra, a. having a good thunderbolt (RV.); -vadana, a. fair-faced: â, f. beautiful woman; N.; -várkas, a. full of life, vigorous, fiery; bloom ing; glorious: -a, a. (C.) id.; illustrious. |
![]() | |
svacetas | n. one's own thought: in. -â, out of one's own head. |
![]() | |
svaccha | a. beautifully clear, trans parent, or bright; clear, distinct (speech); pure (heart, conduct, etc.): -ka, a. beauti fully clear or bright; -tâ, f., -tva, n. perfect clearness or transparence; purity of heart. |
![]() | |
svacchanda | m. own or free will: in., ab., -tas, or °ree;--, at one's own will or plea sure; spontaneously; a. following one's own will, acting at pleasure; independent, un controlled: -m, ad. at will orpleasure; spon taneously: -kara, a. moving about at will, independent; -kârin, a. id.: n-î, f. emanci pated woman; -tâ, f. independent action, uncontrolled behaviour; -vana-gâta, pp. growing spontaneously (=wild) in the forest. |
![]() | |
ā | vāco madhyam aruhad bhuraṇyuḥ VS.15.51a; TS.4.7.13.3a; MS.2.12.4a: 147.11; KS.18.18a; śB.8.6.3.20. |
![]() | |
ā | vacyasva camvoḥ pūyamānaḥ RV.9.97.2c; SV.2.750c. |
![]() | |
ā | vacyasva mahi psaraḥ RV.9.2.2a; SV.2.388a; JB.3.137. |
![]() | |
ā | vacyasva sudakṣa camvoḥ sutaḥ RV.9.108.10a; SV.2.362a. |
![]() | |
adroghāvitā | vācam acha AVś.11.1.2b. See asredhanta itana. |
![]() | |
adrogheṇa | vacasā satyam agne RV.3.14.6d; KS.6.10d. |
![]() | |
agre | vācaḥ pavamānaḥ kanikradat RV.9.106.10c; SV.1.572c; 2.290c; JB.3.78c; PB.12.11.3c. |
![]() | |
agre | vāco agriyo goṣu gachati (SV.JB. gachasi) RV.9.86.12b; SV.2.383b; JB.3.135b. |
![]() | |
agriyo | vāca īrayan RV.9.62.26b; SV.2.126b; JB.3.20. |
![]() | |
ahaṃ | vācaṃ pari sarvāṃ babhūva KS.40.9c. |
![]() | |
ahaṃ | vāco vivācanam TB.2.7.16.4a. |
![]() | |
aindrīṃ | vācaṃ bṛhatīṃ viśvarūpām JB.2.45,418; Lś.4.1.5. In JB. part of sugantuḥ karma. |
![]() | |
amī | vācam upāsatām TA.1.6.2d. |
![]() | |
anena | vacasā mama AVP.7.2.2d. Cf. anena vacasā. |
![]() | |
anireṇa | vacasā phalgvena RV.4.5.14a. |
![]() | |
anyayā | vācābhi jañjabhātaḥ Kauś.96.3b. |
![]() | |
apāvyaṃ | vāco aśāntiṃ vaha Aś.1.2.1. Cf. TS.2.2.6.3. |
![]() | |
apūrveṇeṣitā | vācaḥ AVś.10.8.33a. |
![]() | |
athaitad | vacaḥ paṇayo vamann it RV.10.108.8d. |
![]() | |
barhiṣado | vacanāvanta ūdhabhiḥ RV.9.68.1c; SV.1.563c. |
![]() | |
bhadrāṃ | vācaṃ śivaṃ cakṣuḥ AVP.1.85.4a. |
![]() | |
bhadreṇa | vacasā vayam AVś.20.127.14c. |
![]() | |
bhagena | vācam iṣitāṃ vadāni AVP.10.6.4a. |
![]() | |
bodhantu | vacaso mama AVś.8.7.19b. |
![]() | |
brahmaiva | vācaḥ paramaṃ vyoma TS.7.4.18.2d; KSA.4.7d. See brahmāyaṃ vācaḥ. |
![]() | |
brahman | vācaṃ yacha Aś.6.11.16; śś.10.1.13; Kś.12.6.25; Apś.12.3.15; Mś.2.3.2.1; 7.2.1.54. |
![]() | |
brāhmaṇena | vācam (KS. vācaḥ) TS.7.3.14.1; KS.35.15; KSA.3.4. |
![]() | |
brahmāyaṃ | vācaḥ paramaṃ vyoma RV.1.164.35d; AVś.9.10.14d; VS.23.62d; Lś.9.10.4d. See brahmaiva vācaḥ. |
![]() | |
bṛhaspataye | vācaṃ vadata VS.9.11; śB.5.1.5.8. |
![]() | |
bṛhaspataye | vācaspataye paiṅgarājaḥ VS.24.34; MS.3.14.16: 175.12. |
![]() | |
bṛhaspatir | vācam asmā ayachat RV.10.98.7d; N.2.12d. |
![]() | |
bṛhaspatir | vācām (VS.śB. -ce) VS.9.39; TS.1.8.10.2; MS.2.6.6: 67.11; KS.15.5; śB.5.3.3.11. Cf. bṛhaspatir brahmaṇaḥ. |
![]() | |
bṛhaspatir | vāco asyāḥ sa yoniḥ Apś.6.23.1b. |
![]() | |
chandasyāṃ | vācaṃ vadan RV.9.113.6b. |
![]() | |
chṛndhi | vācam TA.4.3.3; 5.3.9. |
![]() | |
daivīṃ | vācaṃ yachāmi TB.1.2.1.15; Apś.5.8.1; Mś.1.5.2.4. |
![]() | |
daivīṃ | vācaṃ vadasi TA.4.34.1b; HG.1.16.19b. |
![]() | |
daivīṃ | vācaṃ dundubha ā gurasva vedhāḥ AVś.5.20.4c. See next but one. |
![]() | |
daivīṃ | vācam ajanayanta devāḥ TB.2.4.6.10a. Error for devīṃ etc., q.v. |
![]() | |
daivīṃ | vācam ā hura gurasva vedhāḥ AVP.9.27.3c. See prec. but one. |
![]() | |
daivīṃ | vācam udyāsaṃ (śivām ajasrāṃ juṣṭāṃ devebhyas svadhāvatīṃ pitṛbhyaś śuśrūṣeṇyāṃ manuṣyebhyaḥ) KA.1.208E; 3.208E. See under next. |
![]() | |
daivīṃ | vācam udyāsaṃ juṣṭāṃ devebhyaḥ svadhāvarīṃ pitṛbhyo 'numatāṃ (text -tān) manuṣyebhyaḥ MS.4.9.2: 122.10. See prec., and vaiśvadevīṃ vācam. |
![]() | |
daivyā | vācā bharāmasi AVś.8.1.3d. |
![]() | |
devatremāṃ | vācaṃ śrīṇīhi (AVś. kṛdhi) AVś.20.127.6c; śś.12.14.1.5c. |
![]() | |
devīṃ | vācam ajanayanta devāḥ RV.8.100.11a; TB.2.4.6.10a (text daivīṃ etc.); Aś.3.8.1; AG.3.10.9; PG.1.19.2a; N.11.29a. Ps: devīṃ vācam ajanayanta TB.2.8.8.4; devīṃ vācam śś.9.28.6. |
![]() | |
dīkṣita | vācaṃ yacha śB.3.2.2.26 (bis); Kś.7.4.17; Apś.10.16.16; Mś.2.1.3.9. |
![]() | |
dīkṣita | vācaṃ visṛjasva Kś.7.4.14. |
![]() | |
dundubher | vācaṃ prayatāṃ vadantīm AVś.5.20.5a; AVP.9.27.5a. |
![]() | |
etā | vācaḥ prayujyante TA.1.3.3c; 4.1a. |
![]() | |
etā | vācaḥ pravadantīḥ TA.1.4.3c. |
![]() | |
etā | vāco vibhūtayaḥ ā.5.3.2.2b. |
![]() | |
etad | vaco jaritar māpi mṛṣṭhāḥ RV.3.33.8a. |
![]() | |
gargī | vācaknavī (sc. tṛpyatu) AG.3.4.4. See gārgī. |
![]() | |
gārgī | vācaknavī (sc. tṛpyatu) śG.4.10.3. See gargī. |
![]() | |
ghoraṃ | vācābhi ṣṭuhi AVś.20.49.2b. |
![]() | |
gosaniṃ | vācam udeyam AVś.3.20.10a; AVP.3.34.11a. |
![]() | |
grāvabhyo | vācaṃ vadatā vadadbhyaḥ RV.10.94.1b; N.9.9b. |
![]() | |
grāvāṇo | vācā divitā divitmatā RV.10.76.6b. |
![]() | |
idaṃ | vacaḥ parjanyāya svarāje RV.7.101.5a; KS.20.15a; TA.1.29.1a. P: idaṃ vacaḥ parjanyāya KA.3.237. |
![]() | |
idaṃ | vacaḥ śatasāḥ saṃsahasram RV.7.8.6a. |
![]() | |
idaṃ | vacaḥ saparyati RV.1.93.2b; MS.4.14.18b: 248.2; TB.2.8.7.9b. |
![]() | |
idaṃ | vacaḥ sahasya RV.5.22.4b. |
![]() | |
imāṃ | vācaṃ vi sākṣīya AVP.2.68.6d. |
![]() | |
imāṃ | vācaṃ na vedhasām RV.1.129.1g. |
![]() | |
imāṃ | vācam anajā parvatacyute RV.5.54.1b. |
![]() | |
imāṃ | vācam abhi viśve gṛṇantaḥ VS.2.18c; TS.1.1.13.3c; MS.1.1.13c: 9.4; śB.1.8.3.25. See imaṃ yajñam abhi. |
![]() | |
indrapīto | vācaspate saptartvijo 'bhyucchrayasva PB.1.5.5. |
![]() | |
indrasya | vacasā vayam AVś.6.85.2a; Kauś.6.17a. |
![]() | |
indrasya | vacasā hata AVś.5.8.4b. Cf. indrasyaujasā. |
![]() | |
indravāhā | vacoyujā RV.8.98.9c; AVś.20.100.3c. See next but one. |
![]() | |
indrāya | vācaṃ vadata VS.9.11; TS.1.7.8.1; MS.1.11.3: 163.9; KS.14.1; TB.1.3.6.3; śB.5.1.5.9; Apś.18.4.7; Mś.7.1.3.10. |
![]() | |
indrāya | vācaṃ vi mucyadhvam MS.1.11.3: 163.11; 1.11.7: 169.6; Mś.7.1.3.11. See indraṃ vājaṃ etc., and cf. ajījapatendraṃ. |
![]() | |
indrāya | vācaṃ saṃ vadata MS.1.11.3: 163.9; KS.14.1. |
![]() | |
iṣyan | vācam upavakteva hotuḥ RV.9.95.5a. |
![]() | |
iyarmi | vācam amṛtāya bhūṣan RV.3.34.2b; AVś.20.11.2b. |
![]() | |
iyarti | vācaṃ rayiṣāḍ amartyaḥ RV.9.68.8d. |
![]() | |
iyarti | vācaṃ janayan yajadhyai RV.4.21.5b. |
![]() | |
iyarti | vācam ariteva nāvam RV.2.42.1b; 9.95.2b. |
![]() | |
iyarti | vācaṃ bṛhad āśuṣāṇaḥ RV.5.36.4b. |
![]() | |
jahātu | vacanaṃ svam AVP.6.23.11c. |
![]() | |
jajñāno | vācam iṣyasi SV.2.310a; JB.3.85a (bis). See hinvāno etc. |
![]() | |
jihvā | vācaḥ purogavī RV.10.137.7b; AVś.4.13.7b; AVP.5.18.8b. |
![]() | |
juṣṭo | vācaspataye (MS. -patiḥ; KB.śś. -pateḥ; JBṭB. -patyuḥ) TS.3.1.10.1; MS.1.3.1: 30.3; KB.10.6; GB.2.2.17; JB.1.82; Aś.3.1.14; śś.6.9.17; Vait.18.5; Kś.9.8.16. |
![]() | |
juṣṭo | vāco (GB.Aś.Vait.Kś. vāce) bhūyāsam TS.3.1.10.1; MS.1.3.1: 30.3; KB.10.6; GB.2.2.17; JB.1.82; Aś.3.1.14; śś.6.9.17; Vait.18.5; Kś.9.8.16; Apś.11.20.1; Mś.2.3.6.18. |
![]() | |
madhumatīṃ | vācam udeyam AVś.16.2.2. |
![]() | |
madhunā | vācam āñjiṣam AVP.9.4.8b. |
![]() | |
mahyaṃ | vācaṃ niyachatāt HG.1.5.11d. |
![]() | |
mama | vācam ekamanā juṣasva śG.2.4.1c; SMB.1.2.21c; PG.1.8.8c; HG.1.5.11c; MG.1.10.13c. See next. |
![]() | |
mama | vācam ekavrato juṣasva AG.1.21.7c; MG.1.22.10c; JG.1.12c. See prec. |
![]() | |
mama | vācā taṃ saha bhakṣayantu Apś.5.25.20b. |
![]() | |
manasā | vācā hastābhyām TA.10.24.1b; 25.1b; MahānU.14.3b,4b. |
![]() | |
manaso | vācaṃ saṃtanu TB.1.5.7.1; Apś.16.32.3. |
![]() | |
mano | vāce Mś.5.2.15.2. See mano gāyatryai. |
![]() | |
medinīr | vacaso mama AVś.8.7.7b. |
![]() | |
nainaṃ | vācā striyaṃ bruvan ā.2.3.8.6a. |
![]() | |
nāmagrāhād | vāco heḍāt AVP.7.8.6c. |
![]() | |
namo | vācaspataye MS.4.9.2: 122.8; PB.1.3.1; 6.7.6; TA.4.1.1. Cf. next but one. |
![]() | |
namo | vāce MS.4.9.2: 122.8; PB.1.3.1; 6.7.6; TA.4.1.1 (bis); Mś.4.1.31; --4.3.39; --4.4.37; --4.5.12; --4.6.6; --4.7.9; --4.8.3. Cf. next. |
![]() | |
namo | vāce namo vācaspataye TA.2.12.1c; KA.1.208; 3.208A; Apś.14.35.5c; AG.3.3.4c. Cf. prec. two. |
![]() | |
namo | vāce prāṇapatnyai svāhā ṣB.2.9 (bis). |
![]() | |
paṇīṃr | vacobhir abhi yodhad indraḥ RV.6.39.2d. |
![]() | |
parācīṃ | vācā nirṛtiṃ nudāmi TB.3.1.2.3c. |
![]() | |
pataṃgo | vācaṃ manasā bibharti RV.10.177.2a; TA.3.11.11a; Aś.3.8.1; JUB.3.36.1a. |
![]() | |
patiṃ | vāco adābhyam RV.9.26.4c. Cf. patir vāco. |
![]() | |
patir | vacasyate dhiyaḥ RV.9.99.6d. |
![]() | |
patir | vāco adābhyaḥ SV.2.635c. Cf. patiṃ vāco. |
![]() | |
patni | vācaṃ yacha Kś.7.4.17; Apś.10.16.16; Mś.2.1.3.9; 2.2.1.48. |
![]() | |
patni | vācaṃ visṛjasva Kś.7.4.14. |
![]() | |
pavasva | vāco agriyaḥ (JB.3.11,20 [once], 'griyaḥ) RV.9.62.25a; SV.2.125a; JB.1.91; 2.9,96,103,379,389 (bis); 3.11,20 (bis); PB.4.2.17; 6.9.10,11; 11.6.1; 16.11.2; 18.8.10; TB.1.8.8.2; Lś.4.5.19 (comm.). P: pavasva vācaḥ Lś.4.6.20. Fragments: pavasva, pavasva, vācaḥ, pavasva, vācaḥ, agriyaḥ JB.1.91; pavasva, vācaḥ JB.2.9; pavasva JB.2.389. |
![]() | |
pra | vācam indur iṣyati RV.9.12.6a; SV.2.551a. Cf. pra vājam. |
![]() | |
prāgnaye | vācam īraya RV.10.187.1a; AVś.6.34.1a; AB.5.21.19. Ps: prāgnaye vācam Aś.4.13.7; 8.11.4; śś.4.2.10; 6.4.1; prāgnaye Kauś.31.4; Rvidh.4.23.4. |
![]() | |
prajāpatir | vāci vyāhṛtāyām VS.8.54. See prajāpatir manasi sārasvato vāci visṛṣṭāyām. |
![]() | |
prajāvatā | vacasā vahnir āsā RV.1.76.4a. |
![]() | |
prāṇena | vācā manasā bibharmi TB.1.2.1.27b; 2.5.8.7b; Apś.6.25.2b. See hṛdā vācā etc. |
![]() | |
prapitve | vācam aruṇo muṣāyati RV.1.130.9b. |
![]() | |
prastotar | vācaṃ yacha Mś.2.3.5.19. |
![]() | |
pravācyaṃ | vacasaḥ kiṃ me asya RV.4.5.8a. |
![]() | |
prāvīvipad | vāca ūrmiṃ na sindhuḥ RV.9.96.7a; SV.2.295a. |
![]() | |
premāṃ | vācaṃ vadiṣyāmi bahu kariṣyantīṃ bahu kariṣyan bahor bhūyaḥ svargam iṣyantīṃ svargam iṣyan (Lś. kariṣyan svargam ayiṣyantīṃ svargam ayiṣyan mām imān yajamānān) śś.17.17.1; Lś.4.2.10. See next. |
![]() | |
premāṃ | vācaṃ vadiṣyāmi bahu vadiṣyantīṃ bahu patiṣyantīṃ bahu kariṣyantīṃ bahu saniṣyantīṃ bahor bhūyaḥ kariṣyantīṃ svar gachantīṃ svar vadiṣyantīṃ svaḥ patiṣyantīṃ svaḥ kariṣyantīṃ svaḥ saniṣyantīṃ svar imaṃ yajñaṃ vakṣyantīṃ svar māṃ yajamānaṃ vakṣyantīm ā.5.1.5.4. See prec. |
![]() | |
premāṃ | vācaṃ viśvām avantu viśve TS.4.7.15.4b,5b; MS.3.16.5b (bis): 191.10,14; KS.22.15b (bis). See premaṃ vājaṃ. |
![]() | |
punāno | vācaṃ janayann asiṣyadat (RV.9.86.33d, upāvasuḥ) RV.9.86.33d; 106.12c; SV.2.292c; JB.3.78c. |
![]() | |
punāno | vācam iṣyati (RV.9.64.25b, -si) RV.9.30.1c; 64.25b. |
![]() | |
purutrā | vācaṃ pipiśur vadantaḥ RV.7.103.6d. |
![]() | |
ṛcaṃ | vācaṃ prapadye VS.36.1. See vācam ṛcaṃ. |
![]() | |
ṛcaṃ | vācaṃ brāhmaṇam ābabhūvuḥ (?) JB.2.52b. |
![]() | |
tad | vācā dūṣayāmasi AVP.4.22.3d; 9.10.2d. |
![]() | |
tapojāṃ | vācam asme niyacha devāyuvam TA.4.7.3; 5.6.7. See vācam asme, and vājam asmin. |
![]() | |
tasyai | vāce nihave juhomi SMB.2.6.9e. |
![]() | |
te | vācaṃ vādiṣur mottarāṃ mat AVś.6.118.3c. |
![]() | |
tisro | vāca īrayati pra vahniḥ RV.9.97.34a; SV.1.525a; 2.209a; JB.3.46a; PB.12.3.6; N.14.14a. |
![]() | |
tisro | vāca ud īrate RV.9.33.4a; SV.1.471a; 2.219a; JB.3.51a; PB.12.5.1; Svidh.1.4.4. |
![]() | |
tisro | vācaḥ pra vada jyotiragrāḥ RV.7.101.1a. Cf. BṛhD.6.25; Rvidh.2.30.1. Cf. tisraḥ prajā. |
![]() | |
tisro | vāco nihitā antar asmin AVś.7.43.1c. |
![]() | |
tisro | vāco makhasyuvaḥ RV.9.50.2b; SV.2.556b. |
![]() | |
traiṣṭubhena | vacasā bādhata dyām RV.5.29.6d. |
![]() | |
turīyaṃ | vāco manuṣyā vadanti RV.1.164.45d; AVś.9.10.27d; śB.4.1.3.17d; TB.2.8.8.6d; JUB.1.7.3d; 40.1d; N.13.9d. |
![]() | |
tvāṣṭreṇāhaṃ | vacasā AVś.7.74.3a. P: tvāṣṭreṇāham Kauś.36.25. |
![]() | |
tveṣaṃ | vaco apāvadhīt (TSṭB. apāvadhīṃ; MS. apāvadhīḥ) svāhā VS.5.8d (ter); TS.1.2.11.2; MS.1.2.7c: 17.5; KS.2.8 (bis); śB.3.4.4.23d--25d; TB.1.5.9.5,6. |
![]() | |
ubhe | vācā vadāmi te AVś.5.30.2d--4d; AVP.9.13.2d--4d. |
![]() | |
ubhe | vācau vadati sāmagā iva RV.2.43.1c. |
![]() | |
ud | vācam īrayati hinvate matī RV.9.72.1c. |
![]() | |
ud | vācam un manīṣām ud indriyam ut prajām ut paśūn etaṃ sa ṛchatu yo maitasyā diśo 'bhidāsati KS.37.15. P: ud vācam un manīṣām KS.37.16. Cf. ud āyur. |
![]() | |
ugraṃ | vaco apāvadhīt (SVṃS. apāvadhīḥ svāhā; TSṭB. apāvadhīm) SV.1.353d; VS.5.8c (ter); TS.1.2.11.2; MS.1.2.7d: 17.5; KS.2.8 (bis); TB.1.5.9.5,6; śB.3.4.4.23c,24c,25c. |
![]() | |
ugreṇa | vacasā mama AVś.5.23.2d; AVP.7.2.9d; 8.7.7b. Cf. anena vacasā. |
![]() | |
ukthaṃ | vāci TS.3.2.9.1,3; AB.3.12.2; GB.2.3.10; Aś.5.9.26; 10.10,22; Vait.21.5; Apś.13.8.13; Mś.2.4.6.25. |
![]() | |
ukthaṃ | vācīndrāya TS.3.2.9.2,4; AB.3.12.3; GB.2.3.10; Aś.5.10.24; 15.23; Vait.21.5; Apś.13.16.6; Mś.2.5.2.27. See uktham avācīndrāya, and ukthyaṃ vācī-. |
![]() | |
ukthaṃ | vācīndrāya devebhyaḥ AB.3.12.4; GB.2.3.10; Aś.5.10.24; 18.13; 20.8; Vait.21.5. |
![]() | |
ukthyaṃ | vācīndrāya śṛṇvate tvā Aś.5.14.26. See under ukthaṃ vācī-. |
![]() | |
upahūto | vācaspatiḥ AVś.1.1.4a; AVP.1.6.4a. |
![]() | |
upaprehi | vācaspate MS.4.12.1a: 179.12. See under upa na ehi. |
![]() | |
upāsmān | vācaspatir hvayatām AVś.1.1.4b. See upahūto 'haṃ. |
![]() | |
uṣaspatir | vācaspatinā saṃvidānaḥ AVś.16.6.6a. |
![]() | |
yā | vāco viṣadūṣaṇīḥ AVP.2.2.4d. |
![]() | |
yad | vāca om iti yac ca neti ā.2.3.8.4a. |
![]() | |
yad | vācas tṛṣṭaṃ janayanta rebhāḥ RV.10.87.13b; AVś.8.3.12b; 10.5.48b. |
![]() | |
yad | vācānṛtam odima (TBṭA. ūd-) MS.4.14.17b (bis): 244.4,6; TB.3.7.12.1b; TA.2.3.1b. |
![]() | |
yad | vācā yan manasā TB.3.7.12.2a; TA.2.3.1a. Cf. BDh.2.4.7.18; 4.1.3. |
![]() | |
yad | vāco madhumat tasmai svāhā MS.1.3.1: 30.3. See devi vāg. |
![]() | |
yad | vāco yac ca me hṛdaḥ KS.34.19b; Apś.14.16.1b. |
![]() | |
yajamāna | vācaṃ yacha Kś.2.3.2; Apś.1.16.5; 7.8.4; 11.2.16; Mś.1.2.1.13. |
![]() | |
yajeti | vacanāc chrutiḥ AB.7.9.15d. |
![]() | |
yajñena | vācaḥ padavīyam āyan RV.10.71.3a; Aś.3.8.1. |
![]() | |
yathemāṃ | vācaṃ kalyāṇīm VS.26.2a. |
![]() | |
yato | vāco nivartante TA.8.4.1a; 9.1a; TU.2.4.1a; 9.1a. |
![]() | |
yayā | vācā yajati pajriyo vām RV.1.120.5b. |
![]() | |
yunajmi | vācaṃ saha divā saha sūryeṇa tena saha Mś.2.3.1.12. See next. |
![]() | |
yunajmi | vācaṃ saha sūryeṇa te (PB. omits te) TS.3.1.6.2c; PB.1.2.1b; Apś.12.2.12. See prec. |
![]() | |
yuñje | vācaṃ śatapadīm SV.2.1178c,1179a; ṣB.1.4.4,10; JB.1.74a (bis); Lś.1.8.9a. |
![]() | |
akarat | sūryavarcasam # ApMB.1.1.9d. See akṛṇot sūryavarcasaḥ, akṛṇoḥ sūryatvacam, and avakṛṇot sūryatvacam. |
![]() | |
akaś | cakāra kṛṇavac ca yān # AVP.7.18.6b. See cakāra kṛṇavac. |
![]() | |
akṛṇoḥ | sūryatvacam # RV.8.91.7d; AVś.14.1.41d; AVP.4.26.7d; JB.1.221d. See under akarat sūryavarcasam. |
![]() | |
agnaye | madhumad vacaḥ # RV.1.78.5b. |
![]() | |
agniṃ | vo duryaṃ vacaḥ # RV.8.74.1c; SV.1.87c; 2.914c. |
![]() | |
agniṃ | sāmrājyāya # Mś.6.2.5.31 (ūha of bṛhaspatiṃ sāmrājyāya in devasya tvā ... hastābhyāṃ sarasvatyā vācā yantur yantreṇa ...). |
![]() | |
agniṃ | sūktebhir vacobhir īmahe (SV. vṛṇīmahe) # RV.1.36.1c; SV.1.59c. |
![]() | |
agnim | īḍe (VSK. īle) pūrvacittiṃ (TS. pūrvacittau) namobhiḥ # VS.13.43b; VSK.14.4.6b; TS.4.2.10.2b; MS.2.7.17b: 102.4; KS.16.17b; śB.7.5.2.19. |
![]() | |
agnir | ekākṣarayā vācam udajayat # MS.1.11.10: 171.19; KS.14.4. See agnir ekākṣareṇa. |
![]() | |
agnir | ekākṣareṇa vācam ud ajayat # TS.1.7.11.1. P: agnir ekākṣareṇa Apś.18.4.19. See under prec. |
![]() | |
agnir | mandro madhuvacā ṛtāvā # RV.4.6.5b; 7.7.4d. |
![]() | |
agnir | me vāci śritaḥ, vāg hṛdaye, hṛdayaṃ mayi, aham amṛte, amṛtaṃ brahmaṇi # TB.3.10.8.4. |
![]() | |
agniṣ | ṭe tanvaṃ mā vinait # Mś.1.2.3.28. See agnis te tanuvaṃ, and cf. agniṣ ṭe tvacaṃ. |
![]() | |
agniṣ | ṭe tvacaṃ mā hiṃsīt # VS.1.22; śB.1.2.2.12. P: agniṣ ṭe Kś.2.5.21. Cf. under agniṣ ṭe tanvaṃ. |
![]() | |
agne | juṣasva prati harya tad vacaḥ # RV.1.144.7a; AB.1.30.12; KB.9.5; Aś.4.10.3. P: agne juṣasva śś.5.14.14. |
![]() | |
agne | tvacaṃ yātudhānasya bhindhi # RV.10.87.5a; AVś.8.3.4a. |
![]() | |
agne | divitmatā vacaḥ # RV.1.26.2c. |
![]() | |
agner | jihvāsi vāco visarjanam # MS.1.1.6: 3.13; 1.4.10: 58.5; 4.1.6: 8.4. P: agner jihvāsi Mś.1.2.2.11. See agnes tanūr asi vāco. |
![]() | |
agne | sa bodhi me vacaḥ # RV.8.43.27c. |
![]() | |
agnes | tanūr asi vāco visarjanam # VS.1.15; TS.1.1.5.2; KS.1.5; 31.4; 32.7; śB.1.1.4.8; TB.3.2.5.7. P: agnes tanūr asi KS.24.8; Kś.2.4.6; Apś.1.19.7. See agner jihvāsi vāco. |
![]() | |
aṅgād-aṅgāt | te vācam ādade # HG.1.15.6c. |
![]() | |
achā | no vācam uśatīṃ jigāsi # AVP.1.51.3d; Kauś.4.2d. |
![]() | |
achā | sujihva vacyate # RV.1.142.4d. |
![]() | |
achidraṃ | tvā# see achidrāṃ tvāchidreṇāśvibhyāṃ. |
![]() | |
achidrāṃ | tvāchidreṇa sarasvatyai juṣṭaṃ (KS. juṣṭāṃ) gṛhṇāmi # MS.2.3.8: 36.6; KS.12.9; Apś.19.2.9. |
![]() | |
achidrāṃ | tvāchidreṇāśvibhyāṃ juṣṭaṃ (KS. juṣṭāṃ) gṛhṇāmi # MS.2.3.8: 36.5; KS.12.9; Apś.19.2.9 (so mss.; edition, achidraṃ). P: achidrāṃ tvāchidreṇa Mś.5.2.4.21. |
![]() | |
achidrāṃ | tvāchidreṇendrāya sutrāmṇe juṣṭaṃ (KS. juṣṭāṃ) gṛhṇāmi # MS.2.3.8: 36.7; KS.12.9. Cf. Apś.19.2.9. |
![]() | |
ajījapatendraṃ | vājam # VS.9.12; śB.5.1.5.12. Cf. indraṃ vājaṃ vi mucyadhvam, and indrāya vācaṃ etc. |
![]() | |
athā | no viśvacarṣaṇe # SV.1.366c. See adhā etc. |
![]() | |
atho | amīvacātanaḥ # AVś.8.2.28c. Cf. rakṣohāmīvacātanaḥ. |
![]() | |
atho | goṣṭhāvacāriṇīm # AVP.10.1.7b. |
![]() | |
adadā | arbhāṃ mahate vacasyave # RV.1.51.13a. |
![]() | |
aditiṃ | nāma vacasā karāmahe # AVś.7.6.4b; VS.9.5b; 18.30b; TS.1.7.7.1b; MS.1.11.1b: 161.8; KS.13.14b; śB.5.1.4.4. |
![]() | |
adrayas | tvā bapsati gor adhi tvaci # RV.9.79.4c. |
![]() | |
adharācīm | avācīm # AVP.6.23.3a. |
![]() | |
adhā | no viśvacarṣaṇe # RV.5.38.1c. See athā etc. |
![]() | |
adhā | mahīm adhi śiśrāya vācam # AVś.10.2.7b. |
![]() | |
adhi | dvayor adadhā ukthyaṃ vacaḥ # RV.1.83.3a; AVś.20.25.3a; AB.1.19.8; 29.8; KB.8.4; 9.3; Aś.4.6.3; 9.4. P: adhi dvayoḥ śś.5.9.12; 13.6. |
![]() | |
adhūrṣata | svayam ete vacobhiḥ # RV.5.12.5c. |
![]() | |
anantam | antavac cā samante # AVś.10.8.12b. |
![]() | |
anibhṛṣṭam | asi vāco bandhus tapojāḥ # VS.10.6; TS.1.8.12.1; MS.2.6.8a: 68.11; KS.15.6; śB.5.3.5.16; TB.1.7.6.2. Ps: anibhṛṣṭam asi (with tapojāḥ in the sequel) MS.4.4.2: 51.10; anibhṛṣṭam asi Apś.18.13.21; Mś.9.1.3.1. |
![]() | |
anu | chya śyāmena tvacam etāṃ viśastaḥ # AVś.9.5.4a. P: anu chya śyāmena Kauś.64.10. |
![]() | |
anupravacanīyam | # see bhavān anupravacanīyam. |
![]() | |
anūnam | agniṃ juhvā vacasyā # RV.2.10.6c. |
![]() | |
antar | dadhe 'haṃ salilena vācaḥ # AVś.17.1.29d. |
![]() | |
antar | dūtaṃ rodasī satyavācam # RV.7.2.3b. |
![]() | |
apāpāco | (TB. apāvāco) abhibhūte nudasva # RV.10.131.1b; AVś.20.125.1b; AB.6.22.2b; GB.2.6.4b; TB.2.4.1.3b. |
![]() | |
apnasvatīm | aśvinā vācam asme # RV.1.112.24a; VS.34.29a; śB.14.1.3.33; Apś.15.8.13. P: apnasvatīm Kś.26.4.10; Mś.4.2.35. |
![]() | |
abhicaṣṭe | anṛtebhir vacobhiḥ # RV.7.104.8b; AVś.8.4.8b. |
![]() | |
abhiśrāve | bhavataḥ satyavācā # RV.10.12.1b; AVś.18.1.29b. |
![]() | |
abhi | somaṃ mṛśāmasi # RV.10.173.6b. See ava somaṃ, ā vaḥ somaṃ, and vācā somam avanayāmi. |
![]() | |
abhy | asya nāma vācā # AVP.3.28.2a. |
![]() | |
abhrapruṣo | na vācā pruṣā vasu # RV.10.77.1a. Cf. BṛhD.7.116. |
![]() | |
amṛtā | vāg amṛtā vāco agne # JG.2.1a. Cf. prec. |
![]() | |
ayaṃ | vipro vācam arcan niyachan # Aś.6.12.2a. |
![]() | |
ayaṃ | me pīta ud iyarti vācam # RV.6.47.3a. |
![]() | |
arandhayan | mānuṣe vadhrivācaḥ # RV.7.18.9d. |
![]() | |
arcā | dive bṛhate śuṣmaṃ vacaḥ # RV.1.54.3a. |
![]() | |
ardhatrayodaśāsu | pravācayata # ā.5.1.5.2. |
![]() | |
arvācīnaṃ | vasuvidaṃ bhagaṃ naḥ (AVś. me) # RV.7.41.6c; AVś.3.16.6c; AVP.4.31.6c; VS.34.39c; TB.2.8.9.9c; ApMB.1.14.6c. P: arvācīnaṃ vasuvidam Vait.8.14. |
![]() | |
arvācīrātaṃ | etc. # text of TB.1.2.1.13b, incorrectly for arvācī etaṃ, q.v. |
![]() | |
arvācī | subhage bhava # RV.4.57.6a; AVś.3.17.8b; TA.6.6.2b. P: arvācī subhage VHDh.8.16. |
![]() | |
avakṛṇot | sūryatvacam # MG.1.8.11d. See under akarat sūryavarcasam. |
![]() | |
avantu | naḥ pitaraḥ supravācanāḥ # RV.1.106.3a; AVP.4.28.3a. |
![]() | |
avardhayan | somavatyā vacasyayā # RV.10.113.8b. |
![]() | |
avasthā | nāmāsy avācī dik tasyās te viṣṇur adhipatiḥ kalmāṣagrīvo rakṣitā # MS.2.13.21: 167.8. See prec. and next. |
![]() | |
avocanta | carṣaṇayo vivācaḥ # RV.6.31.1d. |
![]() | |
avocāma | nivacanāny asmin # RV.1.189.8a. |
![]() | |
avocāma | rodasī satyavācā (AVP. -vācau) # AVś.5.1.9f; AVP.6.2.9d. |
![]() | |
avye | vadhūyuḥ pavate pari tvaci # RV.9.69.3a. |
![]() | |
aśmānaṃ | cid ye bibhidur vacobhiḥ # RV.4.16.6c; AVś.20.77.6c. |
![]() | |
aśvasya | vājinas tvaci # VS.23.37c; TS.5.2.11.1c; MS.3.12.21c: 167.8; KSA.10.5c. |
![]() | |
aśvasya | śīrṣṇā pra yad īm uvāca # RV.1.116.12d; śB.14.1.1.25d; 5.5.16d; BṛhU.2.5.16d. See next. |
![]() | |
aśvinedaṃ | me pra tiratā vacaḥ # AVP.11.14.5d. |
![]() | |
asenyā | vaḥ paṇayo vacāṃsi # RV.10.108.6a. |
![]() | |
asmadryak | kṛṇutāṃ yācito manaḥ # Aś.2.10.16c. See arvācīnaṃ kṛṇutāṃ. |
![]() | |
asmā | it kāvyaṃ vacaḥ # RV.5.39.5a. |
![]() | |
asme | dhehi dyumatīṃ vācam āsan # RV.10.98.3a. |
![]() | |
asme | vīreṣu viśvacarṣaṇi śravaḥ # RV.10.93.10b. |
![]() | |
asya | hotuḥ pradiśy (AVś. praśiṣy) ṛtasya vāci # RV.10.110.11c; AVś.5.12.11c; VS.29.36c; MS.4.13.5c: 205.6; KS.16.20c; TB.3.6.3.4c; N.8.21c. |
![]() | |
ahaṃ | daivīṃ pari vācaṃ viśaś ca # AVś.6.61.2d. |
![]() | |
aham | ugrā vivācanī # RV.10.159.2b; AVP.2.41.2b; ApMB.1.16.2b. |
![]() | |
ahaścarebhyaḥ | (sc. namaḥ) # śG.2.14.16. See divācarebhyo. |
![]() | |
ahir | jīrṇām iva tvacam # AVP.6.23.11d. |
![]() | |
ahir | na jūrṇām (TB. ahir ha jīrṇām) ati sarpati tvacam # RV.9.86.44c; SV.2.965c; TB.3.10.8.1c. |
![]() | |
ahir | budhnyaḥ śṛṇavad vacāṃsi me # RV.10.66.11c. |
![]() | |
ākṛtiḥ | prakṛtir vacanī dhāvaniḥ padmacāriṇī manmanā bhava svāhā # MG.2.13.6. |
![]() | |
āṅgirasaḥ | prati jānātu vācam etām # AVś.19.4.4b. |
![]() | |
ājituraṃ | satpatiṃ viśvacarṣaṇim # RV.8.53 (Vāl.5).6a. |
![]() | |
ā | ta etā vacoyujā # RV.8.45.39a. |
![]() | |
ā | te kāro śṛṇavāmā vacāṃsi # RV.3.33.10a; N.2.27a. |
![]() | |
ā | te vācam āsyā (ApMB. āsyāṃ) dade # HG.1.15.6a; ApMB.2.21.33a (ApG.8.23.1). See tāṃ te vācam. |
![]() | |
ā | tvā jigharmi manasā (TS.KS. vacasā) ghṛtena # VS.11.23a; TS.4.1.2.5a; 5.1.3.3; MS.2.7.2a: 76.3; KS.16.2a; 19.3; śB.6.3.3.19. P: ā tvā jigharmi Kś.16.2.21; Mś.6.1.1.20; Apś.16.3.1. See jigharmy agniṃ, and cf. ā viśvataḥ. |
![]() | |
ādityās | tvāchṛndantu jāgatena chandasāṅgirasvat (MS. -vad ukhe) # VS.11.65; TS.4.1.6.3; MS.2.7.6: 82.4; KS.16.6; śB.6.5.4.17. |
![]() | |
ād | id vasūni pra vavācāsmai # RV.1.67.8b. |
![]() | |
ād | id vāco aśnuve bhāgam asyāḥ # RV.1.164.37d; AVś.9.10.15d. |
![]() | |
ā | puraṃdaraṃ cakṛma vipravacasaḥ # RV.8.61.8c; SV.2.932c. |
![]() | |
āpo | amīvacātanīḥ # RV.10.137.6b; AVś.3.7.5b; 6.91.3b; AVP.3.2.7b; 5.18.9b. |
![]() | |
ā | me vacāṃsy udyatā # RV.8.101.7a. Cf. BṛhD.6.126. |
![]() | |
āyai | sūktena vacasā navena # RV.2.18.3b. |
![]() | |
ā | yo vācam anuditāṃ ciketa (AVP. cikāya) # AVś.5.1.2d; AVP.6.2.2d. |
![]() | |
ārohan | dyām amṛtaḥ prāva me vacaḥ # AVś.13.1.43a. |
![]() | |
ārtiś | cānapavācanā # AVś.8.8.9b. |
![]() | |
ā | viśvācī vidathyām anaktu # RV.7.43.3c. |
![]() | |
āviṣ | kṛṇoti barhiṣi pravāce # RV.9.95.2d. |
![]() | |
ā | vo 'rvācaḥ kratavo na yātām # RV.7.48.1c. |
![]() | |
ā | vo 'rvācaḥ suvitāya rodasyoḥ # RV.1.168.1c. |
![]() | |
ā | vo 'rvācī sumatir vavṛtyāt # RV.1.107.1c; VS.8.4c; 33.68c; TS.1.4.22.1c; 2.1.11.4c; MS.1.3.26c: 39.8; KS.4.10c; śB.4.3.5.15c. |
![]() | |
āśrutyai | tvāvācīndrāyokthaṃ devebhyaḥ # śś.8.24.3. |
![]() | |
āstīkavacanaṃ | (Mahābh. āstīkasya vacaḥ) śrutvā # RVKh.1.191.6a; Mahābh.1.58.26a. |
![]() | |
iḍāyās | (Apś. -yāḥ) padaṃ ghṛtavac carācaram # Aś.2.2.17a; Apś.6.5.7a; Mś.1.6.1.15a. See next, and iḍāyai sṛptaṃ. |
![]() | |
iḍāyai | sṛptaṃ ghṛtavac carācaram # TA.3.11.12a; HG.2.17.2a. See under iḍāyās padaṃ ghṛtavac. |
![]() | |
idaṃ | vapur nivacanaṃ janāsaḥ # RV.5.47.5a. |
![]() | |
idaṃ | su me maruto haryatā vacaḥ # RV.5.54.15c. |
![]() | |
idaṃ | te tvacaṃ bhinadmi yātudhāna svāhā # AVP.2.84.10. |
![]() | |
idam | asmai vacane vada # JB.1.79. |
![]() | |
idam | itthā raudraṃ gūrtavacāḥ # RV.10.61.1a; AB.5.13.12; KB.23.8. Ps: idam itthā raudram Aś.8.1.20; idam itthā śś.10.8.14; 12.8.2; 9.6; Rvidh.3.12.2. Cf. BṛhD.7.102. Designated as nābhānediṣṭhaṃ (or -ṣṭhīyaṃ) sūktam AB.6.27.6; PB.20.9.2; śś.16.11.28. |
![]() | |
idaṃ | pitre marutām ucyate vacaḥ # RV.1.114.6a. |
![]() | |
idaṃ | me prāvatā vacaḥ (AVP. bacaḥ, but the Kashmir ms. has vacaḥ) # RV.10.97.14d; AVP.11.7.3d; VS.12.88d; TS.4.2.6.3d; KS.16.13d; TB.3.11.3.1. See oṣadhayaḥ prāvata, and asyā avata. |
![]() | |
idānīm | ahna upavācyo nṛbhiḥ # RV.4.54.1b; KS.34.18b; GB.2.2.12b; TB.3.7.3.4b; Vait.16.15b; Mś.2.5.4.24b. |
![]() | |
indo | sūktāya vacase vayo dhāḥ # RV.9.90.6c. |
![]() | |
indraṃ | vājaṃ vi mucyadhvam # TS.1.7.8.4; KS.14.1d,7; TB.1.3.6.9. See indrāya vācaṃ vi, and cf. ajījipatendraṃ. |
![]() | |
indraṃ | sāmrājyāyābhiṣiñcāmi # MS.1.11.4: 165.8; 3.4.3: 47.10. P: indraṃ sāmrājyāya Mś.6.2.5.31 (ūha of bṛhaspatiṃ sāmrājyāya in devasya tvā ... hastābhyāṃ sarasvatyā vācā yantur yantreṇa ...). Cf. indrasya tvā sām-, and indrasya bṛhaspates. |
![]() | |
indraṃ | nāma śrutyaṃ śākinaṃ vaco yathā # RV.8.46.14c; SV.1.265c. |
![]() | |
indra | bravīmi te vacaḥ # RV.1.84.19d; SV.1.247d; 2.1073d; VS.6.37d; PB.8.1.5d; śB.3.9.4.24d; N.14.28d. Fragment: indraḥ JB.1.186. |
![]() | |
indraṃ | matir hṛda ā vacyamānā # RV.3.39.1a. |
![]() | |
indraḥ | śṛṇvantu maruto havaṃ vacaḥ # RV.10.37.6b. |
![]() | |
indras | tvaṣṭā prati haryantu (AVP. gṛhṇantu) me vacaḥ # AVś.3.8.2b; AVP.1.18.2b. |
![]() | |
indrasyaujasā | hata # AVP.7.18.5b. Cf. indrasya vacasā hata. |
![]() | |
indrāya | naktam ūrmyāḥ suvācaḥ # RV.8.96.1b. |
![]() | |
indrāya | stotraṃ matibhir avāci # RV.6.34.5b. |
![]() | |
indriyāvatīm | adyāhaṃ vācam udyāsaṃ dīrghaprāṇo 'chinno 'dabdho gopāḥ # Apś.6.20.2. See madhumatīṃ vācam udeyam. |
![]() | |
indro | arvāg idaṃ vacaḥ # RV.8.61.1b; AVś.20.113.1b; SV.1.290b; 2.583b. |
![]() | |
imaṃ | yajñam abhi viśve gṛṇantaḥ # Kauś.6.9c. See imāṃ vācam abhi, and cf. prec. |
![]() | |
imaṃ | yajñam idaṃ vacaḥ # RV.1.26.10b; 91.10a; 10.150.2a; SV.2.967b; MS.4.11.6a: 175.14; 4.12.1: 177.4; KS.2.14a. P: imaṃ yajñam śś.3.12.5; Mś.5.1.8.15. |
![]() | |
imā | asmai matayo vāco asmad ā # RV.10.91.12a. |
![]() | |
imāṃ | vaśāṃ vācam āhur vaśeti # AVP.12.9.3a. |
![]() | |
imāṃ | ca vācaṃ pratiharyathā naraḥ # RV.1.40.6c. |
![]() | |
imāṃ | te vācaṃ vasūyanta āyavaḥ # RV.1.130.6a. |
![]() | |
irajyanta | yac churudho vivāci # RV.7.23.2b; AVś.20.12.2b. |
![]() | |
iṣitaś | ca hotar asi bhadravācyāya preṣito mānuṣaḥ sūktavākāya # VS.21.61; 28.23,46; MS.4.13.9: 211.11; KS.19.13; TB.2.6.15.2; 3.6.15.1. |
![]() | |
iṣitā | daivyā hotāro (Mś. daivyāhotāro) bhadravācyāya preṣito mānuṣaḥ sūktavākāya # śB.1.8.3.10; 9.1.1; 2.5.2.42; 6.1.45; TB.3.3.8.11; Kś.3.6.1; Apś.3.6.5; Mś.1.3.4.12. |
![]() | |
iṣudhau | varcaḥ kavace ca varcaḥ # AVP.5.29.4b. |
![]() | |
īḍe | dyāvāpṛthivī pūrvacittaye # RV.1.112.1a; AB.1.21.13; KB.8.6. Ps: īḍe (śśṃś. īle) dyāvāpṛthivī Aś.4.6.3; 15.2,7; 9.11.19; śś.5.9.24; 6.6.12; Kś.26.4.9; Mś.4.2.33; īle dyāvāVHDh.5.430. Cf. BṛhD.3.138. |
![]() | |
uktham | avāci # KB.14.3. |
![]() | |
uktham | avācīndrāya # śś.8.16.3; 17.3. See under ukthaṃ vācī-. |
![]() | |
ukthaśuṣmāya | tavase 'vāci # MS.4.14.14b: 238.9. See satyaśuṣmāya. |
![]() | |
ukheva | śṛṅgavac chiraḥ # AVP.5.9.4b; 6.8.4d. |
![]() | |
ugreṇa | te (AVP. tam) vacasā bādha ād (AVP. vādha id) u te # AVś.5.13.3b; AVP.8.2.1b. |
![]() | |
uta | tvaḥ paśyan na dadarśa vācam # RV.10.71.4a; N.1.19a. |
![]() | |
uta | tvacaṃ dadato vājasātau # RV.5.33.7c. |
![]() | |
uta | tvā bhṛguvac chuce # RV.8.43.13a. |
![]() | |
uta | sya na indro viśvacarṣaṇiḥ # RV.2.31.3a. |
![]() | |
ud | āyur ud balam ut kṛtam ut kṛtyām un manīṣām ud indriyam # AVś.5.9.8. See prec., and cf. ud vācam un. |
![]() | |
uditaṃ | māmakaṃ vacaḥ # AVP.1.11.4b. See under ud ayaṃ māmako. |
![]() | |
ud | idaṃ māmakaṃ vacaḥ # AVś.1.29.5b; 4.4.2b; TB.2.7.16.4b. See under ud ayaṃ māmako. |
![]() | |
ud | balasyābhi nas (read balasyābhinas) tvacam # Mś.9.4.1.19b. See ud valasyābhinat. |
![]() | |
udyan | (AVP. udyaṃ) tvacam iva bhūmyāḥ # AVś.19.28.4c; AVP.12.21.4c. |
![]() | |
ud | valasyābhinat (but all mss. -nas) tvacam # Apś.22.15.11b. See ud balasyābhi. |
![]() | |
ud | viprāṇāṃ devayā vāco asthuḥ # RV.5.76.1b; SV.2.1102b. |
![]() | |
ud | v eti subhago viśvacakṣāḥ # RV.7.63.1a. Cf. BṛhD.6.5. |
![]() | |
upa | tvacy upamasyāṃ ni dhāyi # RV.1.145.5b. |
![]() | |
upa | tvā madāḥ suvāco asthuḥ (AVś. aguḥ) # AVś.2.5.2d; SV.2.303d; Aś.6.3.1d; śś.9.5.2d. See next. |
![]() | |
upa | na ehi vācaspate # AVP.1.6.2a. See upaprehi, and punar ehi vācaspate. |
![]() | |
upa | brahmā śṛṇavac chasyamānam (MS. śṛṇavañ śa-) # RV.4.58.2c; AVP.8.13.2c; VS.17.90c; MS.1.6.2c: 87.16; KS.40.7c; TA.10.10.2c; Apś.5.17.4c; MahānU.9.13c. |
![]() | |
upa | mā (śB.śś. māṃ) rathaṃtaraṃ saha pṛthivyā (śś. adds sahāgninā saha vācā saha paśubhir) hvayatām # śB.1.8.1.19; TB.3.5.8.1; 13.1; śś.1.11.1. See upāsmāṃ iḍā hvayatāṃ saha. |
![]() | |
upaśrotā | ma īvato vacāṃsi # RV.7.23.1d; AVś.20.12.1d; SV.1.330d. |
![]() | |
upahūtaṃ | rathaṃtaraṃ saha pṛthivyā (śś. adds sahāgninā saha vācā saha paśubhiḥ) # TS.2.6.7.1; śB.1.8.1.19; TB.3.5.8.1; 13.1; śś.1.11.1. |
![]() | |
upahūto | 'haṃ vācaspatyuḥ # AVP.1.6.4b. See upāsmān vācaspatir. |
![]() | |
upem | asṛkṣi vājayur vacasyām # RV.2.35.1a; MS.4.12.4a: 187.17; KS.12.15a; Apś.16.7.4a. P: upem asṛkṣi Mś.5.2.1.29; 6.1.3.3 (7). Cf. BṛhD.4.90. |
![]() | |
ubhayaṃ | śṛṇavac ca naḥ # RV.8.61.1a; AVś.20.113.1a; SV.1.290a; 2.583a; AB.4.31.13; 5.18.24; 8.2.5; JB.3.220; PB.14.10.6; ā.5.2.4.2; Aś.7.3.18; 4.4; Vait.40.3,8. P: ubhayaṃ śṛṇavat śś.7.20.7; 12.5.19; 16.21.27. Cf. BṛhD.6.86 (A). |
![]() | |
ubhā | dakṣasya vacaso babhūvathuḥ # RV.8.86.1b. |
![]() | |
ubhe | somāvacākaśan # RV.9.32.4a. |
![]() | |
uruka | urukasya te vācā vayaṃ saṃ bhaktena gamemahy agne gṛhapate # MS.1.5.4: 72.1. P: urukaḥ MS.1.5.11: 80.13. See uruga. |
![]() | |
uruga | urugasya te vācā vayaṃ saṃ bhaktena gamemahi # Apś.6.19.1. See uruka. |
![]() | |
urau | ratha uruyuge (SV. adds vacoyujā) # RV.8.98.9b; AVś.20.100.3b; SV.2.62b. |
![]() | |
urvaśī | ca pūrvacittiś cāpsarasau (VSKṃS.KS. cāpsarasā) # VS.15.19; VSK.16.4.9; TS.4.4.3.2; MS.2.8.10: 115.6; KS.17.9; śB.8.6.1.20. |
![]() | |
uṣā | devī vācā saṃvidānā # AVś.16.6.5a. |
![]() | |
uṣo | arvācā bṛhatā rathena # RV.7.78.1c. |
![]() | |
ūrdhvaśritaḥ | śrayadhvam # MS.2.7.11: 90.4; KS.16.11.38.12. See ūrdhvacitaḥ. |
![]() | |
ūrdhvā | avācīḥ puruṣe tiraścīḥ # AVś.10.2.11d. |
![]() | |
ṛcas | tvā dīkṣamāṇam anudīkṣantām # TB.3.7.7.8; Apś.10.11.1. Cf. vācaṃ ma ṛco. |
![]() | |
ṛtaṃ | satyaṃ vijigyānaṃ vivācanam anto vāco vibhuḥ sarvasmād uttaraṃ jyotir ūdhar aprativādaḥ pūrvaṃ sarvaṃ vāk parāg arvāk sapru salilaṃ dhenu pinvati # ā.5.3.2.1. |
![]() | |
ṛtāvarī | rodasī satyavācaḥ # RV.3.54.4b. |
![]() | |
ekadhāsya | tvacam āchyatāt # MS.4.13.4: 203.11; KS.16.21; AB.2.6.14; TB.3.6.6.2; Aś.3.3.1; śś.5.17.4. |
![]() | |
etad | dhi śṛṇu me vacaḥ # AVś.10.1.28a. |
![]() | |
etāṃ | tvacaṃ lohinīṃ tāṃ nudasva # AVś.12.3.21c. |
![]() | |
enam | enān adharācaḥ parāco 'vācas tapasas (read tamasas ?) tam unnayata devāḥ pitṛbhiḥ saṃvidānaḥ prajāpatiḥ prathamo devatānām # Kauś.49.6. Doubtful text. |
![]() | |
eṣa | vas tadvivācanaḥ # śś.15.27d. See eṣa vaḥ sadvivācanam. |
![]() | |
eṣa | vaḥ sadvivācanam # AB.7.18.6d. See eṣa vas tad-. |
![]() | |
eṣa | somo adhi tvaci # RV.9.66.29a. |
![]() | |
eṣā | tvacāṃ puruṣe saṃ babhūva # AVś.12.3.51a. P: eṣā tvacām Kauś.62.23. |
![]() | |
ehi | viśvacarṣaṇe śaṃbhūr mayobhūḥ # TS.3.2.5.1. |
![]() | |
aindravāyavas | te vācaṃ pātv asau # Aś.6.9.3. See vācaṃ ta aindra-. |
![]() | |
oṃ | kavacāya hum # NṛpU.2.2. See kavacāya. |
![]() | |
odanena | yajñavacaḥ # AVś.11.3.19a. |
![]() | |
oṣadhayaḥ | prāvata vācaṃ me # MS.2.7.13d: 94.10. See under idaṃ me prāvatā. |
![]() | |
ka | āsato vacasaḥ santi gopāḥ # RV.5.12.4d. |
![]() | |
kadā | na indra vacasa bubodhaḥ # RV.7.37.6b. |
![]() | |
karotu | viśvacarṣaṇiḥ # KS.13.15d. See kṛṇotu etc. |
![]() | |
kavacāya | hum # VaradapU.2.2. See oṃ kavacāya. |
![]() | |
kavayaḥ | sūryatvacaḥ # RV.7.59.11b; MS.4.10.3b: 150.6. See marutaḥ sūrya-. |
![]() | |
kaviśastāny | asmai vapūṃṣi (AVP. vacāṃsi) # AVś.5.1.9e; AVP.6.2.9c. |
![]() | |
kārotareṇa | dadhato gavāṃ tvaci # VS.19.82d; MS.3.11.9d: 153.6; KS.38.3d; TB.2.6.4.2d. |
![]() | |
kā | (TSṭB.Apś. kiṃ) svid āsīt pūrvacittiḥ # VS.23.11a,53a; TS.7.4.18.1a; MS.3.12.19a: 166.4; KSA.4.7a; śB.13.2.6.14; 5.2.17; TB.3.9.5.2; Apś.20.19.7. P: kā svid āsīt Kś.20.5.21; 7.12. |
![]() | |
kiṃ | svid āsīt pilippilā (also piśaṅgilā, and pūrvacittiḥ) # see kā svid etc. |
![]() | |
kikkiṭā | te cakṣuḥ (also prāṇam, manaḥ, vācam, and śrotram) # TS.3.4.2.1; KS.13.11,12. P: kikkiṭā te KS.13.12. |
![]() | |
kim | etā vācā kṛṇavā tavāham # RV.10.95.2a; śB.11.5.1.7a. |
![]() | |
kilāsaṃ | nāśayā tvacaḥ # AVP.2.63.4b. |
![]() | |
kuvin | no asya vacaso nibodhiṣat # RV.2.16.7c. |
![]() | |
kṛṇotu | viśvacarṣaṇiḥ (JG. -carṣaṇīḥ) # TB.2.4.8.7d; Apś.6.30.10d; Mś.1.6.4.26d; SMB.2.1.15d; PG.3.1.4d; JG.1.24d. See karotu etc. |
![]() | |
ko | dhiṣṇyāṃ prati vācaṃ papāda # RV.10.114.9b. |
![]() | |
ko | nānāma vacasā somyāya # RV.4.25.2a. |
![]() | |
kṣoṇīr | iva prati no harya tad (SV. prati tad dharya no) vacaḥ # RV.1.57.4d; AVś.20.15.4d; SV.1.373d. |
![]() | |
khaṭ | phaṭ jahi, chindhī bhindhī handhī kaṭ, iti vācaḥ krūrāṇi # TA.4.27.1. Cf. khaṇ phaṇ. |
![]() | |
kham | aṅkṣva tvacam aṅkṣva # TB.3.7.5.2c; Apś.2.10.4c; Mś.1.2.6.18. |
![]() | |
gandharvaḥ | kāmyaṃ vacaḥ # AVś.20.128.3d; śś.12.20.2.2d. |
![]() | |
gandharvaḥ | parivācanam # AVP.8.3.9b. |
![]() | |
girer | avacarantikā # AVś.5.13.9b; AVP.8.2.8b. See prec. |
![]() | |
gomad | aśvāvad rathavac ca rādhaḥ # RV.7.77.5d. |
![]() | |
gnās | tvā devīr viśvadevyāvatīḥ (MS. -devyavatīḥ) pṛthivyāḥ sadhasthe aṅgirasvat pacantūkhe (TS. aṅgirasvac chrapayantūkhe; MS. aṅgirasvañ śrapayantūkhe) # VS.11.61; TS.4.1.6.2; MS.2.7.6: 81.12; 3.1.8: 10.6; KS.16.6; śB.6.5.4.7. P: gnās tvā TS.5.1.7.2; KS.19.7. |
![]() | |
ghoṣāya | tvoktham avāci # śś.7.10.15. |
![]() | |
ghnantaḥ | kṛṣṇām apa tvacam # RV.9.41.1c; SV.1.491c; 2.242c; JB.3.60. |
![]() | |
cakāra | kṛṇavac ca yān # AVś.5.8.7b. See akaś cakāra. |
![]() | |
candram | agniṃ candrarathaṃ harivratam (Apś. haritvacam; Mś. harivṛtam, vḷ. harivratam) # RV.3.3.5a; KS.7.12a; Apś.5.10.4a; Mś.1.5.2.14a. |
![]() | |
caritraṃ | hi ver ivāchedi parṇam # RV.1.116.15a. |
![]() | |
cārum | adya devebhyo vācam udyāsaṃ cāruṃ brahmabhyaś cāruṃ manuṣyebhyaś cāruṃ narāśaṃsāyānumatāṃ pitṛbhiḥ # Apś.24.12.6. |
![]() | |
cāru | saṃbhalo vadatu vācam etām # AVś.14.1.31d. |
![]() | |
cita | sthordhvacitaḥ # VS.1.18; śB.1.2.1.12; Apś.1.23.5. P: cita stha Kś.2.4.34. |
![]() | |
citānā | gor adhi tvaci # RV.9.101.11b; SV.2.453b. |
![]() | |
codayāmi | ta āyudhā vacobhiḥ # RV.10.120.5c; AVś.5.2.5c; 20.107.8c; AVP.6.1.5c. |
![]() | |
janaṃ | bibhratī bahudhā vivācasam # AVś.12.1.45a. |
![]() | |
janayas | tvāchinnapatrā devīr viśvadevyāvatīḥ (MS. -devyavatīḥ) pṛthivyāḥ sadhasthe aṅgirasvat pacantūkhe # VS.11.61; MS.2.7.6: 81.14; 3.1.8: 10.10; KS.16.6; śB.6.5.4.8. P: janayas tvāchinnapatrāḥ KS.19.7. See varūtrayo janayas. |
![]() | |
janānāṃ | dhenā avacākaśad vṛṣā # RV.10.43.6b; AVś.20.17.6b. |
![]() | |
jātaṃ | viṣvāco ahataṃ viṣeṇa # RV.1.117.16d. |
![]() | |
jihvā | me madhu yad vacaḥ # PG.3.16.1b. See prec. |
![]() | |
jihve | mā vihvalo vācam # SMB.1.7.15c. |
![]() | |
juṣāṇo | agne prati harya me vacaḥ # RV.10.122.2a. |
![]() | |
juṣṭām | adya devebhyo vācam udyāsam (śś. vācaṃ vadiṣyāmi) # śB.1.5.1.18; śś.1.4.5; Apś.24.11.2. |
![]() | |
jeṣma | pūruṃ vidathe mṛdhravācam # RV.7.18.13d. |
![]() | |
jyāpāśaiḥ | kavacapāśaiḥ # AVś.11.10.22c. |
![]() | |
jyeṣṭhaś | ca mantro viśvacarṣaṇe # RV.10.50.4d; TS.3.4.11.4d; MS.4.12.6d: 197.7; KS.23.12d. |
![]() | |
jyotir | viprāya kṛṇutaṃ vacasyave # RV.1.182.3d. |
![]() | |
ta | ete vācam abhipadya pāpayā # RV.10.71.9c; BDh.2.6.11.32c. |
![]() | |
taṃ | rodasī pipṛtaṃ satyavācam # RV.3.26.9d. |
![]() | |
taṃ | gīrbhir vācamīṅkhayam # RV.9.35.5a. |
![]() | |
tathā | tvāchāvadāmasi # AVP.3.29.1d. See tāṃ tvāchā-. |
![]() | |
tad | adya vācaḥ prathamaṃ masīya (N. maṃsīya) # RV.10.53.4a; Aś.1.2.1; 4.9; Apś.24.13.3a; N.3.8a. P: tad adya vācaḥ śś.1.6.13; 14.56.14. |
![]() | |
tad | ā jānītota puṣyatā vacaḥ # RV.1.94.8c; AVP.13.5.8c. |
![]() | |
tad | ātmanvac caraty apsv antaḥ # AVś.4.10.7b; AVP.4.25.7b. |
![]() | |
tad | dyām eti mahad vyacaḥ (AVP. -ti bṛhad vacaḥ) # AVś.4.19.6b; AVP.5.25.6b. |
![]() | |
tad | brahma pūrvacittaye # RV.8.3.9b; AVś.20.9.3b; 49.6b. |
![]() | |
tad | vo mā vyavachaitsīt (Apś. vigāt) # Kś.25.13.26; Apś.14.20.7. |
![]() | |
tad | vo vājā ṛbhavaḥ supravācanam # RV.4.36.3a. |
![]() | |
tanūjasya | ca yat tvaci # AVś.1.23.4b; AVP.1.16.4b; TB.2.4.4.2b. |
![]() | |
tanūṃ | tvacaṃ putraṃ naptāram aśīya # TS.1.3.11.1. See putraṃ naptāram. |
![]() | |
taṃ | tvā viprā (SV. priyā) vacovidaḥ # RV.9.64.23a; SV.2.427a; JB.3.143a. |
![]() | |
taṃ | dhīrā vācā pra ṇayanti sapta # RV.10.114.7b. |
![]() | |
tan | no devā yachata supravācanam # RV.10.35.12a. |
![]() | |
tam | ayā vācā gṛṇe tam u va stuṣe # RV.8.23.7c. |
![]() | |
tam | ṛtviyā upa vācaḥ sacante # RV.1.190.2a; Aś.3.7.9. |
![]() | |
taṃ | pipṛtaṃ rodasī satyavācam # TB.2.8.4.8d. |
![]() | |
taṃ | pṛñcanti vaco yathā # RVKh.7.34.1b. |
![]() | |
tayor | id amavac chavaḥ # RV.5.86.3a. |
![]() | |
tasyās | te satyasavasaḥ prasave tanvo yantram (VSK. tanuyantram; TS. vāco yantram) aśīya svāhā # VS.4.18; VSK.4.6.2; TS.1.2.4.1; MS.1.2.4: 13.2; 3.7.5: 81.10; KS.2.5; 24.3; śB.3.2.4.12. P: tasyās te satyasavasaḥ prasave TS.6.1.7.3. |
![]() | |
tāṃ | te vācam āsya ādatte (read ādade) hṛdaya ādadhe # PG.3.13.6. See ā te vācam, and the critical note to PG. |
![]() | |
tāṃ | tvāchāvadāmasi # AVś.7.38.3d. See tathā tvāchā-. |
![]() | |
tāṃ | devīṃ vācaṃ haviṣā yajāmahe # TB.2.8.8.5c. |
![]() | |
tāsām | adhi tvaco aham # AVś.6.21.1c; AVP.1.38.1c. |
![]() | |
tisraḥ | prajā āryā jyotiragrāḥ # RV.7.33.7b; JB.2.241b (bis). Cf. tisro vācaḥ. |
![]() | |
tubhyedam | agne madhumattamaṃ vacaḥ # RV.5.11.5a; MS.2.13.7a: 156.6. |
![]() | |
tūrvayāṇo | gūrtavacastamaḥ # RV.10.61.2c. |
![]() | |
tejasvac | chiro astu me # TB.2.7.7.3b. Cf. varcasvac etc. |
![]() | |
te | te vācaṃ suvantām # TS.1.8.14.1; TB.1.7.8.3. |
![]() | |
tena | tvāchāvadāmasi # AVP.15.15.4d. |
![]() | |
tena | māṃ sūryatvacam # RVKh.10.128.4c. |
![]() | |
te | me santu savācasaḥ # AVś.7.12.2d. |
![]() | |
triṣṭubhaṃ | tvacā praviśāmi # KS.38.14; Apś.16.19.1. |
![]() | |
tvaṃ | śukrasya vacaso manotā # RV.2.9.4d. |
![]() | |
tvacaṃ | mṛtyor juhomi tvacā mṛtyuṃ vāsaye # VāDh.20.26. Cf. GDh.24.6. |
![]() | |
tvacā | saṃ kalpayā tvacam # AVś.4.12.5b; AVP.4.15.3b. |
![]() | |
tvaṃ | no asya vacasaś cikiddhi # RV.4.4.11c; TS.1.2.14.5c; MS.4.11.5c: 173.15; KS.6.11c. |
![]() | |
tvam | edhi vivācanam # AVP.12.5.10b. |
![]() | |
tvaṣṭa | ṛbhavas tat panayad vaco vaḥ # RV.4.33.5d. |
![]() | |
tvaṣṭā | devebhir janibhiḥ sajoṣāḥ (RV.10.64.10b, pitā vacaḥ) # RV.6.50.13c; 10.64.10b. |
![]() | |
tvaṣṭā | no daivyaṃ vacaḥ # SV.1.299a. See tvaṣṭā me daivyaṃ. |
![]() | |
tvaṣṭā | me daivyaṃ vacaḥ # AVś.6.4.1a; Kauś.124.6; 135.10. P: tvaṣṭā me Kauś.23.9. See tvaṣṭā no daivyaṃ. |
![]() | |
tvāṃ | hīndrāvase vivācaḥ # RV.6.33.2a. |
![]() | |
tvā | (!) manasānārtena vācā brahmaṇā trayyā vidyayā pṛthivyām akṣikāyām (read akṣitāyām ?) apāṃ rase (var. lect. rasena) nivapāmy asau # Kś.25.8.6. Read tvāṃ manasā-, or ā tvā manasā(Weber), or tvāmanasā-. |
![]() | |
tvāmāhutayas | tvadvivācanāḥ # TS.1.5.10.2b. |
![]() | |
dattvātreyo | 'vacatnuke # AB.8.22.7b. |
![]() | |
dadāti | viśvacarṣaṇiḥ # RV.5.6.3b; SV.2.1088b; KS.39.13b; TB.3.11.6.4b; Apś.16.35.5b. |
![]() | |
dadhāno | nāma maho vacobhiḥ # RV.6.44.8c. |
![]() | |
dadhāmi | te dyumatīṃ vācam āsan # RV.10.98.2d. |
![]() | |
dano | viśa indra mṛdhravācaḥ # RV.1.174.2a; N.6.31. |
![]() | |
damūnasam | ukthyaṃ viśvacarṣaṇim # RV.3.2.15b. |
![]() | |
dasmo | hi ṣmā vṛṣaṇaṃ pinvasi tvacam # RV.1.129.3a. |
![]() | |
dāmānaṃ | viśvacarṣaṇe # RV.8.23.2a. |
![]() | |
divas | pṛṣṭhe 'vacākaśat # AVś.13.4.1b. |
![]() | |
divi | pravācyaṃ kṛtaḥ # RV.1.105.16b. |
![]() | |
divi | pravācyaṃ kṛtam # RV.2.22.4c; SV.1.466c. |
![]() | |
dīkṣāyai | varṇena tapaso rūpeṇa manaso mahimnā vāco vibhūtyā prajāpatis tvā yunaktu prajābhyo 'pānāya # PB.1.5.10. Fragments: dīkṣāyai ... tapaso ... manaso ... vācaḥ Lś.2.5.20. |
![]() | |
durṇāmnīḥ | sarvā durvācaḥ # AVś.4.17.5c; 7.23.1c. Cf. durvācaḥ. |
![]() | |
duṣṭaraṃ | trāyamāṇaṃ sahaḥ (SV. trāmaṇaṃ vacaḥ) # AVś.6.4.1d; SV.1.299d. |
![]() | |
duṣprāvyo | 'vahanted avācaḥ # RV.4.25.6d. |
![]() | |
dūtaṃ | na pūrvacittaye # RV.9.99.5c. |
![]() | |
dṛḍhaṃ | naro vacasā daivyena # RV.4.1.15c. |
![]() | |
devatrā | nu pravācyam # RV.1.105.10c. |
![]() | |
devam | amīvacātanam # RV.1.12.7c; SV.1.32c. |
![]() | |
devayā | vipra (MS. viprā) ud iyarti vācam # RV.3.8.5d; MS.4.13.1d: 199.12; AB.2.2.28; TB.3.6.1.3d. |
![]() | |
devasya | tvā savituḥ prasave 'śvinor bāhubhyāṃ pūṣṇo hastābhyāṃ sarasvatyā vācā yantur yantreṇa bṛhaspatiṃ sāmrājyāyābhiṣiñcāmi # MS.1.11.4: 165.7; 3.4.3: 47.8. P: devasya tvā savituḥ prasave Mś.6.2.5.30. Fragment: bṛhaspatiṃ sāmrājyāya, with ūhas indraṃ sāmrājyāya and agniṃ sāmrājyāya (q.v.) Mś.6.2.5.31. See next, and devasya tvā ... hastābhyāṃ sarasvatyai vāco yantur yantreṇā-. |
![]() | |
devasya | tvā savituḥ prasave 'śvinor bāhubhyāṃ pūṣṇo hastābhyāṃ sarasvatyā vācā yantur yantreṇemam amum āmuṣyāyaṇam amuṣyāḥ putraṃ bṛhaspates (KS.40.9, putram agnes) sāmrājyenābhiṣiñcāmi (KS.14.2, -ṣiñcāmīndrasya sāmrājyenābhiṣiñcāmi) # KS.14.2,8; 40.9. See under prec. |
![]() | |
devasya | tvā savituḥ prasave 'śvinor bāhubhyāṃ pūṣṇo hastābhyāṃ sarasvatyai tvā vāco yantur yantreṇa bṛhaspates tvā sāmrājyena brahmaṇābhiṣiñcāmi # JB.2.130. See under prec. but one. |
![]() | |
devasya | tvā savituḥ prasave 'śvinor bāhubhyāṃ pūṣṇo hastābhyāṃ sarasvatyai vāco yantur yantriye (VSK. vāco yan turye turyaṃ) dadhāmi # VS.9.30; VSK.10.5.8; śB.5.2.2.13. P: devasya tvā Kś.14.5.24. |
![]() | |
devasya | tvā savituḥ prasave 'śvinor bāhubhyāṃ pūṣṇo hastābhyāṃ sarasvatyai vāco yantur yantreṇāgneḥ (TS. yantreṇāgnes tvā) sāmrājyenābhiṣiñcāmi # VS.18.37; TS.1.7.10.3; śB.9.3.4.17. Fragmentary: devasya tvā savituḥ prasave (Apś. devasya tvā) ... agnes tvā sāmrājyenābhiṣiñcāmi TS.5.6.3.2; TB.1.3.8.2,3; Apś.17.19.8. P: devasya tvā Kś.18.5.9. See under devasya tvā ... hastābhyāṃ sarasvatyā vācā yantur yantreṇa. |
![]() | |
devā | grāvāṇo madhumatīm adyāsmin yajñe yajamānāya vācaṃ vadata # PB.21.10.17; Kś.23.3.1; Apś.22.19.1; Mś.9.4.2.9. |
![]() | |
devācyā | kṛpā # MS.2.13.8e: 158.4. See devo devācyā. |
![]() | |
devānāṃ | sarveṣāṃ vācā # AVś.6.85.2c. |
![]() | |
devāvyaṃ | manuṣe pinvati tvacam # RV.9.74.5b. |
![]() | |
devāsaḥ | supravācanam # RV.1.105.12b. |
![]() | |
devi | vāg yat te vāco (TS.GB.Aś.Vait. yad vāco) madhumat (KB.GB.Aś.śś.Vait. madhumattamaṃ; Kś. madhumattamaṃ juṣṭatamaṃ) tasmin mā (KB.śś. no adya) dhāḥ (KB.śś. dhāt; Vait. adds svāhā) # TS.3.1.10.1; KB.10.6; GB.2.2.17; PB.1.3.1; 6.7.6; JB.1.82; Aś.3.1.14; śś.6.9.17; Vait.18.5; Kś.9.8.16. Perhaps in JB. madhumattamam asmin is to be read instead of madhumat tasmin. See yad vāco madhumat. |
![]() | |
devena | savitrā prasūtaḥ prastotar devebhyo vācam iṣya # JUB.3.18.3,6. |
![]() | |
devo | devācyā kṛpā # RV.1.127.1e; AVś.20.67.3e; SV.1.465e; 2.1163e; VS.15.47e; TS.4.4.4.8e; KS.26.11e; 39.15e; N.6.8. See devācyā kṛpā. |
![]() | |
daivas | tantur asy anu tvā rabhe māhaṃ tvad vyavachitsi # śś.2.12.9. Cf. tantur asi. |
![]() | |
daivyā | hotārā prathamā suvācā # RV.10.110.7a; AVś.5.12.7a; VS.29.32a; MS.4.13.3a: 202.7; KS.16.20a; TB.3.6.3.3a; N.8.12a. |
![]() | |
dyukṣāya | dasmyaṃ vacaḥ # RV.8.24.20b; AVś.20.65.2b; AG.1.1.4b. |
![]() | |
dyumad | amīvacātanaṃ rakṣohā # RV.7.8.6d. |
![]() | |
dyaur | āsīt pūrvacittiḥ # VS.23.12a,54a; TS.7.4.18.1a; MS.3.12.19a: 166.6; KSA.4.7a; śB.13.5.2.17. P: dyauḥ Kś.20.5.22. |
![]() | |
droghāya | cid vacasa ānavāya # RV.6.62.9d. |
![]() | |
dhattaṃ | rayiṃ sahavīraṃ (ApMB. daśavīraṃ) vacasyave # RV.10.40.13b; ApMB.1.6.12b. See rayiṃ dhehi. |
![]() | |
dhanaspṛtam | ukthyaṃ viśvacarṣaṇim # RV.1.64.14c. |
![]() | |
dhītī | vā ye anayan vāco agram # AVś.7.1.1a; śś.15.3.7a. P: dhītī vā Kauś.41.8; 59.17. |
![]() | |
dhībhiḥ | kṛtaḥ pra vadāti (AVP. bharasva) vācam # AVś.5.20.8a; AVP.9.27.6a. |
![]() | |
dhenā | indrāvacākaśat # RV.8.32.22c. |
![]() | |
dhenum | ajadhvam upa navyasā vacaḥ # RV.6.48.11b. |
![]() | |
na | gached devatāṃ kvacit # śG.1.2.8b. |
![]() | |
na | tasya vācy api bhāgo asti # RV.10.71.6b; ā.3.2.4.3b; TA.1.3.1b; 2.15.1b. |
![]() | |
namaḥ | prāṇāya vācaspataye svāhā # ṣB.2.9 (bis). |
![]() | |
na | māṃ na me vācaṃ hinasāt # Apś.24.14.12. |
![]() | |
na | mṛṣyate prathamaṃ nāparaṃ vacaḥ # RV.1.145.2c. |
![]() | |
namo | bilmine ca kavacine ca # VS.16.35; TS.4.5.6.2; MS.2.9.6: 125.1; KS.17.14. P: namo bilmine ca Mś.11.7.1.4. |
![]() | |
namobhir | nākam upayāmi śaṃsan # Apś.14.17.1b. See vacobhir vākair. |
![]() | |
nāndīmukhān | pitṝn vācayiṣye # śG.4.4.13. |
![]() | |
nānyas | tvac chūra vāghataḥ # RV.8.78.4c. |
![]() | |
nāsatyā | matavacasā # RV.1.46.5b. |
![]() | |
ni | tṛṇadmi vacāṃsi ca # AVś.19.32.4d; AVP.11.12.4d. |
![]() | |
ni | duryoṇa āvṛṇaṅ mṛdhravācaḥ (RV.5.32.8d, -vācam) # RV.5.29.10d; 32.8d. |
![]() | |
ni | duryoṇe kuyavācaṃ mṛdhi śret # RV.1.174.7d. |
![]() | |
ni | dhehi gor adhi tvaci # RV.1.28.9a. |
![]() | |
nīthāny | agne niṇyā vacāṃsi # RV.4.3.16b. |
![]() | |
nū | itthā te pūrvathā ca pravācyam # RV.1.132.4a. P: nū itthā te śś.10.7.11. |
![]() | |
nū | ma ā vācam upa yāhi vidvān # RV.6.21.11a. Cf. BṛhD.5.106. |
![]() | |
ned | vas toke tanaye ravitā ravac chamitāraḥ (MS.KS. ravitā ravat) # MS.4.13.4: 204.2; KS.16.21; AB.2.7.10; TB.3.6.6.4; Aś.3.3.1; śś.5.17.9. |
![]() | |
ny | akratūn grathino mṛdhravācaḥ # RV.7.6.3a. |
![]() | |
ny | agne navyasā vacaḥ # RV.8.39.2a. |
![]() | |
nyuptāś | ca babhravo vācam akrata # RV.10.34.5c. |
![]() | |
ny | ū ṣu vācaṃ pra mahe bharāmahe # RV.1.53.1a; AVś.20.21.1a. P: ny ū ṣu vācam Aś.6.4.10; śś.9.9.4. |
![]() | |
pathas-pathaḥ | paripatiṃ vacasyā # RV.6.49.8a; VS.34.42a; TS.1.1.14.2a; śB.13.4.1.15; Aś.3.7.8; N.12.18a. P: pathas-pathaḥ śś.3.5.7; 6.10.4. |
![]() | |
padyābhir | āśuṃ vacasā ca vājinam # RV.2.32.3c. |
![]() | |
payasvan | māmakaṃ vacaḥ (AVś.18.3.56b, payaḥ) # RV.10.17.14b; AVś.3.24.1b; 18.3.56b; AVP.5.30.1b; KS.35.4b. |
![]() | |
parā | vada dviṣantaṃ ghorāṃ vācaṃ parā vadāthāsmabhyaṃ sumitryāṃ vācaṃ dundubhe kalyāṇīṃ kīrtim ā vada # Lś.3.11.3. Quasi metrical. |
![]() | |
parikṛtya | pari tvacaḥ # AVś.5.14.3b. See parimāya. |
![]() | |
pari | grāmam ivācitam # AVś.4.7.5a; AVP.2.1.4a. |
![]() | |
parimāya | pari tvacaḥ # AVP.7.1.10b. See parikṛtya. |
![]() | |
pavasva | viśvacarṣaṇe # RV.9.66.1a; SV.2.126c,246a; JB.3.60a. Designated as vaikhanasya ṛcaḥ Rvidh.3.2.5. See next but one. |
![]() | |
pavitravantaḥ | pari vācam (TA. vājam) āsate # RV.9.73.3a; TA.1.11.1a; N.12.32a. P: pavitravantaḥ VHDh.8.67. |
![]() | |
paṣṭhavāṭ | (TS. -vāc) ca me (MS. omits me) paṣṭhauhī ca me (MS. omits me) # VS.18.27; TS.4.7.10.1; MS.2.11.6: 143.16; KS.18.12. |
![]() | |
pitā | mātariśvāchidrā padā dhāḥ (KS.Aś. dhāt) # TS.5.6.8.6; KS.40.6; AB.2.38.6,7; Aś.5.9.1. Ps: pitā mātariśvāchidrā padā śś.7.9.1; pitā mātariśvā Apś.17.12.12. |
![]() | |
pitā | mātā madhuvacāḥ suhastā # RV.5.43.2c. |
![]() | |
piteva | putraṃ dasaye vacobhiḥ # TS.4.2.5.4b; KS.38.13b; Apś.16.16.1b. Cf. next. |
![]() | |
piteva | putraṃ na sace vacobhiḥ # AVP.5.27.5b. Cf. prec. |
![]() | |
pipartu | mā tad ṛtasya pravācanam # RV.10.35.8a. |
![]() | |
puṇyām | asyā upaśṛṇomi vācam # TB.3.1.2.5b. |
![]() | |
putraṃ | naptāram aśīya # KS.3.8. See tanūṃ tvacaṃ. |
![]() | |
punar | ehi vācaspate # AVś.1.1.2a; N.10.18a. Designated as vācaspatiliṅgā (sc. ṛk) Kauś.41.15. See under upa na ehi. |
![]() | |
pururūpaṃ | darśataṃ viśvacakṣaṇam # AVś.18.1.17b. |
![]() | |
purūṇi | pūrvacittaye # RV.1.84.12d; AVś.20.109.3d; SV.2.357d; MS.4.12.4d: 190.1; KS.8.17d. |
![]() | |
puṣṭapate | cakṣuṣe cakṣuḥ smane smānaṃ vāce vācaṃ prāṇāya prāṇaṃ punar dehy asmai # MS.4.8.7: 115.13. P: puṣṭapate Mś.3.8.3. See puṣṭipataye. |
![]() | |
puṣṭipataye | (Aś. -pate) puṣṭiś cakṣuṣe cakṣuḥ prāṇāya prāṇam ātmana ātmānaṃ (Aś. prāṇaṃ tmane tmānaṃ) vāce vācam asmai punar dhehi (Aś. dehi or dhehi) svāhā # Aś.6.9.1; Apś.14.21.7. See puṣṭapate. |
![]() | |
pūrve | pūrvebhyo vaca etad ūcuḥ # TB.3.12.9.2d. |
![]() | |
pūrvo | dundubhe pra vadāsi vācam # AVś.5.20.6a. |
![]() | |
pṛkṣaprayajo | draviṇaḥ suvācaḥ # RV.3.7.10a. |
![]() | |
pṛchāmi | (Lś. -mo) vācaḥ paramaṃ vyoma # RV.1.164.34d; AVś.9.10.13d; VS.23.61d; TS.7.4.18.2d; KSA.4.7d; TB.3.9.5.5; Lś.9.10.13d. |
![]() | |
pṛṇaktu | madhvā sam imā vacāṃsi # RV.4.38.10d; TS.1.5.11.4d; N.10.31d. |
![]() | |
pṛthivīṃ | carmaṇā # TS.5.7.20.1; KSA.13.10. See pṛthivīṃ tvacā. |
![]() | |
pṛthivīṃ | tvacā # VS.25.9; MS.3.15.8: 180.3. Cf. Kś.20.8.4. See pṛthivīṃ carmaṇā. |
![]() | |
pṛthivyām | avacuścotaitat # TB.3.7.3.6c,7; Apś.9.4.1c. Cf. under dyaur yataś. |
![]() | |
pṛśniḥ | saṃpṛṅkte haritena vācam # RV.7.103.4d. |
![]() | |
pra | ṛbhubhyo dūtam iva vācam iṣye # RV.4.33.1a; AB.5.5.9; KB.22.9. P: pra ṛbhubhyaḥ Aś.8.8.4; śś.10.5.23. Cf. BṛhD.5.1. |
![]() | |
pra | kāravo mananā vacyamānāḥ # RV.3.6.1a; MS.4.14.3a: 218.11; KB.12.7; TB.2.8.2.5a; Aś.3.7.5. P: pra kāravaḥ śś.6.10.1. |
![]() | |
prakāśena | tvacam # TS.5.7.14.1; KSA.13.4. |
![]() | |
prakośā | yavācaṣṭati (?) # Lś.4.2.9b. |
![]() | |
pracetayann | arṣati vācam emām # RV.9.97.13d. See pracodayann. |
![]() | |
pracodayann | arṣasi vācam emām # SV.2.156d. See pracetayann. |
![]() | |
prajāpatigṛhītayā | tvayā vācaṃ gṛhṇāmi prajābhyaḥ # VS.13.58; TS.4.3.2.3; MS.2.7.19: 104.15; KS.16.19; śB.8.1.2.9. |
![]() | |
prajāpatir | manasi sārasvato vāci visṛṣṭāyāṃ dhātā dīkṣāyāṃ brahma vrate # Mś.3.6.2. |
![]() | |
prajāpatir | manasi sārasvato vāci visṛṣṭāyām (Mś. adds svāhā) # KS.34.14; Mś.3.6.2. See prajāpatir vāci. |
![]() | |
pra | taṃ janitrī viduṣa uvāca # RV.2.30.2b. |
![]() | |
pra | tat sthānam avāci vāṃ pṛthivyām # RV.7.70.1b; KB.26.15. |
![]() | |
pratīcīṃ | jagrabhā vācam # RV.10.18.14c. |
![]() | |
pra | te nāvaṃ na samane vacasyuvam # RV.2.16.7a. |
![]() | |
pra | te mātā mahimānam uvāca # RV.7.98.3b; AVś.20.87.3b. |
![]() | |
pratnā | navyasā vacasā vivāse # RV.6.62.5b. |
![]() | |
prathamā | hi suvācasā # RV.1.188.7a. |
![]() | |
pra | nu vocaṃ vidathā jātavedasaḥ # RV.6.8.1b. See pra no vaco. |
![]() | |
pra | no vaco vidathā jātavedase # ArS.3.8b. See pra nu vocaṃ vidathā. |
![]() | |
pra | brahma pūrvacittaye # RV.8.6.9c. |
![]() | |
pra | mandine pitumad arcatā vacaḥ # RV.1.101.1a; SV.1.380a; AB.5.20.16; KB.26.16; N.4.24. P: pra mandine Aś.8.7.23; śś.10.11.6; Rvidh.1.23.3; Svidh.2.5.4. |
![]() | |
pra | me devānāṃ vratapā uvāca # RV.5.2.8b; 10.32.6b. |
![]() | |
pra | yaḥ satrācā (TB. sa vācā) manasā yajāte (TB. text, -tai) # RV.7.100.1c; TB.2.4.3.5c. |
![]() | |
pra | yujā vāco etc. # see pra yujo etc. |
![]() | |
pra | yujo (SV. yujā) vāco agriyaḥ # RV.9.7.3a; SV.2.480a. |
![]() | |
pra | raṇyāni raṇyavāco bharante # RV.3.55.7c. |
![]() | |
pra | rājā vācaṃ janayann asiṣyadat # RV.9.78.1a. |
![]() | |
pra | vājam indur iṣyati # RV.9.35.4a. Cf. pra vācam. |
![]() | |
pra | viprāṇāṃ matayo vāca īrate # RV.8.85.7b. |
![]() | |
pra | vo devatrā vācaṃ kṛṇudhvam # RV.7.34.9b. |
![]() | |
pra | sā vāci suṣṭutir maghonām # RV.7.58.6a. |
![]() | |
prasyandi | tvaca utpaṭaḥ # śB.14.6.9.31b; BṛhU.3.9.31b. |
![]() | |
pra | hotre pūrvyaṃ vacaḥ # RV.3.10.5a; SV.1.98a; TS.3.2.11.1a. |
![]() | |
prākto | apācīm anayaṃ tad enām # AVś.18.3.3d. See prācīm avācīm. |
![]() | |
prācīm | avācīm avayann ariṣṭyai # TA.6.12.1d. See prākto apācīm. |
![]() | |
prāṇais | te prāṇān saṃdadhāmy asthibhir asthīni māṃsair māṃsāni tvacā tvacam # PG.1.11.5. |
![]() | |
prāṇo | vai vāco bhūyān bahur me bhūyo bhūyāt # Lś.1.2.5. |
![]() | |
prendrāgnibhyāṃ | suvacasyām iyarmi # RV.10.116.9a. |
![]() | |
premaṃ | vājaṃ vājasāte (AVP. -sātā) avantu # AVś.4.27.1b; AVP.4.35.1b. See premāṃ vācaṃ viśvām. |
![]() | |
balaṃ | na vācam āsye # VS.21.50c; MS.3.11.5c: 147.4; TB.2.6.14.2c. |
![]() | |
bāhucyuto | dhiṣaṇāyā (TS. -ṣaṇayor) upasthāt (KS. -sthe) # RV.10.17.12b; TS.3.1.10.1b; KS.35.8b; GB.2.2.12; Vait.16.17b; Mś.2.4.3.29b. See grāvacyuto. |
![]() | |
bibheda | valaṃ nunude vivācaḥ # RV.3.34.10c; AVś.20.11.10c; MS.4.14.5c: 222.10. |
![]() | |
bṛhatīm | indrāya vācaṃ vada # VS.5.22; TS.1.3.2.2; MS.1.2.10: 19.17; 3.8.8: 106.9; KS.2.11; 25.9; śB.3.5.4.8. |
![]() | |
bṛhad | u gāyiṣe vacaḥ # RV.7.96.1a; AB.5.6.7; Aś.7.12.7. |
![]() | |
bṛhaspatir | brahmaṇaḥ # TS.3.4.5.1; PG.1.5.10. Cf. bṛhaspatir vācām. |
![]() | |
bṛhaspate | prathamaṃ vāco agram # RV.10.71.1a; ā.1.3.3.4; Aś.4.11.6. Ps: bṛhaspate prathamaṃ vācaḥ śś.9.26.3 (comm.); Rvidh.3.14.1; VHDh.8.24. |
![]() | |
bṛhaspate | yāmyāṃ (KS. ms. yāmyā, emend. -yāṃ) yuṅgdhi (AVP.Aś. yuṅdhi) vācam # AVP.15.1.10d; TS.4.4.12.4d; MS.3.16.4d: 189.3; KS.22.14d; Aś.4.12.2d. |
![]() | |
bṛhaspater | bṛhatī vācam āvat # RV.10.130.4d. |
![]() | |
bodhā | me (TS. no) asya vacaso yaviṣṭha # RV.1.147.2a; VS.12.42a; TS.4.2.3.4a; MS.2.7.10a: 88.15; 3.2.2: 17.15; KS.16.10a; 19.12; śB.6.8.2.9. P: bodhā me Kś.16.6.30. |
![]() | |
bodhā | su me maghavan vācam emām # RV.7.22.3a; AVś.20.117.3a; SV.2.279a; MS.4.12.4a: 189.3; KS.12.15a. P: bodhā su me Mś.5.2.3.14. |
![]() | |
brahmakṛto | bṛhadukthād avāci # RV.10.54.6d. |
![]() | |
brahmaṇaḥ | pravacanam asi # PG.3.16.1. Cf. brahmaṇānī. |
![]() | |
brahmaṇānī | stha # RVKh.10.151.5. Cf. brahmaṇaḥ pravacanaṃ. |
![]() | |
brahmaṇo | hete tapasaś ca hete # AVś.5.6.9b. See next, and vāco hete. |
![]() | |
brahma | pratiṣṭhā manaso brahma vācaḥ # TB.3.7.11.1a; Apś.2.21.1a. P: brahma pratiṣṭhā manasaḥ Apś.3.11.2; Apś.9.11.26. |
![]() | |
brahmāhaṃ | gāyatrīṃ vācaṃ prāṇaṃ prajāpatiṃ prapadye 'śmānam ākhaṇaṃ paryūhe # Lś.1.11.15. |
![]() | |
brāhmaṇāsaḥ | somino vācam akrata # RV.7.103.8a. |
![]() | |
bhadraṃ | gṛhaṃ kṛṇutha bhadravācaḥ # RV.6.28.6c; AVś.4.21.6c; TB.2.8.8.12c. |
![]() | |
bhadraṃ | bhavatu me vacaḥ # AVP.9.22.2b. |
![]() | |
bhadraiṣāṃ | lakṣmīr nihitādhi vāci # RV.10.71.2d; N.4.10d. |
![]() | |
bhayeḍako | vadati vācam etām # TA.4.31.1b; HG.1.17.1b. |
![]() | |
bharad | dhenū rasavac chiśriye payaḥ # RV.5.44.13c. |
![]() | |
(bhavān) | anupravacanīyaṃ (dadātu) # AG.1.22.9. |
![]() | |
bhā | vibhā uṣāḥ svar jyotiḥ ślokāya tvoktham avāci # śś.7.9.6. Cf. bhā-bhā. |
![]() | |
bhūtam | avitrī vacasaḥ siṣāsataḥ # RV.2.32.1b. |
![]() | |
bhūmyā | udneva vi tvacaṃ bibheda # RV.10.68.4d; AVś.20.16.4d. |
![]() | |
bhūri | dakṣebhir vacanebhir ṛkvabhiḥ # RV.10.113.9a. |
![]() | |
bhūr | ṛkṣu tvāgnau pṛthivyāṃ vāci brahmaṇi dade 'sau # HG.1.5.13. |
![]() | |
maṃhiṣṭhaṃ | viśvacarṣaṇim # RV.6.44.4d. See śaciṣṭhaṃ viśvavedasam. |
![]() | |
makhā | ayāsaḥ svasṛto dhruvacyutaḥ # RV.1.64.11c. |
![]() | |
madhugha | prāva me vacaḥ # AVP.2.32.3d. |
![]() | |
madhumatīṃ | devebhyo vācam udyāsaṃ śuśrūṣeṇyāṃ manuṣyebhyaḥ # TS.3.3.2.2; TA.4.1.1. See next but one. |
![]() | |
madhumatīm | adya devebhyo vācaṃ vadiṣyāmi cāruṃ manuṣyebhyaḥ # śś.1.5.9. See prec. but one. |
![]() | |
manasaspata | imaṃ deva yajñaṃ (KS. devayajñaṃ svāhā vāci) svāhā vāte dhāḥ # VS.2.21; 8.21; KS.1.12; 4.12; śB.1.9.2.28; 4.4.4.13. See next two, and manasaspate sudhātv. |
![]() | |
manasaspata | imaṃ no deva deveṣu yajñaṃ svāhā vāci svāhā vāte dhāḥ # TS.1.1.13.3; 4.44.3. See under prec. but one. |
![]() | |
manasā | te vācaṃ pratigṛṇāmi # Apś.12.3.17. |
![]() | |
mano | gāyatryai (TB.Apś. -triyai) # VSK.2.3.2; TB.3.7.6.2; Kś.2.1.19; Apś.3.18.4. See mano vāce. |
![]() | |
mano | me vāci pratiṣṭhitam # MG.1.4.4,8; VārG.8.4,7. |
![]() | |
mandrā | svarvācy aditir anāhataśīrṣṇī vāg juṣāṇā somasya tṛpyatu (Mś. pibatu) # TS.3.2.5.1; Mś.2.4.1.37. |
![]() | |
mandro | hotā nityo vācā yajīyān # RV.10.12.2d; AVś.18.1.30d. |
![]() | |
mandhātṛvad | aṅgirasvad avāci # RV.8.40.12b. |
![]() | |
marutaḥ | sūryatvacaḥ # AVś.1.26.3b; KS.20.15b; TA.1.4.3b. See kavayaḥ sūrya-. |
![]() | |
marto | na vṛta (SV. vaṣṭa) tad vacaḥ # RV.9.101.13b; SV.1.553b; 2.736b. |
![]() | |
maryāyeva | kanyā śaśvacai te # RV.3.33.10d; N.2.27d. |
![]() | |
mahat | tad vo devyasya pravācanam # RV.4.36.1c. |
![]() | |
mahān | kavir nivacanāni śaṃsan # RV.9.97.2b; SV.2.750b. |
![]() | |
mahī | jajñur mātarā pūrvacittaye # RV.1.159.3b. |
![]() | |
maho | rujāmi bandhutā vacobhiḥ # RV.4.4.11a; TS.1.2.14.4a; MS.4.11.5a: 173.14; KS.6.11a. |
![]() | |
mā | ca duḥkhaṃ labhe kvacit # RVKh.10.85.2b. |
![]() | |
mātāpitror | yan na kṛtaṃ vaco me # RVKh.9.67.8a. |
![]() | |
mā | tvaṃ mad vyavachitthā asau # śś.2.12.10. |
![]() | |
mā | tvā dabhan pūrvacittā nikāriṇaḥ # AVP.3.33.4b. See mā tvā ni kran. |
![]() | |
mā | tvā ni kran pūrvacito (AVś. -cittā; MS. -cittau) nikāriṇaḥ # AVś.7.82.3b; VS.27.4b; TS.4.1.7.2b; MS.2.12.5b: 148.17; KS.18.16b. See mā tvā dabhan pūrvacittā. |
![]() | |
mā | no vaniṃ mā vācaṃ mā vīrtsīr ugrā (followed by i-) # AVP.7.9.8a. See mā vaniṃ mā vācaṃ . |
![]() | |
mā | vaniṃ mā vācaṃ vīrtsīr ubhau # AVś.5.7.6a. P: mā vaniṃ mā vācam Vait.3.2. See mā no vaniṃ. |
![]() | |
mā | vo vacāṃsi paricakṣyāṇi vocam # RV.6.52.14c; ArS.3.9c. |
![]() | |
māsya | tvacaṃ cikṣipo mā śarīram # RV.10.16.1b; AVś.18.2.4b; TA.6.1.4b. |
![]() | |
māhaṃ | tvad vyavachitsi # śś.2.12.9. |
![]() | |
meghyā | vidyuto vācaḥ # TS.5.2.11.1c; MS.3.12.21c: 167.10; KSA.10.5c. See maighīr. |
![]() | |
maighīr | vidyuto vācaḥ # VS.23.35c. See meghyā. |
![]() | |
ya | indrāya vacoyujā # RV.1.20.2a. |
![]() | |
yaṃ | yācāmy ahaṃ vācā # AVś.5.7.5a. P: yaṃ yācāmi Kauś.46.6. |
![]() | |
yakṣmaṃ | tvacasyaṃ te vayam # AVś.2.33.7c; AVP.4.7.7c. |
![]() | |
yac | cakṣuṣā manasā yac ca vācā # AVś.6.96.3a. |
![]() | |
yac | chakraṃ vāca āruhan # AVś.20.49.1a. |
![]() | |
yac | chasyase dyubhir akto vacobhiḥ # RV.6.5.6c. |
![]() | |
yajña | iṣṭaḥ pūrvacittiṃ dadhātu # TB.2.5.5.1c. |
![]() | |
yajñam | ukthaṃ turaṃ vacaḥ # RV.8.66.5d. |
![]() | |
yajño | mantro brahmodyataṃ vacaḥ # RV.10.50.6d. |
![]() | |
yataḥ | pari jāra ivācarantī # RV.7.76.3c; PB.25.8.4c. |
![]() | |
yat | kiṃ ca padvac chaphavat # AVP.4.22.2a. |
![]() | |
yat | kiṃ cāsau manasā yac ca vācā # AVś.7.70.1a; TB.2.4.2.1a. P: yat kiṃ cāsau manasā Kauś.48.27. |
![]() | |
yat | te tvacaṃ bibhidur yac ca yonim # TB.3.7.13.1a. |
![]() | |
yatra | tvāchāvadāmasi # AVś.6.142.2b. |
![]() | |
yatra | dhīrā manasā vācam akrata # RV.10.71.2b; N.4.10b. |
![]() | |
yat | suvāco vadathanādhy apsu # RV.7.103.5d. |
![]() | |
yathā | bhargasvatīṃ vācam # AVś.6.69.2c. See yathā varcasvatīṃ. |
![]() | |
yathā | varcasvatīṃ vācam # AVś.9.1.19c. See yathā bhargasvatīṃ. |
![]() | |
yathendra | udvācanam # AVś.5.8.8a; AVP.7.18.10a. |
![]() | |
yad | abhriyāṃ vācam udīrayanti # RV.1.168.8b. |
![]() | |
yad | amuṣyā vaco mama # AVP.5.26.2b. |
![]() | |
yad | arvācīnaṃ traihāyaṇāt (AVP. -nam ekahāyanāt) # AVś.10.5.22a; AVP.9.22.4a. P: yad arvācīnam Kauś.46.50. |
![]() | |
yad | eṣām anyo anyasya vācam # RV.7.103.5a. |
![]() | |
yad | didīkṣe manasā yac ca vācā # TB.3.7.14.1a; Apś.13.21.3a. |
![]() | |
yad | bhūmyāṃ badhyase yac ca vācā # AVś.6.121.2b. |
![]() | |
yad | vaḥ krūraṃ manaso yac ca vācaḥ # AVP.10.4.5a. |
![]() | |
yan | mayā manasā vācā # TA.2.6.2a; BDh.3.7.13a. Cf. yan me manasā. |
![]() | |
yan | me chidraṃ manaso yac ca vācaḥ # AVś.19.40.1a. See prec. |
![]() | |
yan | me manasā vācā # TA.10.1.12a; MahānU.4.12a; 19.1a; BDh.2.5.8.3a. Cf. yan mayā manasā. |
![]() | |
yayātivat | sadane pūrvavac chuce # RV.1.31.17b. |
![]() | |
yaś | ca kavacī yaś cākavacaḥ # AVś.11.10.22a. |
![]() | |
yaś | cakṣuṣā manasā yaś ca vācā # AVP.1.76.3b. |
![]() | |
yaś | ca vācākūtyā cittyā brahmaṇāghāyur abhidāsāt # AVP.6.11.9. See yo vācā brahmaṇāghāyur, and AVś.5.6.10ab. |
![]() | |
yaś | ca vācā jighāṃsati # AVP.10.11.4b. |
![]() | |
yas | tvovāca parehīti # AVś.10.1.7a. |
![]() | |
yaḥ | satyāṃ vācam anṛtena hanti # AVP.5.32.6d. |
![]() | |
yāḥ | paśūnām ṛṣabhe vācas tāḥ sūryo agre śukro agre tāḥ prahiṇomi (Apś. prahiṇvo) yathābhāgaṃ vo atra # MS.1.2.3: 12.12; Apś.10.12.4. P: yāḥ paśūnām ṛṣabhe vācaḥ MS.3.6.10: 73.16; yāḥ paśūnām Mś.2.1.2.27. |
![]() | |
yā | coditā yā ca noditā (TA. yā cānuditā) tasyai vāce namaḥ # MS.4.9.2: 122.8; TA.4.1.1. See yā vāg uditā. |
![]() | |
yācchreṣṭhābhir | maghavañ chūra jinva # RV.3.53.21b. See yāvacchreṣṭhābhir. |
![]() | |
yāṃ | te tvacaṃ bibhidur yāṃ ca yonim # AVP.2.39.3a; Vait.24.1a. |
![]() | |
yām | āhur vācaṃ kavayo virājam # AVś.9.2.5b. |
![]() | |
yāṃ | māyābhir anvacaran manīṣiṇaḥ # AVś.12.1.8b. |
![]() | |
yāvat | sapta sindhavo vitaṣṭhire # AVś.4.6.2b. See under yāvac ca. |
![]() | |
yāvat | sūryo vipaśyati # AVś.10.10.34d; AVP.8.9.4d. See yāvac cābhivipaśyati. |
![]() | |
yāvad | vā sapta sindhavo vitaṣṭhuḥ (AVP.5.27.3b, mahitvā) # AVP.5.8.1b; 5.27.3b. See under yāvac ca. |
![]() | |
yā | vāg uditā yā cānuditā tasyai vāce namaḥ (KA.1.218Da omits the last three words) # KA.1.208B; 1.218Da; 3.208B. See yā coditā. |
![]() | |
yūyaṃ | dakṣasya vacaso babhūva # RV.6.51.6d. |